Η αξία της σιωπής (και απόσυρσης από το κινητό...)

 Όταν επιστρέφεις, ύστερα από 2-3 μέρες από ένα τόπο πνευματικό, συνειδητοποιείς την αλλοίωση που έχουμε υποστεί στην ικανότητα μας να νιώθουμε. Αλλοίωση που αγγίζει ακόμη και την δική μας γενιά, ακόμη και όσους από εμάς υποτίθεται ότι είμαστε σε έναν δρόμο αυτογνωσίας και πνευματικότητας. Κι όμως γίνεται όλο και πιο δύσκολο...Δεν νιώθουμε πια εύκολα την φύση, δεν νιώθουμε τους άλλους, δεν νιώθουμε τον Θεό... Η επίσκεψη σε έναν τόπο πνευματικό, σε ένα απομονωμένο ησυχαστικό χώρο στην φύση, σε ένα μοναστήρι, φέρνει αυτήν την συνειδητοποίηση στην επιφάνεια.

Αρχικά πας με τους προηγούμενους ρυθμούς, μιλάς πολύ, κοιτάς δεξιά και αριστερά, ψάχνεις το κινητό και προσπαθείς να στείλεις σελφι με στίγμα. Όμως το σήμα δεν είναι καλό, κι εσύ αναγκαστικά μένεις εκεί στην φύση και στην ησυχία...και σιγά σιγά απορροφάσαι, θυμίζεις στον εαυτό σου να ακολουθήσει τους ρυθμούς του τόπου, μένεις μόνος σου με την σιωπή, οι λιγοστές σου κουβέντες είναι με άλλους συνοδοιπόρους και ξαφνικά αποκτούν νόημα. Αρχίζεις πάλι να αισθάνεσαι, τον Θεό, τους άλλους, τον εαυτό σου...Όταν χρειάζεται να επιστρέψεις κι ανοίγεις ξανά το κινητό, νιώθεις σαν να μπαίνεις σε ένα δωμάτιο με μονότονους κακόφωνους ήχους. Ήσουν σε μια αίθουσα με πολύχρωμη, ανάλαφρη μουσική και ξάφνου επιστρέφεις στην φάλτσα διαδικτυακή πραγματικότητα. Φαίνεται πολυποίκιλη, αλλά δεν είναι. Παρατηρείς ότι όλος ο καταιγισμός των εικόνων, "πληροφοριών" ή "ειδήσεων" του διαδικτύου περιστρέφεται γύρω από 4-5 επαναλαμβανόμενα μοτίβα... Κάτι που θέλει να σοκάρει.. κάτι που είναι χαριτωμένο... κάτι πικάντικο... κάτι "ποπ επιστημονικό"... και κάτι "lifestyle". Και ξανά. Ξαφνικά νιώθεις, αντί να απλώνεσαι, να συρρικνώνεσαι. Συνειδητοποιείς ότι δεν σου έλειψε και τόσο. Θέλεις να γυρίσεις πίσω, εκεί που ήταν η αληθινή ζωή...

Κι έτσι αποκοπτόμαστε σιγά σιγά, χωρίς να το καταλαβαίνουμε από την ικανότητα μας να νιώθουμε...να νιώθουμε τους άλλους, τη φύση, τον Θεό... Κι είμαστε ακόμη στην γενιά που έχουμε ένα σχετικό έλεγχο σχετικά με την ταυτότητα μας απέναντι στον διαδικτυακό κόσμο... Βάζουμε φίλτρο στην σελφι, αλλά έχουμε επίγνωση ότι το βάζουμε εμείς οι ίδιοι για να είμαστε αρεστοί. Όσο πιο πολύ όμως διαπερνά η τεχνητή νοημοσύνη σε όλες τις πλευρές της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης, ακόμη και το περιεχόμενο των μηνυμάτων, των διαλόγων ή των αναρτήσεων μας, αυτό που θα δημοσιεύουμε πιθανότατα δεν θα είναι δικό μας και δεν θα έχουμε καν ξεκάθαρη επίγνωση ότι δεν είναι δικό μας. Ο πολλαπλοί ΑΙ assistants θα οργανώνουν όλες μας τις επικοινωνίες και αλληλεπιδράσεις, χωρίς να το καταλαβαίνουμε... Σιγά σιγά θα αλλοιωθεί, όχι μόνο η ικανότητα μας να νιώθουμε τους άλλους, αλλά και τον ίδιο μας τον εαυτό... Θα βρεθούμε ξαφνικά στην ησυχία, χωρίς ηλεκτρισμό, χωρίς σήμα, χωρίς ηλεκτρονική βοήθεια και δεν θα ξέρουμε τι να πούμε, γιατί πια, δεν θα ξέρουμε ποιοί είμαστε...

Βικτωρία Πρεκατέ, www.brightplanet.blogspot.gr 6/7/25

Μια πνευματική θεώρηση της αδικίας

Η πνευματική θεώρηση της αδικίας μπορεί να είναι παραδόξως  βοηθητική. Σε μια εποχή όπου τα μηνύματα της σύγχρονης ψυχολογίας επικεντρώνονται στην επίτευξη των ατομικών  επιθυμιών και αναγκών, είναι δύσκολο να δημιουργηθεί ψυχολογικός χώρος για την υπαρξιακή αδικία, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μπορεί να αγγίξει την ζωή μας. Η αδικία πολλές φορές έρχεται  απρόσκλητη, ακατανόητη, αδικαιολόγητη και κυρίως αδιάφορη για όσα σου προκαλεί. Ένας κοντινός άνθρωπος σε προδίδει. Μια απροσδόκητη ασθένεια. Μια ξαφνική απώλεια περιουσίας. Ένα ατύχημα.  Όσες θετικές δηλώσεις κι αν κάνεις για το πόσα δικαιούσαι σε αυτήν την ζωή, η πραγματικότητα είναι αυτή -και δεν μπορούν οι θετικές σου σκέψεις να την αλλάξουν και δεν φταις εσύ για αυτό. Σε μια εποχής όπου η lifestyle ψυχολογία δίνει μια ψευδαίσθηση ελέγχου, αρκετά μεγαλύτερου από αυτόν που μπορεί να έχουμε, η πνευματική θεώρηση τοποθετεί εξαρχής διαφορετικά στανταρ προσδοκιών για όσα δικαιούσαι σε αυτήν την ζωή: ναι δικαιούσαι, όμως μαθαίνεις ότι αδικία είναι επίσης μέρος της. 

Ο στόχος δεν είναι η επίτευξη των επιθυμιών, ούτε ή επιτυχία, αλλά η υπομονή και η πίστη. Οι αδικίες δεν έχουν προσωπική υφή. Είναι μέρος της ανθρώπινης συνθήκης. Ούτε μπορεί να προκύψουν από ένα στιγμιαίο λάθος, αλλά ούτε μια αδικία από μόνη της μπορεί να αλλάξει ριζικά την πορεία μιας ψυχής. Καταστάσεις που φαίνονται (και μπορεί να είναι) αδικίες, απλά προκύπτουν. Και σε αυτές αφού κάνεις ότι ανθρωπίνως δυνατό, μετά δείχνεις μόνο υπομονή και πίστη. Και σιγά σιγά αλλοιώνεται η αίσθηση της αδικίας. Δεν σε αγγίζει πια τόσο. Δεν περνάς τα χρόνια με πικρία για αυτήν. Κάποιες φορές μπορεί η εξωτερική αδικία να αλλάξει, αλλά δεν σε νοιάζει πια τόσο...Κάποιες άλλες, μπορεί ακόμη και να δικαιωθείς. Όμως ούτε τότε θα έχει και τόση σημασία. Η σημασία είναι στην επιστροφή στην πίστη μετά από κάθε μικρή ή μεγάλη επανάσταση που κάνεις μέσα σου, ενάντια στην αδικία του σύμπαντος ..κι ίσως τότε άρχισες να βλέπεις τις πολλές φορές που μπορεί και να σε δικαίωσε.

9/4/25

Αφρική 4 και τα τεχνηέντως ποβλήματα....

 Οι μέρες αμέσως μετά από κάθε ταξίδι στην Αφρική είναι ιδιαίτερα εμπλουτιστικές. Κάποια πράγματα σου φαίνονται πρωτόγνωρα. Ανακουφιστικά πρωτόγνωρα. Σου φαίνεται μαγικό ότι πίνεις νερό από την βρύση, όταν για εβδομάδες χρειαζόταν να βράσεις ακόμη και το νερό που ξεπλένεις την οδοντόβουρτσα. Ή ότι εδώ μπορείς να φας ό,τι θέλεις (γιατί υπάρχει) κι όχι μόνο αυτό, μπορείς να το φας, χωρίς να φοβάσαι μην πάθεις δηλητηρίαση! 

Ότι αισθάνεσαι ξανά ως ένας μέσος κάτοικος κι όχι ως μια ηλικιακή στατιστική εξαίρεση. Για εβδομάδες, σχεδόν το σύνολο των ανθρώπων γύρω μου ήταν κάτω από την ηλικία μου, των 50... Να μην πω ότι από αυτήν την ηλικία και πάνω, εκεί γενικώς αναμένεται ότι θα είσαι κάπου... αλλού. Μια ακόμη τραγωδία της Αφρικής, γιατί χρειάζονται την πείρα και την ωριμότητα των ηλικιωμένων. Δεν την έχουν όμως, γιατί πεθαίνουν, πεθαίνουν νωρίς. Κι έτσι ένα μεγάλο μέρος της υφηλίου σφύζει από άπειρα παιδιά, άπειρους εφήβους και άπειρους νέους, χωρίς κανέναν μεγαλύτερο να τους νουθετήσει, να τους καθοδηγήσει, να τους νοιαστεί. Ακόμη και οι νεαροί ενήλικες σου δίνουν την εντύπωση της ορφάνιας... Χωρίς ισχυρές προστατευτικές φιγούρες φαίνονται σαν χαμένοι. Δεν μπορούν να προχωρήσουν μπροστά. Δεν υπάρχει κάποιος να τους ανοίξει κάποιο δρόμο. Μένουν στα ίδια και στα ίδια.Βασικά στην ίδια φτώχεια.

Όχι ότι έχουν πολλές επιλογές. Αυτή είναι η άλλη μεγάλη διαφορά που αισθάνεσαι εδώ. Εδώ έχεις ελευθερία επιλογών. Μπορείς να δουλέψεις.Να μετακομίσεις.Να αλλάξεις κύκλο φίλων. Να ταξιδέψεις. Να σπουδάσεις. Να κάνεις ένα χόμπι.Για δισεκατομμύρια ανθρώπους δεν υπάρχουν αυτές οι επιλογές.Ειναι εγκλωβισμένοι. Οι γυναίκες ακόμη περισσότερο.

Σε ένα παραλίμνιο χωριό που επισκέφτηκαμε, το σύνολο σχεδόν του πληθυσμού ήταν φορείς του AIDS. Ψαροχώρι, στην απόλυτη φτώχεια, οι άνδρες φεύγουν το πρωί να ψαρέψουν και οι γυναίκες δεν έχουν τίποτα να κάνουν παρά να περιμένουν. Εκτός από εκείνες που εργάζονται στην πορνεία, καθώς άνδρες από αλλά χωριά έρχονται με βάρκες σε αυτό το απομονωμένο σημείο που δεν γίνονται εύκολα αντιληπτοί. Φυσικά η πορνεία είναι με γνώση του συζύγου κι ένας τρόπος για έξτρα εισόδημα. Βέβαια έχουν κολλήσει όλοι, αλλά φαίνεται να μην ασχολούνται. Απλώς ζουν την καθημερινή ζωή χωρίς γκρίνια και χωρίς να τους νοιάζει το αύριο... Στην δική μας οπτική φαίνεται σαν να έχουν παραιτηθεί, αλλά δεν ξέρω αν εκείνοι το βλέπουν έτσι...

Ως ψυχολόγος, αντιμετωπίζω ιδιαίτερες φιλοσοφικές δυσαρμονίες, αυτών που βλέπω με αυτά που ήδη γνωρίζω. Δεν φαίνεται ούτε το στρες, ούτε η κατάθλιψη, ούτε η αυτοκτονικότητα να έχουν εκεί τις διαστάσεις που έχουν εδώ στην Ελλάδα. Παρά τα προβλήματα, οι άνθρωποι φαίνονται γενικά φιλήσυχοι και θα μπορούσα να πω χαρούμενοι... Μήπως η υπερβολική προβολή στην Δύση διαφόρων 'ψυχολογικών προβλημάτων' είναι ακριβώς αυτό που τα γιγαντώνει; Μήπως η υπερβολική ενασχόληση μας με την μοναδικότητα του ατόμου μας και η εμμονή μας με τους "στόχους" μας είναι αυτό που μας εγκλωβίζει; Μήπως ο κάθε άνθρωπος έχει ένα, ίσως σε κάποιο βαθμό προκαθορισμένο, δυναμικό για στρες/θλίψη (πχ το 30%του χρόνου του) και όταν δεν υπάρχουν ουσιαστικά προβλήματα, απλώς ανακαλύπτει καινούργια; Δεν ξέρω, όμως αυτές οι εμπειρίες δημιουργούν πολλά ερωτηματικά. 

Ως ψυχολόγος, δυσκολεύομαι πχ να δω το ψυχολογικό πρόβλημα της 'εικόνας σώματος', όπως το έβλεπα πριν. Και στην Αφρική υπήρχαν κορίτσια όλων των σωματότυπων. Καμία δεν ασχολείται με το βάρος της. Καμία. Ποιο βάρος;  Το ζήτημα που μας απασχολούσε όλους (και εκείνες) ήταν να μην φάει κάποιο παιδί λαχανικά που δεν ήταν καλά πλυμένα, γιατί πολύ συχνά έρχονταν με σκουλήκια στο έντερο και χρειάζονταν αποπαρασίτωση. Ωστόσο, ελλείψει νερού, πολλές φορές στα χωριά τους δεν έφτανε για να πλύνουν καλά τα λαχανικά. Κι έτσι, τρώνε ό,τι και όπως υπάρχει. Ποια εικόνα σώματος;;;Τώρα όταν ακούω εδώ ότι κάποια κοπέλα έχει πρόβλημα με την εικόνα του σώματος της, μπαίνω στον πειρασμό να σκεφτώ ότι αυτά είναι τα τεχνηέντως δημιουργηθέντα προβλήματα της Δύσης, που δεν έχει με τι άλλο να ασχοληθεί. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι υπαρκτά και μάλιστα επικίνδυνα... Αλλά δεν παύει να είναι τεχνητά.

Κλείνω εδώ, επιβεβαιώνοντας για μια ακόμα φορά το συμπέρασμα ότι όλοι οι νέοι της Δύσης θα ωφελούνταν πολύ, αν έκαναν μια φορά στην ζωή τους ένα ταξίδι σε οποιαδήποτε αναπτυσσόμενη χώρα. Ώστε να μπουν στο μυαλό τους τα πράγματα σε μια οπτική: Ο τεράστιος ψυχικός χώρος που απελευθερώνεται όταν δεν υπάρχει η καθημερινή ανησυχία για το αν  θα γεμίσει σκουλήκια το έντερο μου, δεν χρειάζεται να χαραμιστεί σε μια άλλη, ανούσια, ανησυχία πχ 'πώς θα γίνω πιο αρεστός στους άλλους '. Αφού έχουμε αυτόν τον χώρο και την ελευθερία επιλογής, ας κάνουμε κάτι ουσιαστικό για αυτούς που δεν την έχουν.

Πρεκατέ Βικτωρία, brightplanet.blogspot.gr, 15/1/2025

Αφρική 3: Το τραύμα γεννά βία, σίγουρα;..

 Επανέρχομαι σιγά σιγά από ένα ακόμη ταξίδι στην υποσαχάρια Αφρική. Αυτήν την φορά είχα την ευκαιρία να διδάξω σε ορφανοτροφείο, να μείνω εκεί, αλλά και σε σπίτι ντόπιων. Κάθε φορά το πολιτιστικό σοκ είναι πολύ μεγάλο, δεν συνηθίζεται. Και στο πήγαινε και στο έλα. Μάλιστα στο έλα είναι ακόμη μεγαλύτερο. Πόσο θεωρούμε δεδομένα πράγματα για την επιβίωση που οι άλλοι δεν τα έχουν καθόλου.Και παρόλα αυτά γκρινιάζουμε. Και μιλάμε με αναλύσεις επί αναλύσεων για τα 'τραύματα' μας και πόσο τα τραύματα μας δικαιολογούν τους εθισμούς μας και την βία μας και την κατάθλιψη μας. Αλλά όταν πας εκεί η έννοια του τραύματος παίρνει άλλη διάσταση. Κι όμως οι άνθρωποι δεν γκρινιάζουν. Αντίθετα δείχνουν μια θετική διάθεση και λειτουργικότητα, πολύ πιο αποτελεσματικές από τις δικές μας... 

Έμεινα μερικές μέρες σε ορφανοτροφείο, όπου μένουν 60 παιδάκια και τα φροντίζουν δύο μοναχές. Αυτό είναι όλο το προσωπικό. Τα 30 δεν δέχονται καμία επίσκεψη, δεν έχουν κανένα συγγενή. Κάποια έχασαν την μάνα τους στην γέννα (υπάρχει υψηλή θνησιμότητα τοκετού) και ο πατέρας  δεν ήθελε, ή δεν μπορούσε να τα μεγαλώσει μόνος του. Κάποιες φορές οι πεθερές, αν δεν ήθελαν την νύφη από πριν, διώχνουν και τα παιδιά. Οι γιαγιάδες δεν μπορούν, γιατί συχνά είναι σε ηλικία που οι ίδιες ακόμη γεννούν παιδιά. Γενικά κάνουν παιδιά σε μικρή ηλικία εκεί. Άλλες φορές πέθανε ο πατέρας και η μητέρα χρειάστηκε να φύγει μακριά για να δουλέψει (μέσο ημερομίσθιο 2,5 ευρώ την ημέρα με κόστος ζωής για μια οικογένεια τουλάχιστον 200ευρω τον μήνα). Έτσι, καταλήγουν ανάμεσα στα εκατομμύρια εγκαταλελειμμένα παιδιά στους δρόμους της Αφρικής...

Κι όμως αυτό που είδα εδώ, μου έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση. Τα ορφανά εδώ λειτουργούν σαν μια οικογένεια. Έχουν μοιράσει τις δουλειές, τα μεγαλύτερα κάνουν μπάνιο τα μικρότερα, κάποια αναλαμβανουν να πλύνουν τα παπούτσια, άλλα να γεμίσουν νερό από την γεώτρηση, άλλα να βοηθήσουν στο μαγείρεμα, άλλα στο πλύσιμο των πιάτων... Οι μοναχές τρέχουν στις πιο δύσκολες δουλειές (π.χ.ζώα, καλλιέργεια γης) κι όταν τελειώσει το δείπνο, τα βοηθούν στα σχολικά μαθήματα της αυριανής ημέρας (το σχολείο είναι ακριβώς δίπλα και φοιτούν όλα, από 4 ετών). 

Λοιπόν δεν είδα ούτε ένα περιστατικό μπουλινγκ. Ούτε ένα! Ούτε στο σχολείο, ούτε στις δουλειές, ούτε στο παιχνίδι, πουθενά. Έμεινα μαζί τους και έψαχνα παρατηρητικά να δω τι γίνεται με το μπουλινγκ. Δεν υπήρχε! Είδα μόνο παιδιά που έτρεχαν να βοηθήσουν το ένα το άλλο. Όταν υπάρχει νεοεισερχόμενο παιδί, το προτελευταίο αναλαμβάνει από μόνο του να του κάνει την 'μαμά'. Είδα τρίχρονη να έχει συνέχεια από το χεράκι, να οδηγεί και να προστατεύει το δίχρονο καινούργιο που ήρθε (το ίδιο είχαν κάνει και σε εκείνη)... 

Όλα τα παιδιά έχουν αναλάβει συγκεκριμένες ευθύνες. Πχ 3-4 οκτάχρονα έχουν αναλάβει να κάνουν μπάνιο καθημερινά τα νήπια. Παίρνουν δύο μεγάλους κουβάδες έξω και δώστου σαπουνάδες και νερά. Στο δυτικό πολιτισμικό πλαίσιο αυτό θα θεωρούνταν 'παραμέληση'. Ωστόσο, τα παιδιά αυτά τα είδα ιδιαίτερα χαρούμενα. Όλη η διαδικασία ήταν σαν παιχνίδι, αλλά τα ωράρια τηρούνταν αυστηρά. Δεν αντιλήφθηκα μουτρωμένο παιδί ή να δυσανασχετεί. Ούτως ή άλλως δεν υπάρχουν ενήλικες που να μπορούν να κάνουν όλες αυτές τις δουλειές. Η ηλικιακή πυραμίδα της χώρας είναι τέτοια, ο μέσος όρος γεννήσεων ανά γυναίκα 4,5 παιδιά, που δεν υπάρχουν αρκετοί ενήλικες για να καλύψουν τις ανάγκες. Ωστόσο δεν φαίνεται ότι είναι αυτό τους προκαλεί πρόβλημα. Ίσως επειδή όλα τα παιδιά έχουν από μια ευθύνη και οι δουλειές γίνονται ομαδικά (δεν στοχοποιειται κάποιος), δεν βιώνονται ως παραμέληση από τα παιδιά.Και φυσικά δεν ασκείται κανενός είδους βίας από τις μοναχές.

Είδα χαρούμενα παιδιά, πρόθυμα να μάθουν και να βοηθήσουν. Δεν εξηγείται ψυχολογικά, γιατί τα παιδιά αυτά έχουν υποστεί τεράστια τραύματα εγκατάλειψης και η ζωή εδώ είναι πολύ σκληρή. Τα παιδιά μπαίνουν στον αγώνα επιβίωσης από την πρώτη μέρα και το γνωρίζουν. Κι όμως. Ρώτησα την μοναχή πως εξηγείται και μου είπε: "Δύο πράγματα: 1)Δεν κάνουμε διακρίσεις, προσφέρουμε τα ίδια σε  όλους.2)Κάθε βράδυ προσευχόμαστε και ψέλνουμε στην Παναγία, λέμε όλοι μαζί τα προβλήματα μας και της ζητάμε να μας βοηθήσει. Φτιάχνουμε ένα τραγούδι, όπου λέμε το πρόβλημα της ημέρας και το ψέλνουμε στην Παναγία. Η Παναγία βοηθά τα παιδιά να ηρεμήσουν".

Η πίστη είναι γνωστό ότι ενισχύει την ψυχική ανθεκτικότητα. Ό,τι όμως κι αν πιστεύει κανείς, εδώ υπάρχει η εξής διάσταση: η βιωμένη πίστη μέσα από το μοίρασμα σε ομαδικό επίπεδο  και η δίκαιη κοινοβιακή ζωή, από πολύ μικρή ηλικία, έχουν δημιουργήσει έναν ισχυρό συνδυασμό που φαίνεατι ότι ψυχικά αντιμετωπίζει οξεία προβλήματα επιβίωσης με μεγάλη αποτελεσματικότητα (το πρόβλημα της ημέρας μπορεί να είναι 'τι θα φάω' ή 'ποιος θα με φροντίσει αν αρρωστήσω, δεν έχω κανένα συγγενή'). Και αυτός ο συνδυασμός λειτουργεί. Ήταν από τις πιο ψυχικά υγιείς κοινότητες που έχω δει...

Επιστρέφω στην Ελλάδα σε πνεύμα ταπείνωσης και με ισχυρότερες αμφιβολίες από ποτέ σχετικά με τον ρόλο της ψυχολογίας στον δυτικό κόσμο και ιδιαίτερα σε σχέση με τον πολυαναφερόμενο ρόλο του τραύματος στην γένεση της βίας. Αν το τραύμα γεννά βία, τι θα έπρεπε να κάνουν όλα αυτά τα παιδιά της Αφρικής; Μήπως η βία είναι μαθημένη συμπεριφορά και η επιτρεπικτότητα που ενθαρρύνεται από την ψυχολογική παραδοχή 'το τραύμα φέρνει βία ', είναι εκείνη που την διαιωνίζει;

Ενδιαφέρον έχει επίσης η απροθυμία των συμπολιτών μας να ακούσουν για τέτοιες εμπειρίες. Θέλουμε να είμαστε εμείς τα θύματα. Θέλουμε να είμαστε εμείς οι πιο άξιοι συμπόνοιας. Θέλουμε να διατηρήσουμε κι εμείς το δικαίωμα να γκρινιάζουμε. Κι όταν ακούμε ότι κάποιος που υποφέρει πολύ περισσότερο από εμάς, είναι πιο συγκροτημένος ψυχικά, δεν μας αρέσει. Πετάμε μια αμπελοφιλοσοφία τύπου "τους κρατάνε χαρούμενους για να μην ξεσηκωθούν '',  λες και η δική μας γκρίνια βοήθησε ποτέ κανέναν να 'ξεσηκωθεί"...

Η τελευταία μέρα ήταν ίσως η πιο δύσκολη. Με φιλοξενούσαν σε ένα σπίτι ντόπιων και μετά από νεροποντή είχε διακοπή ρεύματος. Οι διακοπές ρεύματος εκεί είναι πολύ συχνές, αλλά αυτή την φορά κράτησε πάρα πολύ. Πάνω από δέκα ώρες. Πίσσα σκοτάδι σε όλη την περιοχή, δεν υπήρχαν αυτοκίνητα, (γιατί δεν υπήρχαν δρόμοι) και η οικογένεια είχαν μαζευτεί στον ξυλόφουρνο λέγοντας αστεία στην γλώσσα τους. Μετά αποτραβήχτηκαν στα δωμάτια τους. Στην αρχή, η διακοπή ρεύματος έχει ενδιαφέρον...όταν όμως οι ώρες τραβάνε, η απουσία ρεύματος για εμάς τους δυτικούς αρχίζει και γίνεται αφόρητη... Επειδή χωρίς ρεύμα δεν δούλευε η αντλία, είχε επίσης σταματήσει και το τρεχούμενο νερό και έπρεπε να βγεις έξω να πάρεις από την δεξαμενή του βρόχινου νερού. Οι συνθήκες έσφιγγαν και μόνη σε ένα σκοτεινό δωμάτιο να συνειδητοποιώ πόσο τυχεροί είμαστε εκεί στην Δύση που έχουμε την πολυτέλεια να συζητάμε για τα 'τραύματά μας', να κάνουμε συνέδρια, συναντήσεις και διατριβές, να κάνουμε διαγωνισμούς μαγειρικής, να αναρωτιόμαστε πού θα πάμε διακοπές και να αφιερώνουμε ατελείωτο χρόνο και χρήματα για την 'εικόνα του σώματος ' μας σε βραδινές εξόδους... Εκεί γέλασα λίγο, γιατί σκέφτηκα 'ποια εικόνα σώματος, για να έχεις εικόνα πρέπει να έχεις και φως...'. Άνοιξα γρήγορα τον φακό για να βεβαιωθώ ότι είχα πακετάρει όλα τα πράγματα και τον έκλεισα αμέσως για να μην τελειώσει η μπαταρία... Μετά από λίγη ώρα έπρεπε να φύγω για το αεροδρόμιο, δίνοντας παύση στα ερωτηματικά του σκοταδιού...

Πρεκατέ Βικτωρία, 26/10/24

Πώς θα σεβαστούν οι ανήλικοι το πλαίσιο;

 Οδηγώντας σήμερα, είδα μια μαθήτρια να βγαίνει από ένα λύκειο με την εξής αμφίεση: αντί για μπλούζα είχε ένα μαύρο τοπ, 3 εκατοστά πάχος στην πλάτη, δύο τρίγωνα ύφασμα μπροστά, λεπτές ρυθμιζόμενες λαστιχένιες τιράντες, και δαντέλα στην κάτω περίμετρο. Με άλλα λόγια, αντί για μπλούζα φορούσε ένα σουτιέν. Για παντελόνι, είχε ένα κολλητό μακό σορτς διαστάσεων σαν αυτά που φορούν οι αθλήτριες του στίβου σε αγώνες. Παπούτσια είχε φυσιολογικά...ΟΚ, θα γκρινιάξω τώρα κι εγώ η συντηρητικούρα ότι έχει γίνει το σχολείο παραλία...Ωστόσο το θέμα της αμφίεσης άπτεται ενός πολύ ευρύτερου προβλήματος: η ελληνική νεολαία ζητά απεγνωσμένα να την οριοθετήσουν, αλλά δεν υπάρχει κανείς για να το κάνει. Πολλοί γονείς απλά αδυνατούν: δεν αποκλείεται η μητέρα της το πρωί να της φώναζε 'πού πας έτσι;' , και η μικρή απλά να της κούνησε το μαντηλάκι(αν δεν της έδειξε το μεσαίο δάχτυλο πρώτα). Το όριο όμως πρέπει πρώτα και κύρια να μπει από το πλαίσιο. Με συγκεκριμένους κανόνες, όχι μόνο ένα γενικόλογο 'ευπρεπής ενδυμασία'. Δεν είναι σκοταδισμός να υπάρχει ένας στοιχειώδης dress code στο σχολείο. Δεν μπορεί να ντύνεται ο μαθητής και η μαθήτρια (που υποτίθεται ότι ετοιμάζονται για να βγουν στην κοινωνία) με τον ίδιο τρόπο, όπως στο κλαμπ και στην παραλία. Δεν είναι θέμα πουριτανισμού, είναι θέμα σεβασμού προς το πλαίσιο, αλλά και προς τον εαυτό τους. Αν δεν μπορούν οι έφηβοι/ες να οριοθετηθούν σε ένα απλό κανόνα (π.χ. στην ενδυμασία του σχολείου πρέπει να είναι καλυμμένη η κοιλιά), πώς περιμένουμε να αυτο-οριοθετηθούν σε πολύ πιο σύνθετες καταστάσεις που περιλαμβάνουν ματαιώσεις και απορρίψεις; Ο κανόνας δεν έχει στόχο να τιμωρήσει τους μαθητές , αλλά να προστατέψει και να διδάξει τον αυτοσεβασμό. Κι αν κάποιοι αποκαλέσουν έναν τέτοιο κανόνα 'μεσαίωνα', αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι ένας άλλου είδους μεσαίωνας... Στον μεσαίωνα περιέφεραν τις γυναίκες γυμνές για να τις εξευτελίσουν δημοσίως. Σήμερα τις έχουν πείσει να το κάνουν από μόνες τους...

Πρεκατέ Βικτωρία, 28/9/24