Ένα συγκινητικό συμβάν και ο ρατσισμός

Δεν είναι τυχαίο, που ακριβώς αυτές τις μέρες του ρατσιστικού παροξυσμού στη χώρα μας, συνέβη το περιστατικό, όπου δύο πακιστανοί έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να απεγκλωβίσουν ηλικιωμένο ζευγάρι, σε αυτοκίνητο κολλημένο στις ράγες (πηγή εδώ ). Από την πνευματική σκοπιά, τίποτα δεν είναι τυχαίο. Οι ψυχές αυτών των ανθρώπων αυτοθυσιάστηκαν για να μας διδάξουν ότι, πέρα από εθνική καταγωγή, θρήσκευμα, ή χρώμα, ο άνθρωπος είναι άνθρωπος. Να μας διδάξουν τι σημαίνει να διατηρείς ακόμη την αθωότητα να βοηθήσεις τον συνάνθρωπο, ακόμη κι αν κινδυνεύσεις. Ελπίζω οι ψυχές τους να αναπαυτούν κι ελπίζω εμείς να λάβουμε το μήνυμα αυτής της δραματικής πράξης, γιατί ο Θεός δεν το επέτρεψε τυχαία. Παρόλα αυτά, πολλές ελληνικές εφημερίδες και ιστοσελίδες, που βρίθουν τις τελευταίες ημέρες με ρατσιστικό παραλήρημα, αυτήν την πράξη δεν την αναφέρουν καθόλου! Οι μορφωμένοι, καλλιεργημένοι κι εξειδικευμένοι, του κουστουμιού και της γραβάτας, που μας αραδιάζουν αναλύσεις επί αναλύσεων για τον εθνικό κίνδυνο που διατρέχουμε λόγω των μεταναστών, απαξιούν να γράψουν δύο λέξεις για αυτή συγκινητική αλλά πολύ σπάνια πράξη των συνανθρώπων μας, μόνο και μόνο επειδή ήταν Πακιστανοί! Νομίζω ότι αυτό τα λέει όλα… Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο, έχουμε την ελευθερία της επιλογής: θα επιλέξουμε την ανθρωπιά, βλέποντας τους συνάνθρωπούς μας ως ίσα αδέλφια, παιδιά του ίδιου Θεού, ή, θα παραμείνουμε τυφλωμένοι από το ρατσιστικό μίσος ; Η επιλογή είναι δική μας. Και ανάλογα θα κριθούμε. Στη δεύτερη περίπτωση όμως μην περιμένουμε έλεος από κανένα.
Ταυτόχρονα, έχω εκπλαγεί από τα απίστευτα σχόλια ρατσιστικού μίσους που γράφονται από συμπολίτες μας σε διάφορες ιστοσελίδες, σε συνέχεια της συζήτησης μετά τις εξαγγελίες για τα στρατόπεδα κράτησης. Σχετικά με τις πρακτικές λύσεις για το μεταναστευτικό, βεβαίως και αυτή τη στιγμή η Ελλάδα δεν μπορεί να συντηρήσει ή να απασχολήσει τον αριθμό που έχουν εισέρθει και συνεχίζουν να έρχονται. Ας θυμηθούμε όμως ότι ο στόχος τους δεν είναι η Ελλάδα. Οι άνθρωποι αυτοί δεν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα. Έχουν εγκλωβιστεί στην Ελλάδα. Θέλουν να φύγουν, αλλά δεν έχουν τα μέσα. Αν κάποιος είναι εδώ να κατηγορηθεί είναι οι ελληνικές κυβερνήσεις, που αγνόησαν το πρόβλημα τόσα χρόνια, όπως οι ίδιοι παραδέχονται, και έρχονται προεκλογικά, με εξαγγελίες για στρατόπεδα συγκέντρωσης για να κάνουν όσα δεν είχαν κάνει τόσα χρόνια. Η ΕΕ έχει προσφέρει κονδύλια για την ανθρώπινη μεταχείριση αυτών των ατόμων, τα οποία δεν απορροφήθηκαν (πηγή Coping with a fundamental Rights emergency, European union agency for fundamental rights, January 2011, fra.europa.eu). Και τώρα, αντί για την κυβερνητική πολιτική, έγιναν ξαφνικά οι μετανάστες η πηγή του κακού. Ίσως αυτό να είναι πολύ βολικό για εκείνους που πραγματικά ευθύνονται για την οικονομική κρίση. Αν νοιάζεται η ελληνική κυβέρνηση, όπως διατείνεται, για την ανθρωπιστική τραγωδία, ας απαιτήσει και ας χρησιμοποιήσει τα κονδύλια της ΕΕ για επαναπατρισμό αυτών των ατόμων, πολλοί εκ των οποίων θέλουν διακαώς να φύγουν (δεν έχουν τίποτα να κάνουν εδώ). Δεν το κάνει όμως. Αλήθεια, τι θα απογίνουμε χωρίς βαρβάρους;….

Η οποιαδήποτε λύση στο μεταναστευτικό πρέπει να γίνει πάνω από όλα με σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Πάνω από όλα είμαστε όλοι άνθρωποι και καμιά οικονομική κρίση δεν μπορεί να δικαιολογήσει να φερόμαστε σε ανθρώπους σαν να ήταν σκουπίδια. Ακόμη κι αν χρειαστεί να πεις σε κάποιους ‘όχι’, μπορείς να το κάνεις με ανθρωπιά κι όχι με μίσος. Η ενέργεια, η πρόθεση με την οποία γίνεται κάτι είναι το σημαντικότερο από όλα, πιο σημαντικό και από την ίδια την πράξη. Η υποχρεωτική κράτηση σε μαζικό αριθμό ανεπιθύμητων μεταναστών, οι οποίοι δεν έχουν διαπράξει κανένα ποινικό αδίκημα, εκτός από την παράνομη είσοδο σε μια χώρα, μέσω της οποίας ήλπιζαν σε μια καλύτερη τύχη σε μια τρίτη χώρα, δεν σέβεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, έχει καταδικαστεί από διεθνείς οργανισμούς προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου (βλ. προηγούμενο άρθρο) και ανοίγει τον ασκό του Αιόλου, οδηγώντας σε πολύ επικίνδυνα μονοπάτια. Η Ελλάδα, σύμφωνα με την έκθεση της FRA, δεν απορρόφησε τα κονδύλια για την αξιοπρεπή διαβίωση των μεταναστών στα κέντρο υποδοχής στον Έβρο, με αποτέλεσμα η κατάσταση εκεί να είναι «εξαιρετικά ανησυχητική», σύμφωνα με την Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσων. Η μεγαλύτερη πιθανότητα και για τα νέα 30 κέντρα είναι να έχουν ακριβώς την ίδια τύχη. Οι συνθήκες υγιεινής και διαβίωσης μέσα σε αυτά (στον Έβρο δεν υπήρχε ούτε γιατρός, πηγή ) να υποβαθμιστούν τόσο πολύ, ώστε να θυμίζουν άλλα εφιαλτικά μέρη και άλλες εποχές.Όμως οι έγκλειστοι δεν θα μπορούν να φύγουν από εκεί, γιατί, όπως εξαγγέλθηκε θα είναι κρατούμενοι («υποχρεωτικά φιλοξενούμενοι»). Γνωρίζουμε πόσο άθλιες είναι οι συνθήκες στις ελληνικές φυλακές, με τριπλάσιο πληθυσμό από αυτόν που μπορούν να αντέξουν. Αντίστοιχα, αν όχι χειρότερα περιμένουμε και εδώ, μόνο που εδώ οι άνθρωποι είναι αθώοι, δεν έχουν εγκληματίσει.

Στο τέλος της κάθε ανθρώπινης ζωής, όπου γίνεται η ανασκόπηση, ο λογαριασμός, όπου πέφτουν τα ανούσια και αναδύονται αυτά που πραγματικά έχει σημασία για τον κάθε άνθρωπο. Τη στιγμή πριν πεθάνει, δεν είναι ούτε οι δυσκολίες που πέρασε, ούτε οι αδικίες που του έκαναν, ούτε πόσα χρήματα έβγαλε, ούτε πόσα προβλήματα είχε. Δύο πράγματα μένουν μόνο: Πόσο αγάπησε τους άλλους γύρω του (για αυτό και τα πιο πολλά ‘σ’ αγαπώ’ λέγονται πριν το θάνατο) αλλά και πόσο φέρθηκε με έλλειψη αγάπης προς τους άλλους γύρω του (για αυτό και οι πιο πολλές συγνώμες λέγονται πριν το θάνατο). Μόνο αυτά μετράνε. Όλα τα άλλα πάνε περίπατο. Και συνήθως υπάρχει μια βαθιά μελαγχολία για όσες ευκαιρίες έχασε να αγαπήσει και για όσες περιπτώσεις φέρθηκε σκληρά, ενώ θα μπορούσε να συγκρατηθεί. Αν καταφέρει να συμφιλιωθεί με αυτό (και για αυτό τα ‘σ’ αγαπώ’ και οι συγνώμες είναι πολύ σημαντικά), τότε μπορεί να ελευθερωθεί και να φύγει ήσυχος για την αγκάλη του Θεού. Για αυτό είμαστε εδώ. Αυτός είναι ο σκοπός της ζωής όλων μας. Πώς, μέσα από την ψευδαίσθηση της ύλης, της έλλειψης, των προβλημάτων, των φαινομενικών συγκρούσεων και δυσκολιών, θα μπορέσουμε να μείνουμε σταθεροί στην αγάπη και στη συμπόνια. Πώς θα συνεχίσουμε να θυμόμαστε την αγάπη και την ανθρωπιά, μέσα από τη φαινομενική έλλειψή της. Αυτό είναι το τεστ για όλους μας.
Το ίδιο ισχύει όχι μόνο για τα άτομα, αλλά και για ομάδες και έθνη ολόκληρα. Μετά από χρόνια, κοιτώντας πίσω στην ιστορία ή στην ψυχή ενός έθνους, αυτό που θα μετρά δεν θα είναι η οικονομική κρίση, αυτή θα έχει ξεχαστεί. Αυτό που θα μετρά και θα θυμόμαστε και θα μας τρώει θα είναι κατά πόσο οι άνθρωποι αντέδρασαν με αποδοχή, αυτό-συγκράτηση και ανθρωπιά προς τους συνανθρώπους τους, σε μια περίοδο έλλειψης, ή κατά πόσον βάλθηκαν αν χυμήξουν στους άλλους, σκεπτόμενοι «ο θάνατός σου η ζωή μου». Τώρα θα δοκιμαστούμε. Πώς θα φερθούμε στους συνανθρώπους, φίλους συγγενείς, ευάλωτους έλληνες, ευάλωτους αλλοδαπούς, οποιονδήποτε. Αυτό που θα κάνουμε τώρα θα μας κατατρέχει πολύ περισσότερο από ότι η προσωρινή δυσκολία στα χρήματα. Θέλουμε να κοιτάμε πίσω και να είμαστε περήφανοι, όταν δείξαμε ευσπλαχνία και μεγαλοσύνη σε μια δύσκολη περίοδο, όπου άλλοι φώναζαν ‘σταύρωσον’ ή να σιωπούμε, όταν μας ρωτούν τα εγγόνια ‘τι έκανες παππού τότε’.… Θέλουμε η Ελλάδα, ως το λίκνο της δημοκρατίας, να κουβαλά ενοχή για τον κατατρεγμό τωφν εξαθλιωμένων τα χρόνια που έρχονται; Η Ιστορία δεν πρόκειται να μας το συγχωρέσει.
Και κάτι τελευταίο: Διαβάζω πολλά μαινόμενα σχόλια στον τύπο σχετικά με το πώς οι Έλληνες ήταν πάντα νόμιμοι μετανάστες, εν αντιθέσει με τους τωρινούς. Ας θυμηθούμε όμως ότι την εποχή που είχε ανάγκη η Ελλάδα τη μετανάστευση, υπήρχαν διαθέσιμες χώρες (ΗΠΑ, Γερμανία, Αυστραλία) που επιθυμούσαν εργατικά χέρια και σε αυτό ήμασταν τυχεροί. Δεν ξέρουμε αν θα είμαστε το ίδιο τυχεροί στο μέλλον. Και δεν είναι μόνο οι οικονομικοί λόγοι που μπορεί να ωθήσουν προς λαθρομετανάστευση. Μπορεί να υπάρξουν κλιματικοί λόγοι. Αν μια ωρολογιακή βόμβα περιμένει να ανατιναχθεί είναι αυτή της κλιματικής αλλαγής και θα είναι τελείως απρόβλεπτη. Πριν λοιπόν βιαστούμε να καταδικάσουμε τους εξαθλιωμένους κι απεγνωσμένους ως «παράνομα απόβλητα», όπως διάβασα πρόσφατα, ας σκεφτούμε τον εαυτό μας στη θέση τους, σε μια περίπτωση όπου η Ελλάδα θα είναι υπερβολικά ξηρή για να μας θρέψει και θα αναζητήσουμε τροφή βορειότερα, εκεί όπου θα βλέπουν εμάς ως "παράνομα απόβλητα". Και μη βάζουμε το χέρι μας στη φωτιά ότι δεν θα χρειαστεί να γίνει ποτέ.
Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.com, 7/4/2012

Υ.Γ. Στην εμπάθεια των συζητήσεων περί μετανάστευσης, βλέπω πόλωση σε δύο άκρα:Αν δεν τους βρίζεις από το πρωί μέχρι το βράδυ θεωρώντας τους υπεύθυνους για την οικονομική κρίση, τότε είσαι από εκείνους που υποστηρίζουν την αθρόα εισροή άνευ όρων, μέχρι να γίνουν πιο πολλοί από τους Έλληνες. Μέση οδός δεν μπορεί να υπάρχει! Ή του ύψους ή του βάθους. Κανείς δεν υποστήριξε την αθρόα ανεξέλεγκτη εισροή. Αν μη τι άλλο, δεν είναι ασφαλές ούτε για τους ίδιους τους μετανάστες. Ο ίδιος ο κ. Χρυσοχοϊδης αναφέρεται για την ανάγκη κέντρων κράτησης για "ανθρωπιστικούς λόγους", ώστε να μην πέφτουν οι λαθρομετανάστες αντικείμενο εκμετάλλευσης κυκλωμάτων (πηγή εδώ ). Τότε γιατί το Υπουργείο Προστασίας δεν συλλαμβάνει αυτά τα κυκλώματα που τους εκμεταλλεύονται και τους προωθούν; οι λαθρομετανάστες δεν έρχονται ξεκρέμαστοι από το πουθενά. Κάποιοι τους καθοδηγούν, κάποιοι τους φέρνουν σε επαφή, κάποιοι τους δικτυώνουν. Αυτοί οι κάποιοι μένουν στο απυρόβλητο και δυστυχώς τα θύματά τους είναι που υφίστανται την οργή και το μίσος ενός μέρους του ελληνικού λαού. Ταυτόχρονα, εκτός από την εκμετάλλευση των κυκλωμάτων, υφίστανται την πολιτική εκμετάλλευση, από την πολιτική τάξη, η οποία τόσα χρόνια αδιαφορούσε για το πρόβλημα, και τώρα ξαφνικά προεκλογικά έχει κυριολεκτικά φαγωθεί να ανοίξει το πρώτο κέντρο πριν τις εκλογές. Εκμετάλλευση για προβολή μίσους και δυστυχώς εμείς τσιμπάμε. Ξεχνάμε ότι αν έχει προκληθεί ζημιά στην ελληνική οικονομία από τη λαθρομετανάστευση, αυτή είναι μηδαμινή, κυριολεκτικά μηδαμινή σε σχέση με εκείνη των πραγματικών ενόχων. Μας βολεύει να μη φταίνε Έλληνες. Μας βολεύει, δε χρειάζεται έτσι να αναλάβουμε καμία ευθύνη.
Βεβαίως και πρέπει πολλοί να βοηθηθούν να επαναπατρισθούν, πολλοί εξάλλου το θέλουν. Εκεί μπορούν να πάνε τα κονδύλια της ΕΕ, στον επαναπατρισμό, όχι σε στρατόπεδα κράτησης. Αυτό όμως που είναι ανησυχητικό είναι πόσο εύκολα, μα πόσο εύκολα πραγματικά, ένα μέρος του ελληνικού πληθυσμού αδιαφορεί παντελώς για το σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, στην ανθρώπινη ζωή,θα δεχόταν οποιαδήποτε κακομεταχείριση εις βάρος τους, μπροστά στη δικαιολογία "μας τρώνε τα λεφτά μας". Δικαιολογίες για τη βία και το μίσος πάντα θα υπάρχουν. Εκεί που θα κριθούμε είναι αν θα μπορέσουμε να διατηρήσουμε τη στοιχειώδη ανθρωπιά σε μια δύσκολη κατάσταση. Ή θα χρησιμοποιήσουμε δικαιολογίες που μας βολεύουν, έστω κι αν γνωρίζουμε ότι δεν είναι αληθινές; Ας θυμηθούμε ότι εμείς έχουμε "φάει" από την ΕΕ στο παρελθόν πολλά περισσότερα χρήματα, από όσα μας έχουν -υποτίθεται- κοστίσει εμάς οι μετανάστες. Μη βιαζόμαστε να ουρλιάξουμε λοιπόν, γιατί αυτό που δίνει κανείς, παίρνει. Δεν ξέρουμε αν θα αναγκαστούμε στο μέλλον να βρεθούμε στη θέση τους κι ας φανταστούμε πως θα είναι να μας συμπεριφερθούν αντίστοιχα. Αν θέλουμε να ουρλιάξουμε από τυφλό μίσος, είναι επιλογή μας. Ένα είναι σίγουρο όμως. Ότι την κατάλληλη στιγμή, θα μας επιστρέψει ακριβώς όπως το δώσαμε.
Κι ας μην ξεχνάμε ότι αν επιτρέψουμε σε ένα σύστημα την απάνθρωπη μεταχείριση μιας ομάδας ανθρώπων, ανοίγουμε το δρόμο για την απάνθρωπη μεταχείριση και άλλων ομάδων. Αν θέλουμε να ανοίξουμε αυτό το αυλάκι που λέγεται "στρατόπεδα κράτησης στους ευάλωτους σε λοιμώξεις", μη μας κακοφανεί μετά, αν τα φοβηθούμε κι εμείς οι ίδιοι. Είτε δεχόμαστε την λογική και τη φιλοσοφία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είτε την απορρίπτουμε. Δεν μπορούμε να τη δεχτούμε για μια ομάδα και να την απορρίψουμε για άλλη. Αν την απορρίψουμε είναι θέμα χρόνου, η καταπάτηση να χτυπήσει τη δική μας πόρτα. Όσο και να νομίζουμε ότι θα μείνουμε στο απυρόβλητο, αποκομμένοι από τον πόνο των άλλων, δεν μπορούμε.