Με έκπληξή μου διαπίστωσα ότι στο χώρο του ασυνείδητου υπάρχουν και κινούνται πεποιθήσεις, σχεδόν αυτόνομα. Αυτές οι πεποιθήσεις έχουν ενέργεια, την οποία τους δίνουν οι άνθρωποι με τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Σκεφτείτε όλους τους ανθρώπους, κατά τη διάρκεια των αιώνων, που έχουν φοβηθεί ή ανησυχήσει σχετικά με την επιβίωση…. Σκεφτείτε πόσο μεγάλη πρέπει να έχει γίνει αυτή η μπάλα φόβου σήμερα. Σύμφωνα με τους νόμους της φυσικής, η ενέργεια δεν καταστρέφεται δεν δημιουργείται, αλλά μόνο μετατρέπεται. Αν λοιπόν οι άνθρωποι δεν κάνουν κάτι για να μετατρέψουν την ενέργεια του φόβου σε δύναμη, θάρρος, πίστη κλπ, τότε αυτή η ενέργεια πάει και κολλάει σε αυτή τη μεγάλη «μπάλα». Όσοι περισσότεροι άνθρωποι φοβούνται, τόσο η μπάλα θεριεύει. Όσοι περισσότεροι άνθρωποι ηρεμούν, τόσο η μπάλα μικραίνει. Το πρόβλημα είναι πώς όταν κάποιος ανησυχεί (λογικό είναι, αρνητικές σκέψεις υπάρχουν σε όλους μας), αν δεν προσέξει, άθελά του συνδέεται με τη μπάλα αυτή, των γενικευμένων φόβων της ανθρωπότητας σχετικά με τη φτώχεια, φόβοι που κάποια στιγμή είδε ή άκουσε άθελά του, αλλά δεν έδωσε σημασία, όμως ξαφνικά οι φόβοι του πολλαπλασιάζονται και βγαίνουν εκτός ελέγχου. Αν επιτρέψει στον εαυτό του να τους πιστέψει. να συντονιστεί με αυτούς και να πανικοβληθεί, παραλύει. Για αυτό θέλει πολλή προσοχή να αναγνωρίσουμε αυτή τη «μπάλα» όταν έρχεται: βρίσκεται στα φοβισμένα λόγια, που ακούμε στους γείτονες ή στα ΜΜΕ: «δύσκολοι καιροί σήμερα», «αδύνατο να βρεις δουλειά», «κάτσε εκεί που είσαι και μη το κουνάς»… Στα ρεπορτάζ των ειδήσεων που παίρνουν συνέντευξη από την κυρία Μαρίκα για το πώς φτιάχνει πια τη σούπα χωρίς κοτόπουλο, γιατί δεν έχει λεφτά να αγοράσει κοτόπουλο κλπ.
Τι μπορούμε να κάνουμε; Πρώτο, πρέπει να μείνουμε μακριά από τη 'μπάλα', να οραματιστούμε ένα 'τοίχο' μεταξύ της 'μπάλας φόβου' και του εαυτού μας. Να μην ακούμε, λέμε ή μοιραζόμαστε λέξεις, φράσεις, κουβέντες, που εκφράζουν φόβο κι έλλειψη. Να αλλάζουμε το κανάλι της τηλεόρασης, να απαντούμε στους τρομοκρατούντες συνομιλητές μας «ε, κάποια λύση θα βρεθεί» και να αλλάζουμε θέμα. Να μην αφήσουμε την αμφιβολία μέσα μας να μας τρώει, να πιστέψουμε, να έχουμε πίστη ότι πάντα, κάποια λύση θα βρεθεί. Να θυμηθούμε προηγούμενα παραδείγματα στη ζωή μας, όπου πράγματι βρέθηκε λύση ή τα πράγματα ήρθαν και δούλεψαν διαφορετικά από ότι περιμέναμε, αλλά με θετικό τρόπο. Μπορούμε να επαναλαμβάνουμε στον εαυτό μας «Όλα έχουν μια λύση που έρχεται την κατάλληλη στιγμή».
Ο μόνος λόγος που μπορεί εντέλει ο φόβος να επιμείνει, είναι επειδή μπορεί να νιώθουμε ένοχοι για κάτι… συνήθως κάποια αδικία που κάναμε σε κάποιον άλλον, λόγω απληστίας ή λόγω ακριβώς του φόβου έλλειψης… το μέσο που βάλαμε, το έσοδα που κρύψαμε, την υπερχρέωση που κάναμε στον ανυποψίαστο πελάτη, το φακελάκι που πήραμε κλπ. Οποιαδήποτε αδικία έχουμε κάνει εις βάρος άλλου, μας εμποδίζει! Ξεκινούμε από την πεποίθηση ότι «Εγώ θέλω λεφτά τώρα! Δεν πρόκειται να μου τα δώσει η ζωή, όπως και όποτε εγώ τα θέλω, άρα θα τα αρπάξω από εκεί που μπορώ και δεν θα με δει κανείς» και νομίζουμε ότι δεν θα υπάρξει καμία επίπτωση. Όμως, ό,τι κάνουμε, πάντα καταγράφεται στο ασυνείδητο και θα μας παρεμποδίσει στη συνέχεια να νιώσουμε άξιοι να μας φέρει η ζωή καλά πράγματα από άγνωστες πηγές. Για αυτό είναι πολύ σημαντικό να σταματήσει η διαφθορά, σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο. Όχι μόνο για το κακό που κάνει στην οικονομία, αλλά για το κακό που κάνει στην εσωτερική οικονομία….
Αλλά για να έχουμε την άνεση της προσδοκίας, τη σιγουριά ότι κάτι καλό θα έρθει και για εμάς, είναι το σημαντικότερο από όλα να έχουμε την καθαρή συνείδηση! Υπάρχουν άνθρωποι το έχουν καταφέρει αυτό και λειτουργεί στη ζωή τους. Είναι άνθρωποι χαμηλού προφίλ και ποιότητας, που δεν θα κοκορευτούν, αλλά θα μας μιλήσουν, αν εμείς έχουμε τα μάτια να τους δούμε. Συνήθως τους θεωρούμε ως μη-μάγκες κι απορρίπτουμε τα παραπάνω ως φιλολογίες.
Αν πράγματι έχουμε διαπράξει αδικία στο παρελθόν και θέλουμε να προχωρήσουμε μπροστά, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε το σφάλμα, να κατανοήσουμε το λάθος. Να ζητήσουμε νοητά συγχώρεση από εκείνους που αδικήθηκαν εξαιτίας της επιλογής μας, ακόμη και αν δεν τους γνωρίζουμε (και πάντα αδικείται κάποιος, έστω και αν είναι ολόκληρος ο ελληνικός λαός) και να κάνουμε νέες επιλογές από εδώ και στο εξής. Το θέμα είναι τι επιλογή κάνουμε στο στιγμιαίο δίλημμα. Το άμεσο κέρδος σε χρήμα ή το μακροπρόθεσμο, σε ακεραιότητα, που μεταφράζεται σε πολλά περισσότερα καλά για εμάς;
Μία από τις επιλογές είναι να είμαστε δοτικοί. Δεν υπάρχει ισχυρότερη ενδυνάμωση της αυτοπεποίθησης μας από το να δίνουμε. Είναι σαν να δίνουμε το μήνυμα ότι «εγώ είμαι πλούσιος, έχω να ΔΩΣΩ» και ταυτόχρονα μας βγάζει από τη μιζέρια του εαυτού μας. Αυτό που θα δώσουμε δε χρειάζεται να είναι χρήματα. Μπορούμε να δώσουμε πολλά άλλα πράματα εκτός από χρήματα. Μου κάνει εντύπωση σήμερα πόσοι άνθρωποι στη χώρα μας, και ειδικά νέοι άνθρωποι, είναι εντελώς εσωστρεφείς κι εγωκεντρικοί… Γαλουχημένοι στη ελληνική παράδοση που ασχολείται μόνο με τα «δικά μας παιδιά», νέοι άνθρωποι σκέφτονται αποκλειστικά και μόνο τις δικές τους ανάγκες, τη δική τους παρέα, τα δικά τους χρήματα, τη δική τους δουλειά, το δικό τους πρόβλημα, τις δικές τους διακοπές, το δικό τους ρομάντσο, τη δική τους θέση στην παραλία…. Οτιδήποτε δεν αποτελεί ενδιαφέρον «αντικείμενο» αποκόμισης όφελους για κάτι "δικό μου", είναι σαν να μην υπάρχει, είναι παντελώς αδιάφορο. Δεν ενδιαφέρονται να γνωρίσουν κάτι ή κάποιον έξω από τις «ανάγκες» τους, ούτε καν από περιέργεια! Κλείνονται μυωπικά στο μικρόκοσμό τους, δεν μαθαίνουν, δεν ανοίγει το μυαλό τους, και βέβαια δεν είναι καθόλου ελκυστικοί σε άτομα που έχουν να δώσουν. Μας φαίνεται μετά περίεργο που δεν μπορούν να βρουν δουλειά; Τι ελκυστικό μπορεί να έχει κάποιος, ο οποίος σκέφτεται διαρκώς πως θα ικανοποιήσει μόνο τις δικές του «ανάγκες»; .
Πολλά είναι τα «ίσως» στη ζωή, όλα όμως έρχονται, όχι υπολογιστικά, όχι με αρπακτική διάθεση, αλλά με αυθορμητισμό, περιέργεια για το καινούργιο, καλή πίστη και ανοιχτή διάθεση να μάθουμε, να γνωρίζουμε, να ΔΩΣΟΥΜΕ. Αυτό είναι κάτι που θα μπορούσε να βοηθήσει πολλούς νέους που έχουν αυθυποβληθεί ότι είναι έρμαιο των «αναγκών» τους, ότι είναι ελλειμματικοί, γεμάτοι «ανάγκες» που ενδεχομένως δεν υπάρχουν, ότι πάντα τους λείπει κάτι, χρόνος, χρήματα, προσοχή, ενδιαφέρον από τους άλλους, καθοδήγηση, αναγνώριση, αγάπη, νόημα, κάτι, κάτι... Η υπερβολική έμφαση στην ανάλυση των «αναγκών» μας, τις κάνει να φαίνονται σαν απύθμενα πηγάδια! Δεν είναι έτσι. Ίσως οι ανάγκες μας δεν είναι και τόσες πολλές. Ίσως και να μπορούμε να τις χειριστούμε αλλιώς. Ίσως δεν είμαστε και τόσο άδειοι, όσο νομίζουμε…
Ας ανοιχτούμε λοιπόν στο απροσδόκητο, στην έκπληξη. Όχι υπολογιστικά, με το σκεπτικό «τι θα κερδίσω», αλλά ας ανοιχτούμε στη ζωή, με την εμπιστοσύνη και την υπομονή ότι μπορεί να δεχτούμε καλά πράγματα, αντί να βιαζόμαστε να αρπάξουμε τα καλά πράγματα. Ας είμαστε ανοιχτοί να αλλάξουμε λίγο τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας. Μήπως θεωρούμε πολλά από όσα κάνουμε αυτονόητα, χωρίς να είναι; Μήπως πολλά από τα έξοδά μας είναι μη-απαραίτητα, συνδεδεμένα με μια απατηλή εικόνα του εαυτού μας, στην οποία έχουμε προσκολληθεί; Μήπως δεν χρειαζόμαστε τόσα χρήματα για την εξωτερική μας εμφάνιση ή για διακοπές ή για την εμφάνιση του σπιτιού μας; Μήπως είναι καιρός να αποστασιοποιηθούμε σιγά σιγά από τα απανωτά στρώματα διαφορετικών ταυτοτήτων με τα οποία έχουμε φορτώσει τον εαυτό μας; Μήπως αυτό μας ελευθερώσει τελικά;
Εμπόδια βάζουμε όταν φοβόμαστε την έλλειψη, όταν είμαστε τσιγκούνηδες κι όταν κάνουμε αδικίες εναντίον των άλλων. Γιατί τελικά, ό,τι κάνουμε στους άλλους, κάνουμε στον εαυτό μας. Στη χώρα μας θεωρούμε ευφυία όλες τις μικρο-απατεωνο-κουτο-πονηριές για να κερδίσουμε κάτι εις βάρος των άλλων και του κοινωνικού συνόλου, αλλά πού είναι η ευφυία να αναγνωρίσουμε πως ό,τι δίνουμε, παίρνουμε, και μάλιστα σε πολλαπλάσιο βαθμό;...
Ό,τι δίνεις, παίρνεις. Άς αρχίσουμε λοιπόν να είμαστε δοτικοί, ας δώσουμε από το ενδιαφέρον μας, την αγάπη μας, το χρόνο μας, χωρίς να περιμένουμε ανταλλάγματα, αλλά η ζωή θα μας φέρει πολλαπλάσια δώρα στο χρόνο και με τον τρόπο, που ίσως είναι καλύτερα για εμάς –όχι με τον τρόπο που θέλουμε εμείς...Ας σταματήσουμε πια να θέλουμε να είμαστε το αφεντικό σε όλα. Ας σταματήσουμε να θέλουμε να έχουμε το πρώτο χέρι στα πάντα, και ας δείξουμε λίγη ταπεινότητα να εμπιστευτούμε, μπορεί να μας βγει και σε καλό….Μπορεί να βρούμε απροσδόκητα δώρα να προκύπτουν από απρόσμενες μεριές, ας τα δεχτούμε με αναγνώριση, όχι να λέμε, πατώντας το πόδι κάτω, «εγώ ήθελα κάτι άλλο!».
Τι γίνεται στην περίπτωση που εγώ είμαι δοτικός, αλλά οι άλλοι το εκμεταλλεύονται ή προσπαθούν να αρπάξουν από εμένα με απληστία; Σίγουρα η αρπακτική διάθεση των άλλων μας κάνει να θέλουμε να απομακρυνθούμε. Όταν το βλέπουμε αυτό και πόσο απωθητικό είναι, σίγουρα δεν θα θελήσουμε να γίνουμε ποτέ σαν εκείνους! Μπορούμε να απομακρυνθούμε για τη δική μας αυτοπροστασία, αλλά μπορούμε ταυτόχρονα να δούμε με κατανόηση το φόβο στους άλλους, που βασίζεται σε λανθασμένες πεποιθήσεις. Να δούμε με συμπόνια πως οι ίδιοι υποφέρουν, καθώς η αρπακτικότητα δημιουργεί ακόμη περισσότερη πείνα κι έλλειψη στη ζωή τους. Σίγουρα θα υπάρξουν άνθρωποι που, στον πανικό τους, θα φερθούν αχάριστα κι απαιτητικά. Είναι σημαντικό εμείς να συνεχίσουμε να δείχνουμε δοτική διάθεση προς όλους (και η συμπόνια προς τους συγκεκριμένους είναι επίσης γενναιοδωρία), δεν πρέπει να παρασυρθούμε σκεπτόμενοι «α, αφού είναι έτσι οι άλλοι, θα κοιτάξω κι εγώ την πάρτη μου».
Η σημερινή κρίση δίνει πολύ σημαντικά μαθήματα επιλογής. Στα αγγλικά, ηχεί πολύ ταιριαστά, οπότε θα το γράψω έτσι: shrink or share. Συρρίκνωση ή Μοίρασμα. Θα μαζευτούμε στον εαυτό μας, στο καβούκι μας, ζαρωμένοι από το φόβο της έλλειψης, τρέμοντας τι θα μας συμβεί και περιμένοντας από τους άλλους να μας σώσουν, ή θα βγούμε μπροστά, βοηθώντας τους άλλους που είναι σε ανάγκη και μοιράζοντας αυτά που εμείς έχουμε, με τρόπο που μας κάνει πραγματικά πλούσιους;
Κάποιοι λένε, «Καλά, εδώ δεν μοιραζόμασταν τα αγαθά την εποχή της αφθονίας, θα μοιραστούμε τώρα;». Και ποιος είπε ότι ο υλικός πλούτος είναι κίνητρο γενναιοδωρίας; Η γενναιοδωρία είναι στάση ζωής!
Βλέπουμε επίσης την αντίθεση στη νοοτροπία μεταξύ αφθονίας κι έλλειψης σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Γη παράγει αρκετή τροφή για όλους. Όμως στον ανεπτυγμένο κόσμο, το ¼ της τροφής πετιέται, ενώ στον αναπτυσσόμενο κόσμο πεθαίνουν από πείνα. Πέρα όμως από το να δίνουμε υλική βοήθεια (η οποία σίγουρα είναι απαραίτητη σε κατάσταση ανάγκης), αυτό που είναι σημαντικό μακροπρόθεσμα, είναι να βοηθήσουμε τους άλλους να σταθούν στα πόδια τους. Να ανακτήσουν τη δύναμη και την αξιοπρέπειά τους. Αυτή είναι η πραγματική προσφορά. Πώς να χρησιμοποιούν τη δύναμη της θετικής σκέψης, την αυτό-εκτίμηση, την εμπιστοσύνη, για να δημιουργήσουν κάτι καλό στη ζωή τους. Πώς να γνωρίζουν τα δικαιώματά τους και πώς να διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Η ψυχική ενδυνάμωση, είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο που μπορούμε να δώσουμε σε κάποιον για να φτιάξει τη ζωή του. Η χρηματική βοήθεια από εμάς, σήμερα είναι, αύριο δεν είναι. Η επανασύνδεση όμως του ατόμου με τη δική του εσωτερική πηγή δύναμης θα μείνει μαζί του για πάντα και θα του επιτρέψει να φτιάξει τη ζωή του και να είναι η λύση για τους άλλους, όχι μια ακόμη πλευρά του προβλήματος.
Πρεκατέ Βικτωρία, 11/8/2011
Τι γίνεται στην περίπτωση που εγώ είμαι δοτικός, αλλά οι άλλοι το εκμεταλλεύονται ή προσπαθούν να αρπάξουν από εμένα με απληστία; Σίγουρα η αρπακτική διάθεση των άλλων μας κάνει να θέλουμε να απομακρυνθούμε. Όταν το βλέπουμε αυτό και πόσο απωθητικό είναι, σίγουρα δεν θα θελήσουμε να γίνουμε ποτέ σαν εκείνους! Μπορούμε να απομακρυνθούμε για τη δική μας αυτοπροστασία, αλλά μπορούμε ταυτόχρονα να δούμε με κατανόηση το φόβο στους άλλους, που βασίζεται σε λανθασμένες πεποιθήσεις. Να δούμε με συμπόνια πως οι ίδιοι υποφέρουν, καθώς η αρπακτικότητα δημιουργεί ακόμη περισσότερη πείνα κι έλλειψη στη ζωή τους. Σίγουρα θα υπάρξουν άνθρωποι που, στον πανικό τους, θα φερθούν αχάριστα κι απαιτητικά. Είναι σημαντικό εμείς να συνεχίσουμε να δείχνουμε δοτική διάθεση προς όλους (και η συμπόνια προς τους συγκεκριμένους είναι επίσης γενναιοδωρία), δεν πρέπει να παρασυρθούμε σκεπτόμενοι «α, αφού είναι έτσι οι άλλοι, θα κοιτάξω κι εγώ την πάρτη μου».
Η σημερινή κρίση δίνει πολύ σημαντικά μαθήματα επιλογής. Στα αγγλικά, ηχεί πολύ ταιριαστά, οπότε θα το γράψω έτσι: shrink or share. Συρρίκνωση ή Μοίρασμα. Θα μαζευτούμε στον εαυτό μας, στο καβούκι μας, ζαρωμένοι από το φόβο της έλλειψης, τρέμοντας τι θα μας συμβεί και περιμένοντας από τους άλλους να μας σώσουν, ή θα βγούμε μπροστά, βοηθώντας τους άλλους που είναι σε ανάγκη και μοιράζοντας αυτά που εμείς έχουμε, με τρόπο που μας κάνει πραγματικά πλούσιους;
Κάποιοι λένε, «Καλά, εδώ δεν μοιραζόμασταν τα αγαθά την εποχή της αφθονίας, θα μοιραστούμε τώρα;». Και ποιος είπε ότι ο υλικός πλούτος είναι κίνητρο γενναιοδωρίας; Η γενναιοδωρία είναι στάση ζωής!
Βλέπουμε επίσης την αντίθεση στη νοοτροπία μεταξύ αφθονίας κι έλλειψης σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Γη παράγει αρκετή τροφή για όλους. Όμως στον ανεπτυγμένο κόσμο, το ¼ της τροφής πετιέται, ενώ στον αναπτυσσόμενο κόσμο πεθαίνουν από πείνα. Πέρα όμως από το να δίνουμε υλική βοήθεια (η οποία σίγουρα είναι απαραίτητη σε κατάσταση ανάγκης), αυτό που είναι σημαντικό μακροπρόθεσμα, είναι να βοηθήσουμε τους άλλους να σταθούν στα πόδια τους. Να ανακτήσουν τη δύναμη και την αξιοπρέπειά τους. Αυτή είναι η πραγματική προσφορά. Πώς να χρησιμοποιούν τη δύναμη της θετικής σκέψης, την αυτό-εκτίμηση, την εμπιστοσύνη, για να δημιουργήσουν κάτι καλό στη ζωή τους. Πώς να γνωρίζουν τα δικαιώματά τους και πώς να διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Η ψυχική ενδυνάμωση, είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο που μπορούμε να δώσουμε σε κάποιον για να φτιάξει τη ζωή του. Η χρηματική βοήθεια από εμάς, σήμερα είναι, αύριο δεν είναι. Η επανασύνδεση όμως του ατόμου με τη δική του εσωτερική πηγή δύναμης θα μείνει μαζί του για πάντα και θα του επιτρέψει να φτιάξει τη ζωή του και να είναι η λύση για τους άλλους, όχι μια ακόμη πλευρά του προβλήματος.
Πρεκατέ Βικτωρία, 11/8/2011
