Ρομποτοποίηση

Διάβαζα πρόσφατα πάλι στο βιβλίο του Al Gore ‘The Future’ για της συνέπειες της ρομποτοποίησης. ΟΚ, μπορεί να μην είναι ο προτιμότερος συγγραφέας όλων (εμένα πάντως μου αρέσει) όμως στο βιβλίο έχει τέτοιο όγκο ερευνών που είναι δύσκολο απλά να το απορρίψεις ασυζητητί. Ο Gore ισχυρίζεται ότι παλαιότερα η τεχνολογία εξαφάνιζε ένα μεγάλο αριθμό θέσεων μη εξειδικευμένης εργασίας, που όμως αντικαθιστούσε με έναν αρκετά μικρότερο αριθμό θέσεων εργασίας εξειδικευμένης στο χειρισμό μηχανημάτων. Τώρα όμως ισχυρίζεται έχουμε φτάσει σε σημείο καμπής όπου συγκεκριμένες τεχνολογικές εφαρμογές θα εξαφανίσουν οριστικά τεράστιο αριθμό θέσεων εργασίας που δε θα μπορέσουν να αντικατασταθούν και θα εξαφανίσουν ολόκληρους κλάδους και τομείς που αυτή τη στιγμή δε φανταζόμαστε καν. Επίσης λέει ότι σημαντική κριτική έχει (σωστά) διατυπωθεί εναντίον πολυεθνικών εταιριών που μετακινούσαν τις μονάδες παραγωγής σε χώρες με εξευτελιστικά φθηνό εργατικό δυναμικό (outsourcing) κάνοντάς το αδύνατο για τις εγχώριες εταιρίες να τις ανταγωνιστούν. Τώρα λέει το outsourcing δε θα είναι απαραίτητο, γιατί θα υπάρχει το robosourcing, όπου τις εργασίες θα τις εκτελούν απλά τα ρομπότ. Ακόμη κι αυτή η άθλια εργασία στις φτωχές χώρες σε συνθήκες σχεδόν δουλείας, δε θα είναι πλέον χρήσιμη στην αγορά.
Δεν ξέρω για εσάς, αλλά αυτό το σενάριο μου φαίνεται εφιαλτικό. Φαντάζομαι κάποια πράγματα είναι και θέμα προσωπικής φιλοσοφίας και προτίμησης. Για παράδειγμα, στην Αγγλία στα σουπερ-μάρκετ δεν έχουν πια υπαλλήλους στο ταμείο. Υπάρχει μόνο ένας υπάλληλος αν κολλήσεις και χρειαστείς βοήθεια. Αλλιώς πας στο ταμείο μόνος σου, χτυπάς τα ψώνια στο σκάνερ, σου βγάζει το ποσό, και πληρώνεις στο μηχάνημα συνήθως με κάρτα και φεύγεις με τα ψώνια σου, ενώ ακούς μουσική με τα ακουστικά σου. Άνετος, χωρίς να ακούσεις ή να βγάλεις λέξη. Εγώ πάντα πηγαίνω σον υπάλληλο. Αρνούμαι. Αρνούμαι να συναλλάσσομαι με ένα μηχάνημα, μου προκαλεί αλλεργία. Προτιμάω να το παίζω χαζή και να πηγαίνω στον υπάλληλο, να λέω ένα ‘Καλησπέρα’ κι ένα ‘Ευχαριστώ’ κι ένα ‘Αντίο’ . Έστω αυτές οι τρεις λέξεις. Έχεις μια αίσθηση αλληλεπίδρασης. Μια αίσθηση φροντίδας που σου βάζει ξεχωριστά τα τρόφιμα από τα απορρυπαντικά για να μην ανοίξει το μπουκάλι και λερωθούν τα φρούτα. Και βέβαια με τίποτα δε θέλω αυτή η κοπέλα να χάσε τη δουλειά της. Αρνούμαι. Ελπίζω να μην βιαστεί να έρθει αυτή η ‘εξέλιξη’ και στη χώρα μας, αν και είναι δυστυχώς θέμα χρόνου…
Άλλο παράδειγμα, παίρνεις τηλέφωνο την τράπεζα και βγαίνει αυτό το χαζορομπότ με τη γυναικεία φωνή και σου λέει ‘Π-Ω-Σ- Μ-Π-Ο-Ρ-Ω -Ν-Α- Σ-Α-Σ- Β-Ο-Η-Θ-Η-Σ-Ω’. Θα σου ’λεγα τώρα…. Το βρίσκω απίστευτα εκνευριστικό να πρέπει να μιλήσω σε ένα μηχάνημα, αλλά έλα που η τράπεζα δε σου δίνει άλλη επιλογή! Έστω να πατήσω ένα κουμπί, μη με βάζεις να μιλάω σε ένα μηχάνημα λες κι είμαι psycho! Τέλος πάντων, της λες δεκαπέντε φορές τι θες και δε καταλαβαίνει. Ό,τι και να της πεις, ακόμη και αν τη βρίσεις, σου λέει ‘Σ-Υ-Γ-Ν-Ω-Μ-Η- Δ-Ε-Σ-Α-Σ-Κ-Α-Τ-Α-Λ-Α-Β-Α’. Αφού φωνάξω συλλαβιστά- ακόμη πιο εκνευρισμένη που υποχρεώνομαι να το κάνω- σου λέει ‘Π-Ο-Λ-Υ-Κ-Α-Λ-Α’ .Κάθε φορά που ακούω αυτό το πολύ καλά με πιάνει μια παιδιάστικη απορία , δηλαδή τώρα επιβραβεύει εμένα που το είπα σωστά ή τον εαυτό της που επιτέλους κατάλαβε; Καταστάσεις, γκραν γκινιόλ…
Ο Gore ισχυρίζεται ακόμη και η δημοσιογραφία θα αντικατασταθεί από ρομπότ (να το δούμε και αυτό!!!!). Ίσως η δημοσιογραφία ακούγεται σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά δεν είναι τόσο επιστημονική φαντασία το άλλο σενάριο που άκουσα από καθηγητή, ότι σε λίγο καιρό δε θα χρειάζονται οι άνθρωποι να μαθαίνουν ξένες γλώσσες, γιατί θα έχει τελειοποιηθεί το google translate. Θα έχουν ένα ακουστικό συνδεδεμένο με μικρόφωνο και ηχειάκι σαν αυτό που έχουν οι τηλεπαρουσιαστές και θα γίνεται ακριβής διερμηνεία σε κλάσματα δευτερολέπτου (Goodbye συναδελφάκια ΠΕ05, ΠΕ06, ΠΕ07…)Αν σκεφτεί κανείς τους πυρετώδεις ρυθμούς που εξελίσσεται το google translate δεν είναι διόλου απίθανο να γίνει κάτι τέτοιο. Εγώ προσωπικά δε θέλω να τελειοποιηθεί το google translate. Ας λέει τα βασικά, αλλά θέλω να συνεχίσει να βγάζει τις μπαρούφες που βγάζει τώρα, και να σκάμε όλοι στα γέλια και να συνεχίσουν τα παιδιά κι οι ενήλικες να μαθαίνουν ξένες γλώσσες, γιατί το όφελος της εκμάθησης ξένης γλώσσας είναι ανεκτίμητο και στην καλλιέργεια του νου και της ψυχής και της ανθρώπινης επικοινωνίας. Θα ήθελα οι δομές των ανθρωπίνων γλωσσών να είναι τόσο βαθιά περίπλοκες και μοναδικές, ώστε να μη μπορούν να μπουν σε λογισμικά!
Ίσως είμαι παλιομοδίτισσα, ίσως έχω αντίσταση στην αλλαγή, αλλά πολλά πράγματα δε μου πάνε καλά… Ας μη ξεχνάμε ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας δεν είναι ένα μονοδρομικό, νομοτελειακό κι αναπόφευκτο φυσικό φαινόμενο, όπως το μπουμπούκι που γίνεται άνθος και μαραίνεται και ρίχνει το σπόρο στη γη και τέλος πάντων, έτσι είναι να γίνει και δεν μπορείς με τίποτα να επηρεάσεις τη ροή των πραγμάτων. Υπάρχουν συγκεκριμένα επιτελεία που σχεδιάζουν σε ποιους τομείς έρευνας θα δοθεί χρηματοδότηση, σε ποιες εφαρμογές, ποιες ανακαλύψεις θα δοθούν στην αγορά, με ποιο ρυθμό, με ποιο τρόπο, και σε ποιες χώρες. Όλα αυτά αποτελούν αντικείμενα λεπτομερούς σχεδιασμού και προγράμματος. Κι ενώ κάποιες τεχνολογικές εφαρμογές έχουν βοηθήσει απίστευτα την ανθρωπότητα (τι μπορεί να πει κανείς για το Διαδίκτυο), άλλες μπορεί να είναι περισσότερο ζημιογόνες…
Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 22/7/2018

Η σημασία της απασχόλησης

Όταν γύρισα από Αγγλία  ως νεαρή απόφοιτος και πριν διοριστώ, ψάχνοντας για δουλειά, μου ήρθε μια πρόταση από ένα συνοικιακό φροντιστήριο σε χωριό της Νότιας Αττικής, μια ώρα κι ένα τέταρτο από το σπίτι μου με αυτοκίνητο . Ένα δίωρο από τρεις φορές την εβδομάδα. Ο ιδιοκτήτης ήταν επιφυλακτικός: ‘Μα σε συμφέρει;  Όλη η αμοιβή σου θα πηγαίνει στα οδοιπορικά’.  Φυσικά και ήθελα, ούτε δεύτερη σκέψη. Βεβαίως δεν ήταν η λύση για την επιβίωσή μου, όμως με τίποτα δεν θα προτιμούσα να μείνω σπίτι. Έσπαγε η μονοτονία της εβδομάδας. Έσπαγε η μέρα στη μέση. Έκανα το ταξιδάκι μου στη φύση, έκανα το μάθημά μου με τα παιδιά χωρίς να κουραστώ, είχα το χαρτζιλίκι μου, κι είχα μια απασχόληση. Και τώρα, 20 χρόνια μετά, αν χρειαζόταν, το ίδιο θα έκανα.
Τι θέλω   να πω. Σίγουρα είναι βασικό ανθρώπινο δικαίωμα η προσβαση στην πλήρη απασχόληση. Όμως αν για τον οποιοδήποτε λόγο δεν μπορεί να υπάρξει αυτό, έστω και η μερική απασχόληση, έστω για κάποιες ώρες την εβδομάδα, είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση της ψυχικής συγκρότησης του ατόμου. Ακόμη κι αν κάποιος έχει εξασφαλίσει τα προς το ζην με άλλο τρόπο, είναι πάρα πολύ σημαντικό να έχει κάποια τακτική απασχόληση, όπου: α) θα βγαίνει σε τακτική βάση από το σπίτι του, β)θα υποχρεώνεται να ξυπνά συγκεκριμένη ώρα , οπότε  βάζει στον εαυτό του όρια, γ) θα υποχρεώνεται να φροντίζει την εμφάνισή του και να μη είναι με τις πυτζάμες όλη μέρα, δ) θα έρχεται σε επικοινωνία με άλλους ανθρώπους, ε) θα νιώθει ότι προσφέρει κάτι χρήσιμο κι ότι με κάποιο τρόπο αξιοποιεί τις ικανότητές του, έστω κι αν δεν είναι  το ιδανικό. Το ότι η ανεργία είναι μεγάλο δεινό είναι πασιφανές, όμως λίγο έχουμε κατανοήσει πόσο ψυχολογικά σημαντικό είναι αυτό το αντιπαθητικό ξυπνητήρι ή το ότι κάποιος μας υποχρεώνει να μην σερνόμαστε με τις πυτζάμες από καναπέ σε καναπέ. Πολλοί αντιπαθούν ή ακόμη κι υποφέρουν στη δουλειά τους, όταν όμως βρεθούν απροετοίμαστοι χωρίς απασχόληση, αρχίζει και γαντζώνει η ρημάδα η κατάθλιψη κι όσο πιο πολύ εδραιώνεται τόσο πιο δύσκολα θα κινητοποιηθεί το άτομο για να βγει από την απάθεια.
Σαφώς και η πλήρης απασχόληση με αξιοπρεπείς απολαβές είναι πρώτιστο κι αδιαμφισβήτητο δικαίωμα. Το να μη δίνεις όμως  τη δυνατότητα ΟΥΤΕ μιας μερικής απασχόλησης, που θα κάνει τον άνθρωπο να νιώθει χρήσιμος και θα σπάσει την μονοτονία του, είναι απλά απάνθρωπο. Όπως μου έλεγε κάποιος άνεργος, ‘Όσο βγαίνεις από το σπίτι κι αλληλεπιδράς με κόσμο, όσο είσαι μέσα στο κοινωνικό σύνολο, κάτι γίνεται. Το 'καθόλου' όμως  δεν αντέχεται’.
Δύο είναι οι βασικοί άξονες διατήρησης της ψυχικής συγκρότησης του ατόμου: το οικογενειακό περιβάλλον κι η εργασία. Σκέφτομαι λοιπόν όλους αυτούς τους νεαρούς άνδρες -για παράδειγμα τους νεαρούς πρόσφυγες, αλλά όχι μόνο-  παλικάρια που κανονικά θα έσφυζαν από ζωή και παλμό και παραμένουν ακινητοποιημένοι σε ένα κοντέινερ, χωρίς να έχουν τίποτα να κάνουν για μέρες, μήνες, χρόνια. Σε αρκετούς δυστυχώς λείπουν και οι δύο άξονες. Και η απασχόληση,  αλλά και η οικογένεια, καθώς πολλοί έχουν έρθει στη χώρα μόνοι τους και βέβαια δεν μπορούν να δημιουργήσουν τη δική τους οικογένεια χωρίς δουλειά. Αν προσθέσουμε και το ρατσισμό που δυστυχώς καλά κρατεί σε όλες τις πτυχές της ελληνικής κοινωνίας, ο αποκλεισμός είναι ολοκληρωτικός.  Από πού να πιαστεί ο άνθρωπος τότε; Αυτή η παντελής ερημιά κι απόρριψη τον τσακίζει. Πώς να μη καταλήξει στη χρήση ουσιών ; Όλα αυτά τα παιδιά στο Πεδίο του Άρεως , πώς βρέθηκαν εκεί; Και παρόλο που η αναισθησία έχει γίνει πια σχεδόν αυτόματη τρολιά στη σκέψη μας (‘αυτά είναι τελειωμένα πρεζάκια’ σχολίασε κάποιος  στο συγκλονιστικό ρεπορτάζ http://www.koutipandoras.gr/article/o-eytelismos-ths-anorwpinhs-yparhs-sto-pedion-toy-arews), όλα αυτά τα παιδιά είναι ανθρώπινες ψυχές. Το ξεχνάμε αυτό. Είναι ανθρώπινες ψυχές, κι ό,τι πολυτιμότερο υπάρχει στον κόσμο μας είναι η ανθρώπινη ψυχή. Δηλαδή, δεν μπορώ να καταλάβω τόσο δύσκολο είναι; Δώσ’του μια δουλίτσα, μια απασχόληση, να βγαίνει από το σπίτι του, να κάνει κάτι, να μιλά με δυο ανθρώπους, να φτιάξει την οικογενειούλα του, να νιώσει χρήσιμος σαν άνθρωπος, να έχει τους δυο βασικούς πυλώνες για τη ψυχική του, αν μη τι άλλο, επιβίωση. Πόσο μπορεί να κοστίζει αυτό; Το χρηματικό επίδομα από μόνο του δεν αρκεί- δώσ'του μια ανταποδοτική απασχόληση για το επίδομα, ώστε να νιώσει ΚΑΙ χρήσιμος, μη τον αντιμετωπίζεις σαν να είναι άχρηστος ή ανάπηρος, δε βοηθάς τον ίδιο. Μπορούν να δημιουργηθούν τέτοιες θέσεις απασχόλησης, δεν κοστίζει πολύ, ούτε ζημιώνει την τοπική οικονομία.
Αντ’ αυτού, αρρωστημένα μυαλά χορηγούν με απίστευτα ποσά κι ανταγωνίζονται ποιος θα εισάγει πιο γρήγορα την πιο αποδοτική μορφή ρομποτοποίησης που θα μειώσει όσες περισσότερες θέσεις εργασίας γίνεται. Για ποιο λόγο; Για να νιώθει πλέον η ανθρωπότητα στην πλειονότητά της ΑΧΡΗΣΤΗ; Πόσους θέλουν πια να οδηγήσουν στο Πεδίο του Άρεως; Και τι περιμένει αυτούς τους νεαρούς  που ζουν μια υποτυπώδη ζωή σε ένα κοντέινερ όλη μέρα, χωρίς γονείς να τους φροντίσουν, χωρίς συγγενείς να νοιαστούν, χωρίς τίποτα να κάνουν, και χωρίς να έχουν ιδέα τι θα γίνει στο μέλλον.  Δωσ’ τους μια απασχόληση πριν  καταρρεύσουν, τώρα  πριν είναι αργά.
Βικτωρία Πρεκατέ, www.brightplanet.blogspot.gr, 20/7/2018

Γιατί κάποιοι γονείς εγκαταλείπουν τα παιδιά τους;

Δέκα χρόνια εθελόντρια στην Εθελοντική Διακονία Ασθενών, στα εγκαταλελειμμένα παιδιά στο Παίδων κι έχω δει πάρα πολλές περιπτώσεις. Με εισαγγελικές,  από κακοποίηση, παραμέληση ή απλά εγκατάλειψη- συχνότερα παιδιών με βαριές ειδικές ανάγκες/ αναπηρίες ή χρόνια νοσήματα. Σε αυτή την τελευταία κατηγορία θα αναφερθώ με τρεις αληθινές περιπτώσεις. Γιατί κάποιοι γονείς παιδιών με αναπηρία τα εγκαταλείπουν τόσο εύκολα; Ίσως η απάντηση φαίνεται προφανής, αλλά είναι;

Περίπτωση πρώτη

Ήμουν στο ίδιο δωμάτιο με νεαρό ζευγάρι με βρέφος  που γεννήθηκε με πολύ βαριά αναπηρία. Σωματικά πολύ παραμορφωμένο, αλλά δυστυχώς και με βαριά, απειλητικά για τη ζωή,  προβλήματα υγείας. Οι γονείς φαίνονταν συντετριμμένοι, αλλά μέσα στη θλίψη τους, με μια απίστευτη τρυφερότητα προς το παιδί. Όσο μεγαλύτερο το σοκ, τόσο μεγαλύτερη η αγάπη που έβγαινε προς αυτό. Νυχθημερόν στο πλευρό του, έλεγαν ο ένας στον άλλον ‘Πήγαινε να ξεκουραστείς, θα μείνω εγώ’, αλλά κανείς τους δεν έφευγε. Εμφανώς ξενυχτισμένοι έμεναν κι οι δυο εκεί, βιώνοντας και το τελευταίο δευτερόλεπτο που τους είχε δοθεί με το βαριά άρρωστο παιδί τους. Αν υπήρχε λέξη για το αντίθετο της εγκατάλειψης, αυτό το ζευγάρι θα ήταν ο ορισμός της.

Περίπτωση δεύτερη

Ο Χ. ήταν από τα αγαπημένα μου παιδάκια. Γεννημένος με σωματική παραμόρφωση που το είχε αγκυλώσει κατάκοιτο στο κρεβατάκι του και δεν μπορούσε να κουνηθεί καθόλου, ούτε καν να γυρίσει στο πλάι. Όταν πήγα για πρώτη φορά να διακονεύσω τον δίχρονο Χ. μου έκανε εντύπωση το βλέμμα του. Με κοίταξε κατευθείαν στα μάτια με ένα πολύ σοβαρό ύφος, σαν να με ρώταγε ‘γιατί;’. Ο Χ καταλάβαινε τα πάντα και ας μη μπορούσε να μιλήσει κι η εγκατάλειψη ήταν εμφανέστατα μια ανείπωτη πληγή μέσα του. Μια μέρα ήρθαν οι γονείς του στο νοσοκομείο. Ένας μπαμπάς ηλικιωμένος Έλληνας και μια μαμά που θα μπορούσε ηλικιακά να ήταν κόρη ή εγγονή του, από χώρα του πρώην Σοβιετικού μπλοκ. Συγχωρέστε με για το στερεότυπο, αλλά δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι αυτός ο γάμος έγινε από αυθεντική αγάπη και ειλικρινές μοίρασμα κοινών ενδιαφερόντων και αξιών. Μάλλον σαν μια σύμβαση ανταλλαγής θα την καταλάβαινα, μέσα από την οποία ικανοποιούνταν διαφορετικές από την κάθε πλευρά ανάγκες.

Αυτή σύμβαση προφανώς δεν περιελάμβανε ένα παιδί με βαριά αναπηρία, αν και η νοσηλεία του Χ θα μπορούσε άνετα να γίνει στο σπίτι. Ήρθε τότε ο γιατρός και μάλωσε τους γονείς:

-Γιατί δε το παίρνετε το παιδί σπίτι;

-Και τι να το κάνω στο σπίτι; απάντησε η μητέρα (!!!)

-Να το πάρεις αγκαλιά όσο ζήσει!!! την ξαναμάλωσε ο γιατρός και είχε δίκιο.

Δεν τον πήραν τον Χ σπίτι. Πήγε σε κάποιο ίδρυμα κα δε γνωρίζουμε την τύχη του. Το βλέμμα του όμως δε θα το ξεχάσω… Κι ελπίζω εκεί που είναι να υπάρχει αρκετό προσωπικό για να τον γυρνάει πλευρό και να μη πιάνεται…

Περίπτωση Τρίτη

Διακόνευα βρέφος διασωληνωμένο με σοβαρό πρόβλημα υγείας σε ζωτικό όργανο άρα έπρεπε να είμαι στο δωμάτιο συνεχώς. Στο ίδιο δωμάτιο βρίσκονταν ζευγάρι Ελλήνων γονέων από αγροτική περιοχή της επαρχίας, με το δικό τους βρέφος και μόλις είχαν μάθει από το γιατρό, ότι γεννήθηκε με σοβαρή βλάβη στο ίδιο ζωτικό όργανο. Θα μπορούσε να συντηρηθεί με φάρμακα για λίγα χρόνια, μετά όμως για να επιβιώσει θα έπρεπε να γίνει ολοκληρωτική μεταμόσχευση στο ίδιο όργανο. Όπως είναι φυσικό, το ζευγάρι ήταν σε κατάσταση σοκ. Θέλοντας και μη άκουσα όλους τους διαλόγους που ακολούθησαν, μεταξύ των γονέων, του πατέρα με τους συγγενείς του, της μητέρας με τους δικούς της συγγενείς, ενώ τα τηλέφωνά τους είχαν πάρει φωτιά. Η στάση εξαρχής του πατέρα ήταν να κατηγορήσει  τη μάνα ότι το δικό της ιατρικό και κληρονομικό ιστορικό ευθυνόταν για το νόσημα του βρέφους κι ότι του το είχε αποκρύψει.

-Μη ψάχνετε να βρείτε ευθύνες, έλεγε και ξανάλεγε ο γιατρός. Αυτά είναι τυχαία στο DNA, δε φταίει κάποιος.

-Όχι να γίνει εξέταση στο DNA της γυναίκας μου, από κει έχει έρθει το κακό, γιατί έχει κι ένα ανιψάκι άρρωστο, επέμενε ο πατέρας, παρόλο που το ανιψάκι είχε άσχετη αρρώστια.

Όταν η μητέρα, ας την ονομάσουμε Μαρία,  ήταν έξω για τσιγάρο, όταν ο πατέρας μιλούσε με τον ξάδερφό του.

-Η μάνα μου είναι έξαλλη, έξαλλη, δεν μας τα ‘χανε πει αυτά, μονολογούσε κι έβριζε λες και τον εξαπατήσανε πουλώντας του ελαττωματικό προϊόν.

Από αυτά που κατάλαβα, ο γάμος ήταν κι αυτός ένας συμβατικός γάμος από συνοικέσιο,  χωρίς να υπάρχει τίποτα κοινό μεταξύ των γονιών, που έκαναν κατευθείαν παιδί, ελπίζοντας ότι το παιδί θα λειτουργούσε ως συγκολλητική ουσία για να γίνουν μια νορμάλ οικογένεια όπως όλες οι άλλες. Αλλά δεν τους βγήκε…

-Τι θα γίνει, τι θες να γίνει;… συνέχισε να βρίζει ο πατέρας  όταν η μάνα ήταν για τσιγάρο. Η Μαρία θα περάσει όλη της τη ζωή στα νοσοκομεία με τους γιατρούς κι ό,τι γίνει…

Μετά ήρθε η μάνα μέσα με το γιατρό.

-Πώς να μην απελπίζομαι, φώναζε η μάνα στο γιατρό. Μου λέτε ότι δε θα ζήσει αν δε γίνει μεταμόσχευση και μου λέτε να μην απελπίζομαι!!!

-Σταμάτα Μαρία, θα κάνουν οι γιατροί ό,τι μπορούν κι όσο ζήσει, απάντησε ο πατέρας.

-Τι είναι αυτά που λες, όσο ζήσει! ξαναξέσπασε η μάνα.

Ο γιατρός αφού προσπάθησε μάταια να τους καθησυχάσει, βγήκε έξω κι η μάνα είχε πέσει πάνω στον πατέρα κλαίγοντας.

-Τι, μετανιώνεις που το κάναμε το παιδί; Εγώ δε το μετανιώνω!

Ο πατέρας δε μιλούσε , αλλά μονολογούσε ψιθυριστά, βρίζοντας από μέσα του.

Κι εκεί που νόμιζα ότι πλέον τα είχα ακούσει όλα, βλέπω τους δυο γονείς, καθισμένους να συζητούν χαμηλόφωνα.

-Τι εννοείς, δεν καταλαβαίνω, λέει η μάνα.

-…… Ο μπαμπάς κάτι έλεγε χαμηλόφωνα.

-Τι εννοείς θα είναι καλύτερα για το παιδί, ξαναείπε η μάνα, καθόλου χαμηλόφωνα.

-Ε, να, εκεί θα το φροντίσουν, θα του δώσουν αυτά που χρειάζεται,  έχουν όλες τις μεθόδους, θα το βοηθήσουν  καλύτερα….

Δε σοκάρομαι εύκολα, όμως εκείνη τη στιγμή με έλουσε κρύος ιδρώτας. Υπήρξε μια παύση λίγων δευτερολέπτων και δεν ξέρω αν είχαν συναίσθηση ότι τους κοιτούσα και τους άκουγα.

-          Μου ζητάς να εγκαταλείψω το παιδί μου;! Είπε δυνατά αυτή τη φορά η μάνα.

-          Για το παιδί το λέω, θα είναι καλύτερα για το παιδί, απάντησε ο πατέρας.

Παύση.

-Αν δεν το αντέχεις, σήκω φύγε τώρα. Θα μεγαλώσω το παιδί μόνη μου, του είπε τέλος αποφασισμένα.

Βγήκα έξω κι είπα στη νοσοκόμα

-Πρέπει να βοηθήσετε αυτό το ζευγάρι, είναι σε κατάσταση σοκ.

-Ναι το ξέρω, μόλις το έμαθαν. Ο πατέρας όμως είναι ένας καράβλαχος, που το μόνο που τον νοιάζει είναι να ρίξει ευθύνες και δεν κοιτάει τα χάλια του, ήταν η απάντηση της νοσοκόμας.

-Να βοηθήσετε αυτό το ζευγάρι, δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν, επέμεινα.

Ξαναγύρισα στο θάλαμο, η μάνα ήταν για τσιγάρο, ο μπαμπάς ξαναμουρμούριζε κι ο άλλος μπέμπης που εγώ φρόντιζα (το επόμενο  στάδιο από αυτό που σκέφτονταν ο μπαμπάς) έπαιζε με την πιπίλα του χωρίς να έχει ιδέα για το δράμα που εξελισσόταν δίπλα του.

Όταν τελείωσε η βάρδια μου, η μαμά ήταν στα τηλέφωνα κι ο μπαμπάς ζητούσε από το γιατρό τι τεστ DNA έπρεπε να γίνει για να αποδείξει ότι το πρόβλημα προερχόταν από τη γυναίκα του κι όχι από τον ίδιο.

Η συνέχεια νομίζω δε θέλει πολλή φαντασία. Όλοι μπορούμε να καταλάβουμε ότι ο μπαμπάς είχε ήδη φύγει. Ότι η μαμά αυτή θα ‘έτρωγε το πακέτο’ μόνη της, κι απομονωμένη σε ένα μικρό αγροτικό χωριό, όπου πολλοί θα την κουτσομπολέψουν, λίγοι θα τη βοηθήσουν και πολλοί θα την κατηγορήσουν κρυφά ως ‘αποτυχία’ που έβγαλε ‘ελαττωματικό’ παιδί.  Αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι ότι ακριβώς δίπλα τους υπήρχε ο άλλος μπέμπης (που φρόντιζα εγώ), τον οποίο είχαν εγκαταλείψει για τον ίδιο λόγο. Τη συνέχεια τη γνώριζαν.

 Για μια ακόμη φορά, μπήκε το ερώτημα γιατί κάνει κανείς παιδιά. Είναι έτοιμος να προσφέρει αγάπη ανιδιοτελώς ή το παιδί είναι η επένδυση για το κοινωνικό τους στάτους, τη βιωσιμότητα της σχέσης του και την γηροκόμησή του; Στη δεύτερη κατηγορία δε χωράει ένα παιδί με αναπηρία και για αυτό εγκαταλείπονται με μεγαλύτερη συχνότητα.

Πριν λίγο καιρό με ξαναπήραν από τη Διακονία τηλέφωνο για βάρδια σε μια μέρα που ετοιμαζόμουν να τους πω ‘όχι’, γιατί ήμουν ως συνήθως κουρασμένη...

-Καλησπέρα σας κ. Πρεκατέ, έχουμε ένα μωράκι με χρόνιο εκ γενετής νόσημα, δε βγαίνει έξω γιατί έχει σωληνάκια. Η μητέρα ερχόταν στην αρχή να το δει, όμως πρόσφατα δήλωσε στο νοσοκομείο ότι δεν θα ξανάρθει. Λοιπόν, τι λέτε, μπορείτε;

Παύση.

Μάλιστα. Ξεκινάς τη ζωή σου με απειλητικό νόσημα που σε καθηλώνει στα σωληνάκια και η μητέρα σου δήλωσε ότι δε θα ξανάρθει να σε δει. Ωραία αρχή. Γιατί δεν θα ξανάρθει; Αφού το παιδί χρειάζεται αναγκαστικά νοσηλεία, δε χρειάζεται καν να νιώθει ενοχές που δεν το έχει σπίτι. Να έρχεται να το βλέπει όποτε μπορεί. Γιατί καθόλου; Γιατί ποτέ; Το ποτέ είναι συνειδητή επιλογή και πάει πάρα πολύ βαθιά. Μέσα στην παύση προσπαθούσα να βρω απαντήσεις. Όμως όταν ένα παιδί εισπράττει τέτοιες βαρύγδουπες δηλώσεις στην αρχή της ζωής του από τη μάνα του, μπορώ εγώ να δηλώσω 'κουρασμένη';

-Σύμφωνοι, είπα στην κοινωνική λειτουργό.

Ξανά η ίδια ιστορία κι ελπίζω κάποια στιγμή να διδάξει αυτή η κοινωνία στα μέλη της, από το σχολείο ακόμη, τι σημαίνει να είσαι γονιός. Να στηρίξει το γονιό του παιδιού με αναπηρία  γιατί από ό,τι φαίνεται το γονεϊκό ένστικτο δεν επαρκεί κι έλλειψη στήριξης τσακίζει και το παιδί που εγκαταλείπεται, αλλά μακροπρόθεσμα και το γονιό που εγκαταλείπει.

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 1/7/2018