Πένθος: Η ψευδαίσθηση του χρόνου

Όταν έρχεται η απώλεια ενός σημαντικού αγαπημένου προσώπου, οι λέξεις συχνά είναι δύσκολο να απομακρύνουν τον πόνο και το αίσθημα του κενού που απομένει. Οι θεωρητικές, επιστημονικές προσεγγίσεις και νουθεσίες αποδεικνύονται εκνευριστικά ανεπαρκείς. Στόχος δεν είναι να δοθούν προτάσεις ή έτοιμες λύσεις, που ούτως ή άλλως ακούγονται ανούσιες, αλλά το ειλικρινές μοίρασμα της βαθιάς αλλαγής στο «ποιος είμαι», που μπορεί να συμβεί μετά από μια σημαντική απώλεια.



Σε τέτοια περίπτωση, κανένα από τα προηγούμενα ψυχικά αποθέματα του ατόμου δε φαίνεται πλέον να αποδίδει: η οικογένεια, οι γνωστοί, τα χόμπι, η εργασία, η ίδια η κοσμοθεωρία του, συχνά χάνουν το νόημά τους, φαίνονται να καταρρέουν στα μάτια του, μπρος στο συθέμελο ταρακούνημα που προκαλεί η σημαντική απώλεια. Φάρμακα, εναλλακτικές θεραπείες, δημιουργικές ασχολίες, επαφή με τη φύση, προσευχή, παρέα με άλλους, κλάμα, δισκέδαση, όλα μπορούν να προσθέσουν το λιθαράκι τους να βοήθησουν, ανάλογα με το τι ταιριάζει στον καθένα. Όμως, το κενό κάποιες φορές φαίνεται αγεφύρωτο.Το άτομο, μετά από κάθε καλώς εννοούμενη απόπειρα των γύρω του να τον ενθαρρύνουν, παραμένει ξανά και ξανά μόνο, με τον εαυτό του, αντιμέτωπο με το βασικό κενό της ύπαρξής του- ερώτημα από το οποίο δεν μπορεί να ξεφύγει πια.



Τότε- άλλαξε τη σχέση με το χρόνο: Ζήσε κάθε μέρα σαν να είναι η μοναδική ημέρα που έχεις ευθύνη να ζήσεις. Δεν λέω «ζήσε κάθε μέρα σαν αν είναι η τελευταία», γιατί ίσως ακουστεί σαν γλυκανάλατο χιλιοειπωμένο κλισέ. Απλά η ευθύνη σου για τη συναισθηματική ισορροπία, η προσπάθειά σου θα είναι για τη σημερινή ημέρα. Βρες τι μπορείς να κάνεις για να βοηθήσεις τον εαυτό σου και να περάσεις όσο καλύτερα γίνεται σήμερα. Μη σκέφτεσαι τα επόμενα 40 χρόνια, που τρέμεις πώς θα περάσεις μόνος. Στα επόμενα 40 χρόνια μπορεί να έχουν αλλάξει όλα τόσο, με τρόπο που εσύ δεν μπορείς να προβλέψεις. Και, ίσως βρεις ότι στο τέλος της ημέρας, η μέρα έφυγε. Ίσως με κάποιες διακυμάνσεις, ίσως με στιγμές έντονης θλίψης, και άλλες κούρασης, αφηρημάδας ή κάποιας ευχάριστης δραστηριότητας. Η μέρα βγήκε. Την επόμενη μέρα θα προσπαθήσεις ξανά για την ημέρα, τι είναι πιο εύκολο, πιο ευχάριστο να κάνεις για εκείνην την ημέρα.. Όχι για να ευτυχήσεις για τα επόμενα 40 χρόνια, αλλά για να είσαι γαλήνιος σήμερα.. Έτσι είναι πιο εύκολο. Ίσως βρεις ότι ξαφνικά ανακαλύπτεις πράγματα που σου αρέσουν ή που ήθελες καιρό να κάνεις. Και τώρα που έχεις το χρονικό περιθώριο, την άνεση, μιας ολόκληρης ημέρας, κι όχι το ασφυκτικό βιάσιμο των 40 χρόνων, τώρα ίσως βρεις ότι κάνεις επιτέλους πράγματα ευχάριστα, με ουσία…



Μετά την απώλεια του προσώπου, έρχεται κάποιες φορές κα η απώλεια κάθε νοήματος στη ζωή.. Ό,τι κι αν κάνουμε φαίνεται λίγο, ανούσιο, χάνουμε ελπίδα, τίποτε δεν μπορεί να αντικαταστήσει.. Νιώθουμε κενοί, άδειοι.. Ας βρούμε όμως το κομματάκι εκείνο, τη σπίθα εκείνη μέσα μας, που ακόμη αγαπά.. Ακόμη κι όταν νιώθουμε τόσο άδειοι και πονεμένοι, όταν μόνο πόνος και φθόνος βγαίνει προς τους άλλους, γιατί εκείνοι έχουν εκείνο που εμείς δεν έχουμε, ακόμη και τότε, ας ψάξουμε για εκείνη τη χαραμάδα φωτός στην ψυχή μας, που ακόμη αγαπά.. Ακόμη κι αν είναι ένα αφελές χαμόγελο στην γκάφα ενός μωρού με το φαγητό του. Ακόμη κι αν είναι η αυθόρμητη αντίδρασή μας να κρατήσουμε ένα παιδάκι να μην το χτυπήσει το κύμα. Ακόμη και αν είναι να ταϊσουμε μια γάτα της γειτονιάς. Ακόμη κι αν είναι να θαυμάσουμε, έστω και για λίγο, το γεμάτο φεγγάρι του καλοκαιριού, πριν ξαναπιάσουμε το πένθος μας. Αυτές οι στιγμές δείχνουν πως είμαστε ζωντανοί, γιατί ακόμη αγαπούμε. Κι από τη στιγμή που είμαστε ζωντανοί, όλα μπορούν να συμβούν κι όλα μπορούν να αλλάξουν.



Μίλησε σε εκείνον που «έφυγε».. Στείλε του γράμματα, μίλησέ του στην προσευχή σου... Ακούει. Μίλησέ του και θα δεις σιγά σιγά ότι είναι το ίδιο ζωντανός, όπως το κύμα, οι άγγελοι και το φεγγάρι. Θα δεις σιγά σιγά, ότι θα πάρει τη θέση του δίπλα τους και τότε δε θα έχει πια σημασία αν είχε ζήσει μερικά χρόνια περισσότερο ή λιγότερο, γιατί η αγάπη είναι άχρονη και γιατί το αγαπημένο πρόσωπο είναι πάντα εκεί. Μέρος του εαυτού μας, μέρος της καρδιάς μας. Τότε το πένθος, έχοντας εκπληρώσει το σκοπό του, εξαφανίζεται, μαζί με την ψευδαίσθηση του χρόνου…
(Δημοσίευση "Reiki time" βιβλιοπεριοδικό Ιανουάριος-Ιούνιος 2010)