Βιβλία της Πρεκατέ Βικτωρίας

ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΠΡΕΚΑΤΕ ΒΙΚΤΩΡΙΑΣ

1)"Η κακοποίηση του παιδιού στο σχολείο και στην οικογένεια", Ιατρικές εκδόσεις ΒΗΤΑ,2008, τηλ.για παραγγελίες αντικαταβολή 210-6714371, http://betamedarts.gr/bookview.php?id=3607


2)"Γυναικεία ευτυχία:Πώς να ελευθερωθείτε από μια σχέση που σας πληγώνει και να ανακτήσετε την προσωπική σας δύναμη: Οδηγός αυτοβοήθειας για γυναίκες", ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΗΤΑ, 2011, http://betamedarts.gr/bookview.php?id=1076


3)"Πρόγραμμα αυτο-εκτίμησης για παιδιά .Ενίσχυση αυτοπεποίθησης, Εκπαίδευση αξιών και Προετοιμασία για την επαγγελματική ζωή". Β' ΕΚΔΟΣΗ

Εγχειρίδιο με βιωματικές ασκήσεις για γονείς κι εκπαιδευτικούς. Από τις Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ, παραγγελία με αντικαταβολή στο 210-6714371. http://betamedarts.gr/bookview.php?id=3607. Δελτίο τύπου για το βιβλίο εδώ


4)"Συζητώντας με την εσωτερική μητέρα". Θεραπευτικός οδηγός για να ξαναβρούμε την ιδανική μητρική αγάπη μέσα μας.

Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ τηλ. 2016714371. Δελτίο τύπου εδώ

Πληροφορίες και περιεχόμενα http://betamedarts.gr/bookview.php?id=3791


5)Μετάφραση/Επιμέλεια του 'Οδηγού Θεραπείας για τον Βιασμό' της Aphrodite Matsakis. Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ (2007)


6)'Οδηγός εκπαιδευτικών και γονέων για την ανίχνευση της παιδικής κακοποίησης' (A' συγγραφέας) Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ (2007, Β έκδοση 2019)

Η εκπαιδευτικός και ψυχολόγος Πρεκατέ Βικτωρία έχει εκπαιδευτεί στην Αγγλία και ασχοληθεί με θέματα κακοποίησης παιδιών και γυναικών, σεμινάρια αυτοεκτίμησης, θεραπείας τραύματος, κατάθλιψης, αποχωρισμού-απώλειας, καθώς και θέματα ψυχοπαιδαγωγικής στήριξης για μαθητές με δυσκολίες.



Σύντομα άρθρα στο facebook.com/victoria.prekate.9


---------------------------------------------------------

Η εκπαίδευση στην πνευματική ζωή ως ανάγκη του παιδιού και ανθρώπινο δικαίωμά του.

Στην Ελλάδα της συναισθηματικής αγριότητας, της διάβρωση της συμπόνιας, της αλλοτρίωση κάθε έννοιας ανθρωπιάς, της μετάλλαξης του ‘ενδιαφέροντος για τον άλλον’ σε κακεντρεχές κουτσομπολιό, της αντικατάστασης των αξιών από το lifetsyle, της υιοθέτησης αυτόματων αντανακλαστικών χλευασμού και υποτίμησης οποιασδήποτε μορφής ανθρώπινης αδυναμίας, έχουμε πολλά να ωφεληθούμε από την εκπαίδευση στην πνευματική ζωή της θρησκευτικής παράδοσης του τόπου μας. Περισσότερα εδώ https://brightplanet.blogspot.com/2020/01/blog-post_25.html


YOUTUBE κανάλι Victoria Prekate

Εκπαιδευτικά βίντεο, ομιλίες, συνεντεύξεις κλπ https://www.youtube.com/channel/UCPQUL5W0B32LIG15tfTS5BA Στο ιστολόγιο αυτό αναρτώνται άρθρα ψυχολογίας και προσωπικές απόψεις. Τα θέματα που με ενδιαφέρουν είναι η προστασία του παιδιού, η πρόληψη και θεραπεία της ενδο-οικογενειακής βίας, οι εφαρμογές της ψυχολογίας στην βελτίωση της καθημερινής ζωής και η σχέση ψυχολογίας και πνευματικής ζωής μέσα από την Ορθοδοξία.
myows online copyright protection

Το φροντιστικό κομμάτι του εαυτού μας...

 Το φροντιστικό τμήμα του εαυτού μας... Ένστικτο; Αντανακλαστικό; Μαθημένη συμπεριφορά; Συχνά μετά την εθελοντική εργασία με εγκαταλελειμμένους ηλικιωμένους αναρωτιέμαι τι έχει απογίνει το φροντιστικό κομμάτι του εαυτού μας. Δεν μπορεί να υπάρχουν τόσοι πολλοί άνθρωποι μόνοι κι εξαθλιωμένοι σε ιδρύματα, σε νοσοκομεία,στα σπίτια τους ή ακόμη και στο δρόμο...Κάτι έχουμε ξεχάσει...Φαντάζομαι είναι βαθιά ριζωμένο στην ανθρώπινη φύση να θέλουμε να φροντίσουμε τους άλλους.Στα νιάτα μου ήταν μια ιδέα που πίστευα, ένα συναίσθημα που με ενθουσίαζε. Ήταν σε θεωρητικό επίπεδο. Μόνο με την πράξη της εθελοντικής εργασίας είδα ότι το φροντιστικό ένστικτο προσφέρει τόση πολλή ικανοποίηση, τόση πλήρωση... Βλέπουμε έναν ηλικιωμένο, καταλερωμένο, ανήμπορο, σε ένα χάλια δωμάτιο.Μετά από λίγη ώρα είναι μπανιαρισμένος, περιποιημένος, σε φρέσκα μοσχομυριστά σεντόνια, σε τακτοποιημένο, αερισμένο δωμάτιο, έτοιμος για το πρωινό του. Τότε ευχαριστιόμαστε. Είναι το φροντιστικό ένστικτο που ικανοποιείται. Κάπως έτσι φαντάζομαι θα νιώθει κι ένας γιατρός ή ένας νοσηλευτής όταν ο ασθενής τους γίνεται καλά. Γιατί τότε τόσοι παραμελημένοι άνθρωποι; Ίσως γιατί το φροντιστικό κομμάτι μας:Α)Δεν το γνωρίζουμε, Β)Δεν το εξασκούμε! Αν δοκιμάζαμε, θα ανακαλύπταμε ότι μας ευχαριστεί πολύ, σίγουρα πολύ περισσότερο από την βασανιστική εγωπαθή εμμονή των τεχνητών μας αναγκών... Κι όμως. Τόσοι άνθρωποι είναι εγκαταλελειμμένοι, γιατί προφανώς όλοι εμείς οι υπόλοιποι, ασχολούμαστε με κάτι άλλο! Ο χρόνος που σπαταλάμε σε άχρηστα πράγματα αφαιρείται από εκείνους που μας έχουν ανάγκη.

Γυρνώντας από μια ακόμη βάρδια, οι σκέψεις  ήταν απανωτές και προσπαθούσα πάλι να τα βάλω σε μια σειρά. Να βρω μια λογική στην τόση εγκατάλειψη γύρω μας...1)Σε αυτή την ζωή έχουμε ένα ανθρώπινο σώμα.2)Το ανθρώπινο σώμα έχει ανάγκες.3) Κάποιοι δεν είναι σε θέση να υποστηρίξουν τις ανάγκες του εαυτού τους.4) Κάποιοι άλλοι μπορούν να υποστηρίξουν τις ανάγκες του δικού τους εαυτού, αλλά και κάποιων άλλων. 5)Οι τελευταίοι βοηθούν στις ανάγκες των προτελευταίων.6) Έτσι συνεχίζεται η ανθρώπινη κοινωνία και ζωή. 

Η σύνδεση από το 4) στο 5) είναι το φροντιστικό κομμάτι μας. Ε, τι στο καλό έχει πάει λάθος;

20/12/20

Προσεγγίζοντας το πένθος

 Όταν έρχεται η απώλεια ενός σημαντικού αγαπημένου προσώπου, οι λέξεις συχνά είναι δύσκολο να απομακρύνουν τον πόνο και το αίσθημα του κενού που απομένει. Οι θεωρητικές, επιστημονικές προσεγγίσεις και νουθεσίες συχνά αποδεικνύονται  ανεπαρκείς. Στόχος σε εκείνον που θέλει να βοηθήσει δεν είναι να δοθούν προτάσεις ή έτοιμες λύσεις, αλλά το ειλικρινές μοίρασμα της βαθιάς αλλαγής, που λαμβάνει χώρα μετά από μια σημαντική απώλεια. Σε τέτοια περίπτωση, κανένα από τα προηγούμενα ψυχικά αποθέματα του ατόμου δε φαίνεται πλέον να αποδίδει: η οικογένεια, οι γνωστοί, τα χόμπι, η εργασία, η ίδια η κοσμοθεωρία του, όλα  φαίνονται να καταρρέουν στα μάτια του, μπρος στο συθέμελο ταρακούνημα που προκαλεί η σημαντική απώλεια.

Ο πόνος του πένθους μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας, δυσκολίες στον ύπνο, στη διατροφή, ακόμη και στην ικανότητα συγκέντρωσης. Ο πόνος αυτός είναι καθαρά προσωπικός. Αν βιώνουμε πένθος δεν χρειάζεται να συγκρίνουμε τον τρόπο, με τον οποίον αντιμετώπισαν άλλοι την απώλεια, ούτε να νιώθουμε ντροπή για τα συναισθήματά μας. Η χρονική κλίμακα του πένθους διαφέρει πολύ από άτομο σε άτομο. Για κάποιους ανθρώπους , μπορεί να κρατήσει πολλά χρόνια και να χρειαστούν ψυχοθεραπευτική υποστήριξη. Δεν θα πρέπει να ‘πιέζουμε’ τον εαυτό μας (ή κάποιον άλλον) να ‘ξεπεράσει’ την απώλεια. Τέτοιες προτροπές δεν βοηθούν. Η αποδοχή των συναισθημάτων και κυρίως το κλάμα, είναι σημαντικά στοιχεία επίλυσης του πένθους. Το πένθος δεν θα ‘φύγει’,  επειδή απλά το αγνοούμε. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας του πένθους, μπορεί να προκύψουν ξαφνικές και απρόσμενες εξάρσεις πόνου, εκεί που το άτομο νόμιζε ότι το είχε πια ξεπεράσει.

Η Elizabeth Kubler-Ross,  Aμερικανίδα θεραπεύτρια, πρωτοπόρος στη θεραπεία πένθους, πρότεινε τα στάδια του πένθους:

α) Σοκ: ‘Δεν είναι δυνατόν να συμβαίνει κάτι τέτοιο’

β)Θυμός/ Ενοχή: ‘Γιατί σε εμένα; Κάποιος φταίει!’/’Δεν έκανα ό,τι έπρεπε για να αποφευχθεί’. Κάποιες φορές μπορεί να συνυπάρχει και φόβος: ‘Τι θα γίνει τώρα…’

δ)Θλίψη : ‘Δεν αντέχω αυτή τη λύπη, την μοναξιά’

ε)Αποδοχή: ‘Αυτό συνέβη, τώρα πια προχωρώ με τη ζωή μου’

Είναι πολύ σημαντικό ο πενθών να μην απομονώνεται. Όσο επώδυνο κι αν είναι να βρίσκεται σε ανθρώπινες συναντήσεις, χωρίς το αγαπημένο πρόσωπο, είναι απαραίτητο να βιώνει ξανά το ανθρώπινο ενδιαφέρον, την ανθρώπινη επικοινωνία  για να αρχίσει σιγά σιγά να επουλώνει την απώλεια. Το πένθος είναι τραύμα στην ανθρώπινη σχέση και η αλληλεπίδραση με  κάποιον άλλο άνθρωπο επουλώνει, ακριβώς επειδή είναι μια ανθρώπινη σχέση. Αυτό να μην το ξεχνάμε όταν υπάρχουν άνθρωποι γύρω μας που πενθούν. Να τους προσκαλούμε, να τους τηλεφωνούμε, να τους συμπεριλαμβάνουμε στην παρέα μας, στην επικοινωνία κλπ, έστω κι αν δείχνουν ότι θέλουν να μείνουν μόνοι. Η πρόσκληση είναι πάντα παρηγορητική. Επίσης να μην ξεχνάμε να αναγνωρίζουμε το πένθος τους. Αυτός είναι ο λόγος του μαύρου χρώματος στα ρούχα. Με κάποιο τρόπο ο πενθών επικοινωνεί στο περιβάλλον του ότι βρίσκεται σε διαδικασία πένθους. "Πριν με αγγίξει το πένθος, δεν σχολίαζα τα μαύρα ρούχα άλλων. Έλεγα να μην τους φέρω σε δύσκολη θέση. Όταν όμως βρέθηκα κι εγώ στην ίδια κατάσταση, με πείραζε που τον αγνοούσαν. Απεναντίας, μια απλή ερώτηση από μία συνάδελφο ('Πενθείς;') με έκανε να νιώσω πιο ανθρώπινα. Της ανέφερα σύντομα τι έγινε. 'Την ευχή της να' χεις!' μου απάντησε. Αυτή η απλή επιβεβαίωση με ανακούφισε. Δεν χρειαζόταν κάτι άλλο. Είναι ανθρώπινο!" 

Συχνά, δεν γνωρίζουμε τι να πούμε στον πενθόντα, νιώθουμε άβολα, όμως αυτός δεν είναι λόγος για να τον αποφεύγουμε. Η βοήθειά μας στον πενθόντα δεν έρχεται από αυτά που θα πούμε, αλλά από την  παρουσία μας κοντά του. Μπορούμε να τον ακούσουμε ή να κάνουμε κάποιες ευχάριστες δραστηριότητες μαζί του, να τον συμπεριλάβουμε σε οικογενειακές εκδηλώσεις κλπ. Δεν θα τον πιέσουμε να μας μιλήσει, αλλά αν φέρει το θέμα, θα τον ακούσουμε. Είναι σημαντικό να εκφράσουμε με απλό τρόπο  ότι λυπούμαστε για την απώλειά του. Από εκεί και πέρα, αφήνουμε τον πενθόντα να εκφραστεί όπως νομίζει. Αν θέλει να κλάψει, τον αποδεχόμαστε και τον παρηγορούμε. Πολλοί άνθρωποι δεν νιώθουν ασφαλείς  να δείξουν τα συναισθήματά τους. Αν δεν ξέρουμε τι να πούμε, μπορούμε απλά να πούμε την αλήθεια: «Δεν έχω λόγια, δεν ξέρω τι να πω. Να ξέρεις όμως ότι νοιάζομαι για σένα. Πώς μπορώ να σε βοηθήσω;» Η πρακτική βοήθεια είναι  πολύ σημαντική, γιατί άτομο σε πένθος μπορεί να δυσκολεύεται να ανταπεξέλθει ακόμη και στις πιο βασικές υποχρεώσεις της ημέρας.  

Η έκφραση των συναισθημάτων σε καθημερινό ημερολόγιο βοηθά τον πενθόντα να αποφορτίσει τα συναισθήματά του και τις σκέψεις του για όσο χρειαστεί. Πολύ βοηθητικό μπορεί να είναι επίσης να γράψει γράμματα στο  αγαπημένο πρόσωπο που έφυγε. Στην αρχή ίσως είναι πολύ δύσκολο, και το γράμμα μπορεί να είναι πολύ μικρό- έστω ένα σημείωμα, μία φράση. Όμως η επαναλαμβανόμενη προσπάθεια μπορεί να το βοηθήσει να επιλύσει τις εκκρεμότητες στη σχέση και σιγά σιγά να θεραπεύσει το τραύμα του πένθους. Θέματα που δεν επιλύθηκαν, δεν επικοινωνήθηκαν με τον θανόντα, μπορεί να συντηρούν το πένθος για πολύ μεγαλύτερο διάστημα από ό,τι αναλογεί στην απώλεια. Για το λόγο αυτό, τέτοια γράμματα που απευθύνονται στο πρόσωπο που έφυγε μπορεί να λειτουργήσουν λυτρωτικά για τον πενθόντα. Ο πενθών μπορεί να αφιερώσει μοναχικό χρόνο για να γράψει, να κλάψει αν το έχει ανάγκη, να μείνει λίγο στη φύση αν τον παρηγορεί, και τέλος, μπορεί να καταστρέψει το γράμμα με κάποιο τρόπο που δεν βιώνεται ως ‘υποτιμητικός’ (π.χ. στα σκουπίδια).

Η θρησκευτική πίστη, για όποιον  πιστεύει, βοηθά στην αντιμετώπιση του πένθους. Οι προσευχές, οι επισκέψεις στο νεκροταφείο, οι τελετές που έχουν προβλεφθεί για αυτήν την περίπτωση (τρισάγια, μνημόσυνα κλπ), δίνουν παρηγοριά σε εκείνους που πιστεύουν και τους ανακουφίζουν. Η θρησκεία μας έχει τον δικό της τρόπο που προσεγγίζει το πένθος, εδώ και αιώνες, και για πολλούς ανθρώπους λειτουργεί παρηγορητικά.

Ο πενθών είναι καλό να προσπαθήσει να διατηρήσει όσο μπορεί τις δραστηριότητες που πριν τον ευχαριστούσαν. Όσο είναι δυνατόν να προσπαθήσει να μην εγκαταλείψει τους στόχους του. Αν όμως ο πενθών, μετά από μήνες πένθους, λέει ότι δεν θέλει πια να ζει, ότι φταίει εκείνος για την απώλεια ή αν αδυνατεί να λειτουργήσει στην καθημερινή ζωή, τότε θα πρέπει να δεχτεί βοήθεια ειδικού και να διερευνήσει κατά πόσον το πένθος έχει αρχίσει να εμφανίζει στοιχεία κατάθλιψης.  

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 18/12/2020

Πεποιθήσεις και κακοποίηση γυναικών

Έχει χαραχτεί στη μνήμη μου συζήτηση με ωφελούμενη στο κέντρο κακοποιημένων γυναικών πριν μια δεκαετία. Ήταν σε άσχημη κατάσταση από την κακοποίηση που δεχόταν. Ρώτησα κάπως έτσι:

 -Τι σας εμποδίζει να φύγετε από τη σχέση;

- (παύση)….μπορεί στο μέλλον να αλλάξει…

-Πόσο καιρό υπάρχει κακοποίηση στη σχέση;

-20 χρόνια...

Φάνηκε σε όλη της την έκταση η ρίζα του προβλήματος: Η ελπίδα. ‘Όχι η ελπίδα ότι η ζωή γενικά θα αλλάξει, αλλά η ελπίδα ότι ένας συγκεκριμένος άνθρωπος θα αλλάξει. Παραβιάζοντας κάθε λογική και παρά τις κραυγαλέες αποδείξεις για το αντίθετο. Στην πάροδο των ετών έψαξα αρκετά για τις υποσυνείδητες πεποιθήσεις που κρατούν μια γυναίκα σε κακοποιητική σχέση, γιατί αυτές τελικά γράφουν το σενάριο…

1)«Τον χρειάζομαι για να με σώσει». Βαθιά, βαθύτατη, εσφαλμένη πεποίθηση που πηγάζει από προσωπικά, οικογενειακά και συλλογικά βιώματα. Ακόμη και γυναίκες οικονομικά ανεξάρτητες, με υποστήριξη στη ζωή τους, νιώθουν ως μικρά ανήμπορα κοριτσάκια μέσα στην σχέση. Ξεκινούν τη σχέση για να τις προστατέψει ο σύντροφος από τον αφιλόξενο αυτό κόσμο  και καταλήγουν να πρέπει να προστατευτούν από αυτόν. Λησμονούν κάθε επίγνωση της προσωπικής τους δύναμης. Χάνουν την αίσθηση της ζωής ως πολυπαραγοντικού φαινομένου. Πιστεύουν ότι δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς τον σύντροφο, όχι μόνο οικονομικά, αλλά ούτε συναισθηματικά, ούτε υπαρξιακά. Ο σύντροφος γίνεται ταυτόχρονα δήμιος (όταν κακοποιεί) και μεσσίας (όταν αλλάξει)... 

Μόνο όταν νιώσει έστω και λίγο ικανή αν σταθεί στα πόδια της, θα μπορέσει να κάνει μια σοβαρή προσπάθεια να φύγει από τη σχέση. Η συναισθηματική βίωση και επιβίωση δεν έχει να κάνει με την εύρεση αντικαταστάτη. Έχει να κάνει με την απόφασή της, ότι όπως δεν χρειάστηκε έναν σύντροφο για να έρθει στη ζωή και να φτάσει στο σημείο που βρίσκεται, έτσι δεν θα τον χρειαστεί για να συνεχίσει τη ζωή της, ούτε για να φύγει από αυτήν. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε μια ψυχίατρος  «Σε αυτή την ζωή, μόνοι μας ήρθαμε, μόνοι φεύγουμε». Για την συνεξαρτητική γυναίκα αυτή η υπαρξιακή μοναξιά ακούγεται πολύ απειλητική- μέχρι να την αποδεχτεί. Μετά μπορεί να λειτουργήσει απελευθερωτικά. Μπορεί- με αρκετή προσπάθεια και επιμονή- να αλλάξει τις  εγκλωβιστικές πεποιθήσεις.

2)«Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτόν», «Δεν μπορώ να υπάρχω χωρίς αυτόν». Η συνεξαρτητική σχέση έχει στοιχεία «ειδωλολατρείας». Ο σύντροφος αποκτά θεϊκά στοιχεία, ιδιότητες που μόνο ο Θεός μπορεί να έχει. Αυτό εντείνεται από τις μεγαλομανιακές δηλώσεις του συντρόφου, όπως «Όταν είσαι μαζί μου, μη φοβάσαι τίποτα». Μια τέτοια δήλωση ακούγεται στους υπόλοιπους απωθητική, όμως στην γυναίκα-θύμα ακούγεται σαν το μάννα στην έρημο. Η πιο ακριβής προσέγγιση για αυτήν την περίπτωση είναι εκείνη των 12 βημάτων (των Ανώνυμων Συνεξαρτητικών), όπου οι γυναίκες αναγνωρίζουν ότι ουσιαστικά έχουν μετατρέψει το άλλο άτομο σε ανώτερη δύναμη (όπως εκείνες καταλαβαίνουν την έννοια ‘ανώτερη δύναμη’). Τα 12 βήματα βοηθούν την συνεξαρτητική να έρθει σε επαφή με τη ΔΙΚΗ ΤΗΣ ανώτερη δύναμη, και σιγά σιγά να αποσύρει την επένδυση δύναμης που έχει  προβάλει στον σύντροφο. 

3)«Χωρίς εκείνον, ούτε ο Θεός δεν θα με βοηθήσει». Η συνεξάρτηση έχει αγγίξει το υπαρξιακό επίπεδο συνείδησης. Νιώθει ότι μόνη της δεν έχει καμία αξία ως έμψυχο, ως ανθρώπινο πλάσμα και άρα δεν έχει δικαίωμα να υπάρχει. Ότι χωρίς εκείνον, δεν δικαιούται να ζει, δεν δικαιούται ούτε καν τη βοήθεια της ‘ανώτερης δύναμης’ (όπως εκείνη την καταλαβαίνει) ή της ζωής γενικά. Πιστεύει ότι μέσα από την δική του άδεια κι έγκριση, μόνο τότε μπορεί να επανενωθεί με το ανθρώπινο είδος και να είναι κατά κάποιο τρόπο μέλος του. Χωρίς αυτόν, δεν δικαιούται ούτε καν να υπάρχει, πόσο μάλλον να διεκδικεί.  Ο σύντροφος την έχει πείσει ότι μόνο μέσα από εκείνον θα μπορέσει να βρει την ανώτερη δύναμή της, συνεπώς εκείνος είναι η ανώτερη δύναμή της. Συνήθως το πετυχαίνει αυτό με ανελέητη κριτική, αλλά και χρησιμοποιώντας πολλά στοιχεία της κουλτούρας μας, όπως την ανδροκρατία στη θρησκεία και την λανθασμένη προτροπή κάποιων ‘πνευματικών’ συμβουλών ότι μέσα από την υπομονετική ανοχή της κακοποίησης για όλη της τη ζωή, θα ‘αγιάσει’… Όλες αυτές οι προσεγγίσεις είναι βαθιά μισογυνιστικές και πείθουν τη γυναίκα-θύμα ότι από μόνη της είναι ανίκανη να βρει δύναμη για τον εαυτό της.

4)«Θα μου τον φάνε οι άλλες γυναίκες» . Με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, ο σύντροφος της δείχνει ότι έχει κι άλλες επιλογές κι ότι κατά κάποιο τρόπο της κάνει χάρη που μένει μαζί της. Έτσι, ο εστιασμός της φεύγει από την άσχημη συμπεριφορά του κι επικεντρώνεται στις πιθανές ή πραγματικές ‘ανταγωνίστριες’, ακριβώς σε μια περίοδο που χρειάζεται την υποστήριξη των άλλων γυναικών. Η απειλή επικαλύπτει το πρωταρχικό ερώτημα, που είναι; «Αξίζει να είμαι μαζί του; Μου κάνει καλό;»

Αυτές οι απλές αλλά βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις κρατούν πολλές γυναίκες στην κακοποίηση. Διανοητικά, ως προτάσεις, δεν τις δέχονται. Αποτελούν όμως το βαθύτερο προγραμματισμό, τις ‘εντολές’ βάσει των οποίων εργάζεται το δικό τους λειτουργικό σύστημα. Είναι πανίσχυρες μέχρι τη στιγμή που θα αντιληφθούν την ύπαρξή τους. Όταν αποκτήσουν συναίσθηση ότι η ασφάλεια, η αγάπη και το νόημα της ύπαρξης βρίσκονται αλλού –γιατί αυτά τα 3 στοιχεία είναι που αναζητούν- τότε δεν έχουν πια ανάγκη την ψευδή ελπίδα ότι ο σύντροφος μπορεί να αλλάξει και μπορούν να προχωρήσουν με ενθουσιασμό, κι όχι φόβο, στο άγνωστο της ζωής τους.  

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 20/10/2020

Τίποτα δεν χάνεται στο νου του Θεού

 Τίποτα δεν χάνεται στον νου του Θεού. Υπάρχει αυτή η γλυκόπικρη αναγνώριση ότι κάποιος αγαπημένος δεν είναι πια ορατός, όμως η αγάπη δεν έχει χαθεί, ούτε το ίδιο το αγαπημένο πρόσωπο. Μόνο άλλαξε η προσωρινή μορφή της σχέσης.Όταν κάποια στιγμή υπάρξει η καρδιακή κατανόηση ότι ίσως έτσι έπρεπε να είχαν γίνει τα πράγματα, ότι ίσως έτσι ήταν ο λιγότερο -όχι ο περισσότερο, αλλά ο λιγότερο- επώδυνος τρόπος, τότε έρχεται η ειρήνη, καθώς εναποθέτουμε το πρόσωπο στα χέρια του Θεού, γνωρίζοντας ότι κάποια μέρα θα ξαναβρεθούμε κι όλα είναι καλά. Μέχρι τότε, η αγάπη και η φροντίδα Του, που κρατά όλα τα πράγματα ασφαλή, είναι μαζί μας σε κάθε στιγμή. Ας ξεκουραστούμε σε αυτήν την αναγνώριση.Στη φύση, στον άνεμο, στη θάλασσα, αυτή η παρουσία είναι παντού.Η προσωρινή απομάκρυνση του προσώπου δεν κάνει τίποτα άλλο από το να ενισχύσει αυτήν την πνευματική αγάπη, που είναι η μόνη αγάπη που μπορεί να υπάρξει και από την οποία πηγάζουν όλες οι αγάπες του κόσμου... Αυτή που δεν έχει μορφή ή προσκόλληση, αυτή η απροσδιόριστη αγάπη που είναι η αιώνια παρηγοριά σε όλα...

Πώς αντιμετωπίζετε έναν ναρκισσιστή

 Στο προηγούμενο άρθρο μιλήσαμε για το πώς αναγνωρίζουμε έναν ναρκισσιστή. Σε αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για το πώς τον αντιμετωπίζουμε. Αρχικά, εξαρτάται από τι είδους σχέση έχουμε μαζί του και πόσο μας ενδιαφέρει η συνέχιση αυτής της σχέσης. Άλλη είναι η αντιμετώπιση ενός νάρκισσου αφεντικού στη δουλειά, άλλη για ένα μέλος της οικογενείας μας, άλλη για τον σύντροφό μας. Ας ξεκινήσουμε με τις πιο κοντινές σχέσεις, καθώς εκείνες είναι που δημιουργούν την μεγαλύτερη ψυχική αναστάτωση.

Το πρώτο πράγμα που χρειάζεται για να ξεφύγει κανείς από τον ψυχολογικό ‘μύλο’ που προκαλεί η σχέση με έναν ναρκισσιστή είναι να αναγνωρίσει το ‘θύμα’ τη διαταραχή. Η Ναρκισσιστική Διαταραχή Προσωπικότητας είναι γνωστή στην ψυχιατρική εδώ και δεκαετίες, αναλυτικά μελετημένη και καταχωρημένη στους καταλόγους διαταραχών. Με μια απλή περιήγηση στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε πολλές ιστοσελίδες που αναφέρονται σε αυτήν. Ενημερωθείτε για τα συμπτώματά της. Προκαλεί μεγάλη ανακούφιση να μπορέσετε να βάλετε ένα όνομα σε αυτή τη χαοτική συμπεριφορά που εισπράττετε, καθώς οι αντιδράσεις του ναρκισσιστή ταλαντεύονται ανάμεσα σε άκρα και προκαλούν μεγάλη σύγχυση σε όσους είναι κοντά του. Όταν αναγνωρίσετε ότι πρόκειται για συγκεκριμένη διαταραχή, με προβλέψιμα συμπτώματα και εξέλιξη, ανακουφίζεστε από την αγωνιώδη αμφιβολία ‘μήπως κάνω κάτι εγώ λάθος;’ Αυτό είναι ιδιαίτερα έντονο στη σχέση με έναν ναρκισσιστή καθώς τείνουν να έλκουν γύρω τους μεγάλο αριθμό θαυμαστών με τις δικές τους μεθόδους προσέλκυσης και σαγήνευσης. 

Η μεγάλη δύναμη της ερμηνείας της συμπεριφοράς μέσω της επιστήμης είναι η αναγνώριση ότι εφόσον υπάρχει διαταραχή, δεν υπάρχει τίποτα που μπορείτε εσείς να κάνετε για να τον αλλάξετε. Οι διαταραχές αλλάζουν όταν: α)το άτομο που υποφέρει αποφασίζει ότι θέλει να αλλάξει, β)η βοήθεια αυτή μπορεί να δοθεί από κατάλληλο επαγγελματία και συστηματικά. Δεν μπορεί να αλλάξει αν εσείς του φερθείτε γλυκά ή άγρια, ή αν εσείς του εξηγήσετε λιγότερο ή περισσότερο σχετικά με τα λάθη της συμπεριφοράς του. 

Το άλλο σημαντικό πλεονέκτημα της αναγνώρισης της διαταραχής είναι ότι σταματάτε να έχετε μη ρεαλιστικές προσδοκίες αγάπης κι ενδιαφέροντος από έναν ναρκισσιστή. Σε αυτού του είδους τη διαταραχή, το άτομο έχει περιορισμένη γνωστική δυνατότητα για ενσυναίσθηση, να μπει δηλαδή στη θέση του άλλου, να καταλάβει πώς νιώθει. Η αδυναμία αυτή δεν είναι προσωπική, ισχύει για όλους. Η αναμονή ανιδιοτελούς αγάπης είναι μάταιη. Δεν δίνει αυτήν την αγάπη ούτε σε άλλους, έστω κι αν θέλει να δείχνει ότι την δίνει. Καθορίζετε τα δικά σας ψυχικά όρια με το να περιορίζετε τις προσδοκίες σας κι έτσι προστατεύετε τον εαυτό σας. Με άλλα λόγια, δεν μπορεί να σας πληγώσει όταν δεν περιμένετε φροντίδα κι αγάπη από εκείνον. 

Αν δεν γίνεται κακοποιητικός κι αν δεν βάλλεται η αυτοεκτίμησή σας με τον εγωκεντρισμό του, μπορείτε να μάθετε να αλληλεπιδράτε μαζί του όσο είναι αναπόφευκτο. Η Elinor Greenberg, ψυχοθεραπεύτρια με ειδίκευση στη Ναρκισσιστική Διαταραχή, αναφέρει ότι δεν έχει νόημα να κάνει κανείς απευθείας παράπονα στον ναρκισσιστή σε δεύτερο ενικό. Είναι προτιμότερο να χρησιμοποιεί γενικόλογες φράσεις όπως «ας δούμε πώς μπορούμε να  κάνουμε τη σχέση να δουλέψει», ώστε η κριτική να προκύψει κάπως έμμεσα, ενώ είναι χρήσιμο να είναι κανείς πολύ ξεκάθαρος σχετικά με τα όριά του. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να διαπραγματευτεί κάποιος εύκολα με έναν ναρκισσιστή σχετικά π.χ. με το ποια ταινία θα δουν στο σινεμά. Μόνο αν είναι αποφασισμένος από πριν και με κάποια καλή δικαιολογία την οποία θα προβάλλει σθεναρά και χωρίς αμφισβήτηση, π.χ. «δεν βλέπω ταινίες τρόμου, γιατί μου προκαλούν  ταχυπαλμία», μόνο τότε μπορεί να πετύχει κάποια πράγματα στη διαπραγμάτευση με τον ναρκισσιστή. Είναι  κουραστικό και δύσκολο, καθώς νιώθει κανείς ότι πρέπει να βρίσκεται σε διαρκή εγρήγορση. Εκτός κι αν δεν μπορεί κάποιος να κάνει διαφορετικά, η ειδικός προτείνει να αναρωτηθεί  αν αξίζει τόσος κόπος, αν αξίζει να παραμένει κανείς στη σχέση με έναν ναρκισσιστή. 

Πρεκατέ Βικτωρία, 13/10/2020, www.brightplanet.blogspot.gr 


Ναρκισσιστική Διαταραχή: Πώς να αναγνωρίσετε τα προειδοποιητικά σημάδια

 Η Ναρκισσιστική Διαταραχή Προσωπικότητας είναι περισσότερο συνηθισμένη από όσο γνωρίζουμε   και αποτελεί σημαντική πηγή προβλημάτων στη συντροφική, οικογενειακή, αλλά και επαγγελματική, σχέση. Προς χάριν συντομίας, αναφέρομαι στον ναρκισσιστή σε αρσενικό γένος, όμως είναι χαρακτηριστικό και των δύο φύλων. Είναι δύσκολο να καταλάβεις έναν ναρκισσιστή από την αρχή, γιατί ο τρόπος με τον οποίον αρχικά προσεγγίζουν είναι υπερβολικά ενθουσιώδης. Δίνουν κοπλιμέντα, προσοχή, τηλεφωνήματα, δείχνουν μια ξαφνική αγάπη κι ένα υπέρμετρο ενδιαφέρον, το οποίο, σε μοναχικούς κι ευάλωτους ανθρώπους, είναι ιδιαίτερα ελκυστικό. Στην πραγματικότητα, ο ναρκισσιστής δεν ενδιαφέρεται για το άτομο που θέλει να ελκύσει. Απλά, ως ναρκισσιστής, έχει συνεχή και υπέρμετρη ανάγκη από τον θαυμασμό και την προσοχή των άλλων, όσων περισσότερων άλλων μπορεί να ‘κατακτήσει’. Η υπερβολική εκδήλωση ενδιαφέροντος διαρκεί τόσο, όσο η κατάκτηση. Άπαξ και καταλάβει ότι η ‘θαυμάστριά’  του  είναι δεδομένη, το ενδιαφέρον του μειώνεται κι αρχίζει εκ νέου την κατάκτηση ενός νέου θαυμαστή ή θαυμάστριας. Για παράδειγμα, στην αρχή μιας σχέσης ο ναρκισσιστής παίρνει πολύ συχνά τηλεφωνήματα, π.χ. μετά από μία συνάντηση ‘πήρα τηλέφωνο να δω αν έφτασες καλά στο σπίτι σου’. Αυτό το ενδιαφέρον ακούγεται πολύ κολακευτικό σε ένα άτομο που ζει μόνο του ή που δεν έχει βιώσει αυτού του είδους τη φροντίδα από το περιβάλλον του. Όμως μετά την ‘κατάκτηση’, το ενδιαφέρον  σταματά. Η σύντροφος μπορεί να κάνει πολύ πιο επικίνδυνα ή μακρινά ταξίδια, αλλά ο ναρκισσιστής σύντροφος δεν ενδιαφέρεται πια να τηλεφωνήσει αν έφτασε καλά ή όχι. 

 Ο ναρκισσιστής δεν δέχεται καμία κριτική για τις πράξεις του. Μπορεί να γίνει επιθετικός κι εκδικητικός στην οποιαδήποτε διόρθωση, ακόμη κι αν γνωρίζει εσωτερικά ότι έχει διαπράξει σφάλμα (το οποίο δεν πρόκειται να παραδεχτεί στους άλλους). Δεν ζητά  συγνώμη, ούτε ακόμη και για τα πιο κραυγαλέα ατοπήματα, όπως π.χ. όταν ακυρώνει τελευταία στιγμή ένα γεύμα για το οποίο το άλλο άτομο έχει αφιερώσει ώρες προετοιμασίας. Αναζητά συνεχώς τον θαυμασμό  και με τους χειρισμούς του καταφέρνει εν μέρει να το πετύχει. Χρησιμοποιεί το γεγονός ότι έχει άλλους θαυμαστές (ή θαυμάστριες) για να κάνει το άτομο που είναι μαζί του να νιώσει μειονεκτικά ή να ζηλέψει. Δεν είναι ασύνηθες π.χ. για έναν ναρκισσιστή να πει στη σύντροφό του, όταν εκείνη διαφωνήσει μαζί του: «Τι θέλω και κάθομαι μαζί σου… Θα μπορούσα τώρα να ήμουν με την Χ…». Έχει τόσο υπερφουσκωμένη αίσθηση εαυτού που πιστεύει ότι οι άλλοι του οφείλουν χάρη που περνούν χρόνο μαζί του. Δυσκολεύεται πάρα πολύ να δει τους άλλους ως ίσους και ζηλεύει πολύ όταν οι άλλοι επιδεικνύουν κατορθώματα που δεν καταφέρνει ο ίδιος.  Καταφέρνει να αποξενωθεί από τους συνεργάτες του, καθώς τον θεωρούν υπερόπτη και συχνά οι συνάδελφοί του νιώθουν απαξιωμένοι κοντά του. 

Πιο χαρακτηριστικό ακόμη είναι ότι ο ναρκισσιστής μπορεί να γίνει κακοποιητικός, ξεπερνώντας τα όρια. Θεωρεί ότι έχει υπέρμετρα δικαιώματα απέναντι στους άλλους, π.χ. ο ναρκισσιστής σύντροφος που κατέβασε τη μάσκα στη φίλη του σε δημόσιο χώρο, γιατί εκείνος είναι κατά της μάσκας, ενώ εκείνη φοβόταν. Θεωρεί ότι έχει εξουσία στο άλλο άτομο και αυτή η εξουσία του δίνει το δικαίωμα να παρεμβαίνει στον σωματικό χώρο των άλλων, ανάλογα με τα δικά του πιστεύω. Επίσης, δεν ενδιαφέρεται για τα συναισθήματα που προκαλεί στο άλλο άτομο. Πολλές φορές οι φίλοι ενός ναρκισσιστή προσπαθούν να του εξηγήσουν πώς η συμπεριφορά του  πληγώνει, αλλά εκείνος αντιδρά με ειρωνεία και ελαχιστοποίηση. «Ευαισθητούλα», «παραπονιάρη», «υπερβολική» είναι όροι που χρησιμοποιούν συχνά οι ναρκισσιστές για να μειώσουν τα συναισθήματα των άλλων και να μην αναλάβουν την ευθύνη των πράξεών τους. Ακόμη κι όταν γνωρίζει ότι ξεπέρασε τα όρια, ο ναρκισσιστής δεν θα επικοινωνήσει για μεγάλο διάστημα, ώστε να βεβαιωθεί ότι το θύμα του έχε ‘ξεχάσει’ αυτό που έγινε. Αν καταλάβει ότι το πρώην θύμα του δεν είναι διατεθειμένο να ξεχάσει, θα φροντίσει να απομακρυνθεί όσο πιο αδιάφορα και ψυχρά γίνεται, γιατί σε καμία περίπτωση δε θέλει να φανεί ότι τον άφησαν, αλλά ότι εκείνος εγκατέλειψε πρώτος.   

Ο ναρκισσιστής έχει μειωμένη γνωστική ικανότητα για ενσυναίσθηση.  Δεν μπορεί να μπει στη θέση του άλλου, δεν μπορεί να καταλάβει πώς νιώθει ο άλλος και ως εκ τούτου πολλές φορές φαίνεται ότι δεν νοιάζεται για το πώς νιώθει ο άλλος. Η Elinor Greenberg, συγγραφέας του βιβλίου «Borderline, Narcisistic and Schizoid Adaptations:The Pursuit of Love, Admiration and Safety», αναφέρει ότι οι ναρκισσιστές δεν έχουν το επονομαζόμενο ‘object constancy’ (‘σταθερότητα του αντικειμένου’), δηλαδή την ικανότητα να βλέπουν το άλλο άτομο, ως ένα άτομο που σταθερά αγαπούν, παρά την προσωρινή διαφωνία. Η αίσθηση του εγώ απειλείται τόσο πολύ από το γεγονός ότι ο άλλος τους αμφισβητεί, που χάνουν τη γενικότερη εικόνα, απορροφούνται παντελώς από την απειλή αυτή κι εκείνη τη στιγμή πραγματικά μισούν το άτομο που τους κάνει κριτική, ακόμη κι αν είναι ο αδερφός τους. Για αυτό και είναι τόσο δύσκολο να επικοινωνήσει κάποιος με ναρκισσιστές και να τους υποδείξει τα λάθη τους.

Δυστυχώς, ο χώρος της ψυχοθεραπείας, αλλά και όλων των θρησκειών και παραθρησκειών, όπως ενίοτε και της εκπαίδευσης, έλκει ιδιαίτερα τους ναρκισσιστές. Ο επαγγελματίας βρίσκεται σε μια θέση ισχύος, με ευάλωτα άτομα γύρω του (ή παιδιά), ένα ακροατήριο που τον ακούει, χωρίς να τολμά να τον αμφισβητήσει. Μέσα από αυτό, ο ναρκισσιστής εισπράττει μεγάλη ικανοποίηση. Δεν δείχνει όμως το ίδιο ενδιαφέρον να μιλήσει στο κάθε άτομο ξεχωριστά, ιδιαίτερα αν το θεωρεί ‘δεδομένο’. Θέλει όσο μεγαλύτερο ακροατήριο γίνεται. Σε θρησκευτικούς και παραθρησκευτικούς χώρους,  η παραμικρή διαφωνία με τον ‘γκουρού’ είναι πνευματικά κατακριτέα (λόγω μιας κακώς εννοούμενης ‘υπακοής’) και μπορούν να αναπτυχθούν διάφορες ψυχοπαθολογικές καταστάσεις, με αποτέλεσμα μεγάλη ψυχική και πνευματική ζημιά στους ωφελούμενους. Κατά τη γνώμη μου, όσοι βρίσκονται σε τέτοιους ρόλους, ακόμη και μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία,  θα πρέπει να υπόκεινται σε συνεχή μετεκπαίδευση και συνεχή εποπτεία, καθώς, απουσία ελέγχου, είναι πολύ εύκολο, ακόμη και ισχνές ναρκισσιστικές τάσεις, να ξεφύγουν εκτός ορίων. 

Πώς μπορεί να αντιμετωπισθεί ένας ναρκισσιστής; Η δυσκολία είναι ακριβώς στην αναγνώριση του λάθους. Για να αλλάξει κάποιος άνθρωπος πρέπει να αναγνωρίσει ότι χρειάζεται να αλλάξει. Οι ναρκισσιστές δεν δέχονται καμία κριτική, ειδικά από άλλους. Μόνο όταν ίσως φτάσουν τα πράγματα σε αδιέξοδο, επαγγελματικά ή οικογενειακά, μπορεί να πειστούν ότι χρειάζονται ψυχοθεραπεία. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τους ναρκισσιστές να αναπτύξουν ενσυναίσθηση και μια πιο ασφαλή αίσθηση του εγώ, όπως επίσης και να αποκτήσουν καλύτερες δεξιότητες στις κοινωνικές τους σχέσεις. Η ανάγκη όμως για ψυχοθεραπεία είναι κάτι που θα πρέπει να προκύψει είτε από τους ίδιους, είτε από κάποιο τρίτο άτομο, λιγότερο εμπλεκόμενο, από το οποίο δεν νιώθουν ότι απειλούνται. Δεν μπορεί να προκύψει π.χ. από το αίτημα ‘θεραπείας ζεύγους’, που γίνεται συνήθως με πρωτοβουλία της σνυτρόφου-θύμα. Η σύντροφος-θύμα θα πρέπει να σκεφτεί κατά πόσον είναι διατεθειμένη να ανεχτεί τέτοιες συμπεριφορές που δύσκολα αλλάζουν. Αν μπορεί να της ανεχτεί με σχετικά μικρό κόστος στον ψυχισμό της, έχει καλώς. Αν όμως βρίσκει ότι στεναχωριέται υπερβολικά συχνά, ότι βάλλεται η αυτό-εκτίμησή της, ότι δεν μπορεί να συγκεντρωθεί στη δουλειά της, ή ότι κινδυνεύει από κακοποίηση, πρέπει να φύγει από τη σχέση. 

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 11/10/2020

 


Αφήνοντας...

 Πρόσφατα αγόρασα ένα λιχούδικο κόκκαλο για το σκύλο μου. Αφού το ροκάνιζε ώρες, πήγα να καθαρίσω την αυλή του, αλλά πού να με αφήσει...Γγγρρρρρ, με απειλούσε με το κόκκαλο στα δόντια, ούτε στα δύο μέτρα να μην πλησιάσω...'Βρε κουτό, αφού εγώ σου έφερα το κόκκαλο, αν ήθελα να στο πάρω, γιατί να στο έφερνα;'... Γγγρρρρρ, ήταν η απάντηση.'Ε καλά, αν κάνεις έτσι, δεν σου ξαναφέρνω κι εγώ τίποτα!'.

Κι όμως, σκέφτηκα ότι κάπως έτσι κάνουμε κι εμείς με το Θεό. Κάθετι καλό που έχουμε προέρχεται από το Θεό, κάθε αγαθό είναι δώρο Του. Αν όμως χρειαστεί να μας στερήσει κάτι, έστω και για λίγο, αμέσως επαναστατούμε...

'Ε όχι!Δεν θα μου πάρεις αυτό που θέλω! Ποιος νομίζεις ότι είσαι!' 

'Μα βρε πουλάκι μου, είναι για λίγο,  για το καλό σου...'

'Ακου να σου πω, δεν θα γίνω εγώ υποχείριο σου, μόνο πάνω από το πτώμα μου!' είναι η απάντηση, συνοδευόμενη από ένα δυνατό, παρατεταμένο Γγγρρρρρ....

Και δωσ' του προσκόλληση, δωσ' του άρνηση, δωσ' του έλεγχο, δωσ' του εθισμό, δωσ'του εξάρτηση... Κι ας έχουμε σπάσει τα μούτρα μας 100 φορές, εκεί, επιμονή... Όχι, εγώ  θέλω τα πράγματα όπως τα θέλω και μάλιστα τώρα! Ξεχνάμε ότι στην τελική, όλα όσα είχαμε ποτέ, είναι δώρα από το Θεό-και πάνω από όλα το αγαθό της ζωής. Όπως μας έδωσε πριν, θα μας δώσει και στο μέλλον- ίσως με λίγο διαφορετικό τρόπο, ίσως όχι όταν περιμένουμε, αλλά θα μας δώσει...Η εμπειρία μου είναι ότι ο Θεός πάντα απαντά στις προσευχές, αλλά σχεδόν πάντα με διαφορετικό τρόπο από ο,τι περιμένεις... Και είναι και πιο ενδιαφέρων ο δικός Του τρόπος... 

Κι όμως, αυτό το Γγγρρρρρ μου θύμισε  προσκολλήσεις, σε υλικά αγαθά, σε συνήθειες, σε ανθρώπους, σε ρόλους, ακόμη και σε ταυτότητες...Η διαφορά είναι ότι ο Θεός ποτέ δεν θα πει: 'Ε, έτσι είσαι; Κι εγώ δεν σου ξαναφέρνω τίποτα!' Θα προσπαθεί εκεί, με άπειρη υπομονή, να μας δώσει να καταλάβουμε ότι μια μικρή προσωρινή στέρηση ίσως είναι για το καλό μας...Κι ίσως κάποια στιγμή μαλακώσουμε αυτό το Γγγρρρρρ...Κι ίσως τότε καταλάβουμε πόσο πιο γαλήνια είναι έτσι η ζωή..

Πρεκατέ Βικτωρία,  26/9/2020

Ανώτερη και κατώτερη επιλογή...

 Παρατηρώ ότι η καθημερινότητα είναι γεμάτη από ευκαιρίες επιλογών:σε κάθε στιγμή επιλέγουμε πώς θα αντιδράσουμε, με ανώτερο ή κατώτερο τρόπο. Δε λέω καλό- κακό, απλά ανώτερο ή ...όχι και τόσο ανώτερο...Όχι μόνο στις πράξεις μας, αλλά ακόμη και στις σκέψεις ή τις λέξεις: μπορώ π.χ. να προσπαθήσω να αποφύγω μια άσχημη σκέψη για ένα άτομο και να συγκρατηθώ να κρατήσω το στοματάκι μου κλειστό, πριν πω κακία για κάποιον άλλον. Όμως βλέπω πόσο εύκολο είναι οι περισσότερες επιλογές να ρέπουν προς το κατώτερο... Λόγω συνήθειας; Αδράνειας; Βολέματος; Εγωισμού; Δεν ξέρω, όμως τώρα καταλαβαίνω τη σημασία αυτού που αποκαλούν 'άσκηση', όσοι είναι στον πνευματικό δρόμο...Και πόσο δύσκολο είναι να το κάνεις πράξη.Αυτό που παρατηρώ είναι ότι, εκείνη τη στιγμή, η κατώτερη επιλογή φαίνεται πάντα πιο ελκυστική!Η ανώτερη φαίνεται κάπως βαρετή, κάπως ξενέρωτη...! Είναι αυτό που λένε ότι η καλή επιλογή μοιάζει με νερόβραστο λαχανικό (δεν σε τραβάει, όμως μακροπρόθεσμα σου κάνει καλό), ενώ η κακή μοιάζει με μέλι πάνω σε κοφτερό μαχαίρι (που δεν το βλέπεις...). Επειδή, όπως όλοι, την έχω πατήσει ουκ ολίγες φορές, τώρα προσπαθώ να εφαρμόσω ως τακτική το WAIT. Δηλαδή, ώπα, περίμενε, μη δράσεις παρορμητικά, σκέψου καθαρά πρώτα... Είναι κουραστικό, γιατί είσαι σε αυτήν την εγρήγορση 24 ώρες το 24ωρο, αλλά αν είναι προτεραιότητα να ζει κανείς συνειδητά, αξίζει τον κόπο. Δεν έχει πάντα αποτέλεσμα, αλλά αν καταφέρεις και ξεπεράσεις το αυτομαστίγωμα στις αποτυχίες, βρίσκεις ότι μπορεί να μην είσαι και πάντα έρμαιο των διαφόρων αγνώστου προελεύσεως παρωθήσεων...Και πέρα από οποιαδήποτε ηθικολογία, αυτή η αυτο-παρατήρηση αποκτά τότε ιδιαίτερο ενδιαφέρον....

Πρεκατέ Βικτωρία, 26/9/2020

Ο καλύτερος Φίλος που μπορεί να υπάρξει...

 Σε πρόσφατη συζήτηση με φίλη, σκεφτόμουν για την έντονη ανάγκη πολλών ανθρώπων για αγάπη- σε σημείο που να επιτρέπουν σε άλλους άσχημες συμπεριφορές, μόνο και μόνο για να μην μείνουν μόνοι. Ειδικά εμείς οι γυναίκες, που είμαστε προδιατεθειμένες να δίνουμε και να παίρνουμε αγάπη και φροντίδα, φαίνεται να είμαστε πολύ ευάλωτες στην ‘λανθασμένη αφοσίωση’, δηλαδή αφοσίωση σε λάθος άτομο.  Ανεξάρτητα από το φύλο όμως, όλος αυτός ο κυκεώνας των έντονων συναισθημάτων απόρριψης, ζήλειας, κτητικότητας, εγκατάλειψης, προδοσίας κλπ είναι τόσο αχρείαστος, όταν συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε την αγάπη του καλύτερου φίλου που μπορεί να υπάρξει: του Ιησού Χριστού. Η δική Του αγάπη δεν προδίδει, δεν αποτυγχάνει, δεν απορρίπτει. Ναι, χρειάζεται λίγη δουλίτσα να καθαρίσουμε το νου μας και την ψυχή μας για να μπορούμε να τη νιώσουμε, γιατί οι υποδοχείς μας στο σημείο αυτό έχουν πιάσει πουρί από την άρνηση...  Αν είμαστε όμως, έστω και λίγο, ανοιχτοί να  την αισθανθούμε, είναι τόσο πιο πλήρης από οποιαδήποτε άλλη ανθρώπινη αγάπη έχουμε νιώσει, που δεν έχει πια καμία σημασία τι έκαναν ή δεν έκαναν οι άλλοι ή τι θα μπορούσαν να είχαν κάνει... Δε χρειάζεται να βρούμε καμία λύση, ούτε να βράζουμε στο θυμό και την πικρία, ούτε να μας δαγκώνει η ανεκπλήρωτη επιθυμία. Δεν χρειάζεται να αποδείξουμε, να εξηγήσουμε ή να προκαλέσουμε κάτι. Το μόνο που χρειάζεται είναι να είμαστε ανοιχτοί στην πιο τέλεια κι αβίαστη αγάπη που υπάρχει. Όταν το νιώσει κάποιος αυτό, πραγματικά αναρωτιέται γιατί να χάνει έστω και μια πολύτιμη στιγμή στη δίνη των αρνητικών συναισθημάτων λόγω της ατελούς ανθρώπινης αγάπης; Δεν σημαίνει ότι θα κλείσουμε την πόρτα στους άλλους, κλείνουμε όμως την πόρτα στο δράμα και στον πόνο. Αναρωτιέμαι πόσες καταστάσεις ενδο-οικογενειακής βίας θα είχαν προληφθεί αν υπήρχε αυτή η απλή συνειδητοποίηση;   Όλοι έχουμε πρόσβαση στην αγάπη του Ιησού Χριστού, αρκεί να καθαρίσουμε λίγο την ψυχή μας από τα εσωτερικά εμπόδια.Δεν χρειαζόμαστε κανενός την άδεια για να τη νιώσουμε και να φωτίσει τη ζωή μας. Ακόμη κι αν δεν φαίνεται να έχουμε στη ζωή μας την ανθρώπινη μορφή αγάπης που η κοινωνία κρίνει αναγκαία κι επιθυμητή, μπορούμε μέσα μας να γνωρίζουμε ότι είμαστε αγαπητοί κι αγαπημένοι από τον καλύτερο Φίλο που μπορεί να υπάρξει- και με αυτήν την επίγνωση είναι μια ζωή άξια βιωμένη...

Η τεχνική της Καλιακούδας....

Πρέπει να ήταν στην Καλιακούδα, χειμώνας, ορειβατική ανάβαση. Στενή τραβέρσα που χώραγε μόνο το ένα πόδι πίσω από το άλλο, το χιόνι παγωμένο γυαλί και από τα δεξιά υπήρχε μια απότομη κλίση 40% και μετά... το χάος. Έπρεπε να τη διασχίσουμε.Δεν ήμασταν δεμένοι, είχαμε μόνο μπαστούνια πιολέ. Λίγο μετά την αρχή, κοντοστάθηκα, έριξα μια ματιά κάτω δεξιά και τότε πήγε να παρεισφρήσει η σκέψη: "Κι αν...;" Εκείνη τη στιγμή, ίσως λόγω του ενστίκτου επιβίωσης, σταμάτησα αμέσως αυτή τη σκέψη. Δεν υπάρχει 'αν'. Δεν υπάρχει. Κοίταξα μπροστά εκεί που έπρεπε να βγούμε και είπα με βεβαιότητα, ότι 'είναι ΔΕΔΟΜΕΝΟ ότι θα φτάσω εκεί και όλα θα είναι εύκολα και καλά'. Μετά συγκεντρώθηκα απόλυτα στην κάθε κίνηση. Αριστερό πόδι, κάρφωμα πιολέ, δεξί πόδι, κάρφωμα πιολέ, αριστερό πόδι...Η αδρεναλίνη σε όλους στο 1000%, δεν ακουγόταν κιχ κι όλοι ήταν απόλυτα συγκεντρωμένοι σε αυτές τις κινήσεις. Κάποια στιγμή προς το τέλος, ξανακοίταξα κάτω δεξιά. Υπήρχε ακόμη το χάος. Αναγνώρισα την ύπαρξή του, με σεβασμό, αλλά κατά κάποιο τρόπο δεν με αφορούσε. Ήταν δεδομένο ότι θα φτάσω απέναντι. Δεν υπήρχε 'αν'. Απαγόρεψα οποιαδήποτε φράση ξεκινούσε με τη λέξη 'αν'. Συνέχισα μπροστά.

Αυτή η προσέγγιση με βοήθησε πάρα πολύ. Αν επέτρεπε κάποιος από εμάς στο 'αν' να συνεχίσει, το πιθανότερο ήταν να κυριευτεί από πανικό και να παραλύσει εκεί που βρισκόταν, που ούτε ελικόπτερο δεν σε έβγαζε. Βεβαίως η αδρεναλίνη βοηθά το μυαλό να σταματήσει. Αυτό που η ψυχοθεραπεία κι ο διαλογισμός προσπαθούν με χίλιες δυο μεθόδους, η αδρεναλίνη το καταφέρνει σε κλάσματα δευτερολέπτου.

Λοιπόν, σκέφτομαι, μέρες που είναι, την τεχνική της Καλιακούδας....1) Δεν υπάρχει 'αν'. 2)Συγκεντρώσου απόλυτα στο επόμενο βήμα. 3)Είναι ΔΕΔΟΜΕΝΟ ότι θα φτάσεις απέναντι. 

Ίσως αυτή η τεχνική να είναι χρήσιμη και για άλλες περιπτώσεις. Για δες, από όλες τις εμπειρίες τελικά κάτι μαθαίνεις....

Γυναίκες δράστιδες παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης

 Οι γυναίκες δράστες της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης αποτελούν το 10% των δραστών με θύματα αγόρια και κορίτσια. Παρότι η συντριπτική πλειοψηφία των δραστών είναι άντρες, η πρόσφατη σοκαριστική απαγωγή και κακοποίηση κοριτσιού από μια γυναίκα μας θυμίζει ότι οι γυναίκες δεν είναι δυστυχώς στο απυρόβλητο. Το προφίλ της δράστριας είναι: συνήθως από δυσλειτουργικό οικογενειακό περιβάλλον, ενδεχομένως θύμα συναισθηματικής ή σωματικής κακοποίησης η ίδια, κοινωνικά απομονωμένη, με αυξημένη πιθανότητα συνοδών ψυχολογικών προβλημάτων, φαίνεται ότι αδυνατεί να έχει έναν κοινωνικό υποστηρικτικό ιστό και υγιείς σχέσεις με ενήλικες. Ανικανοποίητες συναισθηματικές ανάγκες, άσκηση εξουσίας και χρήση του παιδιού ως αντικείμενο για σεξουαλικό πειραματισμό είναι κάποιες από τις δυναμικές που οδηγούν τη γυναίκα-δράστη να κακοποιήσει σεξουαλικά παιδιά. 

Συνήθως η κακοποίηση δεν έχει τη βιαιότητα που ασκούν οι άνδρες-δράστες, όμως δεν παύει να είναι ιδιαίτερα τραυματική για το παιδί . Όταν η κακοποίηση γίνεται από τη μητέρα, το αίσθημα προδοσίας από το άτομο που θα έπρεπε να έχει την καλύτερη δυνατή πρόθεση για το παιδί, είναι απερίγραπτο. Όταν το παιδί είναι αγόρι, η κακοποίηση είναι ιδιαίτερα τραυματική κι οδηγεί σε χαμηλή αυτοεκτίμηση, αυτοκτονικό ιδεασμό, έντονη ντροπή, κατάθλιψη, οργή, κατάχρηση ουσιών, δυσλειτουργική σχέση με το σεξ και βαθιά καχυποψία απέναντι στις γυναίκες. Δυστυχώς δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις, όπου γυναίκες-δράστριες κακοποιούν αθώα και ευάλωτα αγόρια ως τρόπο εκδίκησης για τα δικά τους τραύματα σε σχέση με τους άνδρες, την απόρριψη ή την κακοποίηση που οι ίδιες υπέστησαν  από άνδρες ή ως κακοποιητικό πειραματισμό για τη δική τους καταπιεσμένη σεξουαλικότητα. Όποιος κι αν είναι ο λόγος, τα αποτελέσματα στο αγόρι είναι τραγικά κι είναι μεγάλο λάθος η υποτίμηση των συνεπειών αυτού του τραύματος ή η γελοιοποίησή του. Όσον αφορά το κορίτσι-θύμα, η κακοποίηση είναι πάντα τρομακτική και τραυματική, όπως σε όλες τις περιπτώσεις της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης, συν το επιπρόσθετο τραύμα που υπάρχει όταν δράστης και θύμα έχουν το ίδιο φύλο: το θύμα βιώνει μεγάλη σύγχυση και αμφισβήτηση σε σχέση όχι μόνο με τη σεξουαλικότητά του αλλά και με την αξία της ταυτότητάς του. Με άλλα λόγια, το κορίτσι που κακοποιείται από μία γυναίκα, βιώνει το φύλο ‘γυναίκα’ ως βρώμικο και διεστραμμένο. Επειδή όμως είναι η ίδια γυναίκα, βιώνει μακροπρόθεσμα εσωτερικές συγκρούσεις σε σχέση με την αξία του φύλου της, σε σχέση με την αξία του ίδιου της του εαυτού. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει στην κακοποίηση αγοριού από άνδρα. Αν μάλιστα  η κακοποίηση γίνεται από τον γονέα/κηδεμόνα του ιδίου φύλου ( που είναι το πρώτο πρότυπο φύλου για το παιδί), η εικόνα του φύλου του τραυματίζεται ακόμη περισσότερο στον ψυχισμό του παιδιού.  Η ευθύνη για την παιδική σεξουαλική κακοποίηση (παιδική σημαίνει από 0-18 ετών)  είναι ΠΑΝΤΑ 100% ευθύνη του ενήλικα. Ακόμη και αν έχει εκπαιδεύσει το παιδί να συμμετέχει, ακόμη κι αν έχει πείσει το παιδί ότι αυτή είναι η φύση του, ακόμη και αν έχει τεχνηέντως προκαλέσει σωματικές αντιδράσεις διέγερσης στο παιδί. Γνωρίζουν πολύ καλά πώς να ενοχοποιήσουν το παιδί, ώστε να το αποσιωπήσουν. Όμως είναι πάντα τραυματική, πάντα κακοποιητική και πάντα 100% ευθύνη του ενήλικα.  

Για μια ακόμη φορά, θα πρέπει να τονίσουμε την ανάγκη αγωγής των παιδιών στην ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ από την παιδική σεξουαλική κακοποίηση (είναι διαφορετική και πολύ πιο σημαντική από την σεξουαλική αγωγή που θέλουν να προωθήσουν στην εκπαίδευση) και την παροχή συμβουλευτικής σε θύτες ή πιθανούς θύτες. Παρότι οι περισσότεροι θύτες θα προσπαθήσουν να θυματοποιήσουν ούτως ή άλλως, υπάρχουν αρκετοί που αμφιταλαντεύονται . Με συμβουλευτική υποστήριξη και ψυχοθεραπεία θα μπορούσαν να αποτραπούν από την τέλεση της πράξης. Επειδή η παιδική σεξουαλική κακοποίηση είναι πρωτίστως άσκηση εξουσίας κι ΟΧΙ σεξουαλικός προσανατολισμός  (όπως λανθασμένα προτείνεται από κάποιους κύκλους, νομιμοποιώντας την), όσο περισσότεροι ενήλικες νιώθουν αποδυναμωμένοι κι ευνουχισμένοι για τον οποιοδήποτε λόγο (κι οι λόγοι είναι πλέον συστημικοί και μαζικοί), τόσο περισσότεροι θα αναζητήσουν εκτόνωση ισχύος και δοξασμό του ‘εγώ’ μέσα από την κακοποίηση αθώων κι ευάλωτων  παιδιών… Δυστυχώς, χωρίς θεραπεία και συμβουλευτική στους εκκολαπτόμενους θύτες, το φαινόμενο  αναμένεται να αυξηθεί.    

Πρεκατέ Βικτωρία

Ψυχολόγος/Εκπαιδευτικός



7 κριτήρια υγειούς αγάπης στη συντροφική σχέση

Πώς είναι η αληθινή αγάπη, εκείνη που αξίζει σε μια γυναίκα από έναν άνδρα που την τιμά; (Οι ρόλοι βεβαίως μπορούν να αντιστραφούν, αλλά προς χάριν παραδείγματος, θα επικεντρωθούμε στη γυναίκα). Τα σημάδια είναι πολλά, αλλά τα παρακάτω ίσως έχουν  σημασία, καθώς μπορεί να αποτελέσουν κριτήρια για τη συναισθηματική παραμέληση ή/και κακοποίηση στη σχέση:

1)Ενδιαφέρεται ο σύντροφος για την υγεία σου, ακόμη κι αν η σχέση βρίσκεται σε στάδιο σύγκρουσης, ακόμη και οξείας σύγκρουσης; Αν υπάρχει πρόβλημα υγείας, ειδικά σοβαρό πρόβλημα υγείας, δεν νοείται να υπάρχει εκδικητική τιμωρία ‘σιωπής’ ή εκδικητική αδιαφορία από τον σύντροφο. Τα προβλήματα μπαίνουν στην άκρη και ασχολείται με την υγεία σου, εκεί που θα χρειαστεί, έστω κι αν είναι μόνο για να μάθει πώς είσαι. Στοιχειώδης ένδειξη αγάπης σε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις.

2) Στην αληθινή αγάπη,  δεν μπορείς να αντικατασταθείς από άλλα άτομα/ φιλίες/ γνωριμίες κλπ. Είσαι ένα μοναδικό άτομο, με το οποίο ο σύντροφος επιδιώκει χρόνο και παρέα και δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία η απασχόληση με άλλους, ούτε βέβαια να  υπάρχει έντονη έλξη ή επιθυμία να περνά περισσότερο χρόνο με άλλα άτομα του ιδίου ή του άλλου φύλου, έστω και σε φιλικό επίπεδο. Αν αυτό συμβαίνει, κάτι δεν πάει καλά.

3)Θέλει να μοιράζεται τη μέρα του μαζί σου κι εσύ μαζί του; Στην υγιή αγάπη, αυτό γίνεται αυθόρμητα, ο ένας είναι κομμάτι του άλλου και θέλει να ‘τσεκάρει’ σε καθημερινή βάση αν  ο άλλος είναι καλά, ποιες εμπειρίες είχε κατά την διάρκεια της ημέρας π.χ. στη δουλειά κλπ. Δεν γίνεται ούτε από υποχρέωση, ούτε από πίεση. Γίνεται από οργανική ανάγκη, όταν συμβαδίζουμε με κάποιον στη ζωή.

4)Αν με κάποιο τρόπο σε πληγώσει, ενδιαφέρεται για το πώς νιώθεις; Ακόμη κι αν πιστεύει ότι έχει δίκιο, ενδιαφέρεται για το γεγονός ότι είσαι στεναχωρημένη; Ή το απορρίπτει με  μειωτικές εκφράσεις, τύπου ‘είσαι ευαισθητούλα, είσαι υπερβολική’ κλπ; Όπως το ενδιαφέρον για την υγεία του συντρόφου είναι κρίσιμης σημασίας, έτσι είναι και το ενδιαφέρον για την ψυχική ευημερία της συντρόφου, ειδικά όταν σχετίζεται με εκείνον. Αν βλέπεις ότι σε στεναχωρεί και μετά επίμονα αδιαφορεί (παρότι το γνωρίζει ότι σε στεναχώρησε) ή, ακόμη χειρότερα, ότι επιδιώκει να σε πληγώσει, τότε πρέπει να φύγεις. Συνήθως σε όλες τις υγιείς ανθρώπινες σχέσεις μας ενδιαφέρει αν κάνουμε τον άλλον να νιώσει άσχημα, ακόμη κι αν τον γνωρίζουμε ελάχιστα. Αν είπαμε κάποια ‘χοντράδα’ που μπορεί να  πλήγωσε κάποιον, μας ενδιαφέρει να το διερευνήσουμε μετά, λέγοντας π.χ. ‘Μήπως σε πείραξε αυτό που είπα, μου ξέφυγε, δεν το εννοούσα έτσι, συγνώμη’ κλπ.  Αν λοιπόν ο σύντροφος αδιαφορεί, παρότι το γνωρίζει ότι σε στεναχώρησε, είναι ‘κόκκινο' προειδοποιητικό σημάδι.

5)Δεσμεύει από τον ψυχικό του χώρο, την ενέργειά του, το χρόνο του για να ασχοληθεί ουσιαστικά μαζί σου, ή η όποια ενασχόληση μαζί σου γίνεται 'στο πόδι', έτσι για να πει ότι ‘έχει’ κι εσένα; Πόση προτεραιότητα έχει δώσει στη σχέση μαζί σου και πόση ουσιαστική δέσμευση; Αυτό φαίνεται από τις πράξεις του και μόνο.

6)Αφήνει μακροχρόνιες σιωπές και αποστάσεις σε τυχόν διαφωνίες; Πώς διαχειρίζεται τις συγκρούσεις; Παίρνει πρωτοβουλίες συμφιλίωσης ή λειτουργεί εγωιστικά κι ανταγωνιστικά;

7)Χαίρεται όταν σε βλέπει; Είναι η συνάντησή σας κάτι για το οποίο ανυπομονεί; Αν όχι, ποια η αιτία;  Η ουσία της σχέσης είναι να χαιρόμαστε όταν βλέπουμε ο ένας τον άλλον, έστω κι αν τον βλέπουμε συχνά! Αν η αντίδραση είναι χλιαρή ή ακόμη αρνητική, σκέψου μήπως σου αξίζει κάτι καλύτερο…

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 28/8/2020


Νιώθοντας ξεχωριστός κι αναντικατάστατος...

 Ο καθένας μας θέλει να είναι ξεχωριστός και αναντικατάστατος για κάποιον. Αυτή εξάλλου είναι και η ανάγκη πίσω από τον ανταγωνισμό μεταξύ αδελφών, ακόμη και σε μεγάλη ηλικία. Τα καλά νέα είναι ότι είμαστε μοναδικοί και αναντικατάστατοι στο Θεό. Ο Θεός μας γνωρίζει τόσο καλά, όλες τις πλευρές του εαυτού μας που δεν γνωρίζουμε ούτε εμείς οι ίδιοι και επιλέγει να είναι μαζί μας και να μας αγαπά αφοσιωμένα και ολοκληρωτικά σε κάθε μας στιγμή. Αντί να επιζητούμε να είμαστε ξεχωριστοί κι αναντικατάστατοι για κάποιον άνθρωπο, μπορούμε να γνωρίζουμε ότι είμαστε ξεχωριστοί και αναντικατάστατοι σε Εκείνον, ο Οποίος έχει πολλά μοναχοπαίδια… Μπορούμε να περπατήσουμε το μονοπάτι της ζωής χέρι χέρι μαζί Του, όπως αν είχαμε τον καλύτερο και πιο αξιόπιστο φίλο κι ακόμη περισσότερο… Είναι ένα τόσο γλυκό αίσθημα στη ζωή, έστω κι αν το νιώθουμε για κλάσματα δευτερολέπτου. Αυτά τα κλάσματα αξίζουν περισσότερο από  χρόνια ύπνωσης… 

Έχουμε μάθει να αποζητούμε χειροπιαστές αποδείξεις αγάπης. Ένα πρόσωπο που θα μας πάρει τηλέφωνο, κάποιον που βλέπουμε και ακουμπάμε. Όμως η πραγματικότητα της αγάπης δεν σχετίζεται με τις φυσικές αποδείξεις. Μπορεί να υπάρχει σε μια φυσική σχέση μπορεί και όχι. Η σχέση με το Θεό είναι αόρατη κι όμως μπορεί να είναι πολύ πιο πραγματική και να γεμίζει την ψυχή μας πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη σχέση. Δεν μπορεί κανείς να το καταλάβει αυτό διανοητικά, γιατί είναι βίωμα. Και για να αρχίσει να αισθάνεται αυτό το βίωμα χρειάζεται αυτή η σχέση καλλιέργεια. Χρειάζεται συνειδητή κι επίμονη προσπάθεια να γνωρίσουμε το Θεό, ακόμη κι αν αρχικά νιώθουμε ότι δεν υπάρχει ανταπόκριση από Εκείνον. Οι ανταποκρίσεις έρχονται μετά από επιμονή, αρχικά ανεπαίσθητα. Η προσπάθεια αυτή δεν είναι χαμένος χρόνος αλλά καταλαβαίνει κανείς ότι είναι η πιο αξιόλογη ‘επένδυση’ χρόνου: η σχέση με το Θεό. Μέσα σε αυτή τη σχέση νιώθει κανείς ελεύθερος να είναι ο εαυτός του, αλλά ταυτόχρονα νιώθει την ικανοποίηση να είναι παιδί του Θεού και να λαμβάνει την πιο ανιδιοτελή αγάπη που υπάρχει…

Πρεκατέ Βικτωρία, 16/8/2020,brightplanet.blogspot.gr 

Η μοναχική στήλη ελπίδας...

Πήγα στην Έφεσο πριν χρόνια και μου έκανε εντύπωση η εγκατάλειψη του ναού της Αρτέμιδος, άλλοτε ένα από τα 7 θαύματα του κόσμου. Χτίστηκε λέει ο θρύλος από τις Αμαζόνες για να τιμήσουν την μητέρα Θεά, που λάτρευαν.Τώρα μένει μια μοναχική στήλη να θυμίζει τη λάμψη του παρελθόντος ανάμεσα στους βάλτους και τα σκουπίδια.Δεν ξέρω ποια ήταν η θέση της γυναίκας στην κοινωνία των Αμαζόνων.Ξέρω ότι για πάρα πολλές γυναίκες σήμερα η θέση είναι ανάμεσα στους βάλτους και τα σκουπίδια. Η μορφωμένη εργαζόμενη γειτόνισσα που κακοποιείται από τον σύντροφό της εκτός και εντός καραντίνας.Η προσφύγισσα μόνη μητέρα που ποιος ξέρει από πόσους βιασμούς πέρασε για να έρθει εδώ και τώρα να την πετάξουν στο δρόμο.Και η κατάθλιψη που βουλιάζει στα μάτια των 14χρονων μαθητριών μου, λόγω της υποτίμησης στην οικογένεια που τη νιώθουν στο πετσί τους από τα γεννοφάσκια τους.Ελπίζω η μοναχική στήλη που στέκεται ακόμη στην Έφεσο να συμβολίζει την σπιθαμή της ελπίδας και της αυταξίας που θα αντέξει και θα βοηθήσει όλες τις γυναίκες του κόσμου να βγουν από το βάλτο...
4/6/2020

Γιατί 'όχι κάμερες στις τάξεις'

Το υπουργείο Παιδείας στην ΑΓΓΛΙΑ (Department for Education) σχετικά με τα διαδικτυακά μαθήματα και το livestreaming αναφέρει ξεκάθαρα ότι ' ΔΕΝ ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ οι εκπαιδευτικοί να παρέχουν ζωντανή αναμετάδοση μαθημάτων (livestreaming) ή έτοιμα βίντεο μαθημάτων’ κι ότι ‘το κάθε σχολείο μπορεί να κρίνει για τις προσεγγίσεις που εξυπηρετούν καλύτερα τους μαθητές και ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ του’ (1). Αναφέρει επίσης ότι ‘η διατήρηση της ασφάλειας των ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΏΝ κατά την εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι εξίσου ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ’ (σ.σ. όπως αυτή των μαθητών) – μέριμνα που φαίνεται να απουσιάζει παντελώς από το σκεπτικό των αποφάσεων για την τηλεμετάδοση των σχολικών μαθημάτων στην Ελλάδα, καθώς στην παρ. 3β) του ΦΕΚ 1859/15-5-20 αναφέρεται ότι η κάμερα θα ΠΡΕΠΕΙ να εστιάζει συνεχώς στον εκπαιδευτικό!
Η Εθνική Ένωση Εκπαίδευσης (National Education Union, NEU) του Ηνωμένου Βασιλείου επίσης έδωσε ξεκάθαρη οδηγία στους εκπαιδευτικούς της χώρας να ΜΗΝ πραγματοποιήσουν livestreaming (2), δηλαδή ζωντανή αναμετάδοση του μαθήματος στη σχολική τάξη, καθώς υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες για τη ΔΙΑΡΡΟΗ ΕΙΚΟΝΩΝ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Σχετικά με το δημοτικό, αναφέρει ότι οποιαδήποτε σύγχρονη τηλε-εκπαίδευση ΔΕΝ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ, καθώς δεν είναι δυνατόν να αντικατασταθεί η συνεχής αλληλεπίδραση δασκάλου-μαθητή που είναι ζωτικό μέρος κάθε εκπαιδευτικής διαδικασίας. Για τη δευτεροβάθμια συστήνει τη χρήση σύγχρονης τηλεδιάσκεψης ΜΟΝΟ από το ΣΠΙΤΙ (όχι από σχολική τάξη ζωντανά) και ΜΟΝΟ σε εξαιρετικές περιπτώσεις (3). Στην οδηγία του NEU δίνεται ξεκάθαρα ότι ‘δεν αναμένεται από ΚΑΝΕΝΑ εκπαιδευτικό να πραγματοποιήσει διαδικτυακή διδασκαλία με την οποία δεν νιώθει άνετα ή χωρίς προσυμφωνημένα πρωτόκολλα’ (4).
Προβλήματα ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ φύσεως μπορεί επίσης να υπάρξουν. Το FBI έχει εκδώσει σχετική ανακοίνωση, καθώς σε δυο περιπτώσεις σχολικού τηλε-μαθήματος στις ΗΠΑ, χάκερς ‘ΕΣΠΑΣΑΝ’ την ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΑΝΑΜΕΤΑΔΟΣΗΣ, παρεμβάλλοντας πορνογραφικό υλικό, βρίζοντας και φωνάζοντας προσωπικά δεδομένα του εκπαιδευτικού (5). Η σύσταση του μεγαλύτερου οργανισμού παιδικής προστασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο του National Society for the Prevention of Cruelty to Children (NSPCC) συστήνει να υπάρχει ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗ ΓΟΝΕΑ σε σχέση με τη χρήση διαδικτυακής διδασκαλίας, στην οποία οι γονείς κατανοούν το ΡΙΣΚΟ που εμπεριέχεται σε μια τέτοια πρακτική(6). Τέτοια έγγραφη συγκατάθεση γονέων δεν αναφέρεται πουθενά στο ΦΕΚ της υπουργικής απόφασης για το livestreaming σχολικών μαθημάτων, ούτε από τους γονείς των παιδιών που βρίσκονται στο σπίτι, ούτε από τους γονείς των παιδιών που βρίσκονται στη σχολική τάξη (μόνο έγγραφη ενημέρωση από τον διευθυντή του σχολείου).
Σοβαρά ζητήματα εγείρονται σε σχέση με τα ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ όχι μόνο των μαθητών που βρίσκονται στην τάξη, αλλά και των εκπαιδευτικών. Το ΦΕΚ αναφέρει ότι η κάμερα θα είναι προσανατολισμένη μόνο στον εκπαιδευτικό ή/και στον πίνακα. Επειδή ο πίνακας δεν γράφεται από μόνος του, όλη η ζωντανή αναμετάδοση θα είναι το πρόσωπο και η φωνή του εκπαιδευτικού. Πώς ο εκπαιδευτικός θα προστατευθεί από τυχόν κακόβουλη βιντεοσκόπηση του προσώπου του από τερματικό μαθητή στο σπίτι; Γιατί θεωρούμε δεδομένο ότι ο εκπαιδευτικός δεν έχει δικαίωμα ιδιωτικότητας (privacy) στην εικόνα του προσώπου του; Όσον αφορά στο εδάφιο ότι η ζωντανή αναμετάδοση θα αφορά μόνο το κομμάτι της ‘παράδοσης’ του μαθήματος, το συγκεκριμένο εδάφιο είναι εκτός σχολικής και παιδαγωγικής πραγματικότητας! Όλες οι σύγχρονες μέθοδοι διδασκαλίας απορρίπτουν την κλασσική ‘παράδοση’ τύπου ‘διάλεξη’ για το μάθημα, ενώ ένα τυπικό σχέδιο μαθήματος περιλαμβάνει σε όλα τα στάδια ΣΥΝΕΧΗ διάλογο με τα παιδιά, όπως:

Πρόκληση του ενδιαφέροντος, μέσω συζήτησης πάνω σε ένα έναυσμα
Ανάκληση της προηγούμενης συναφούς εμπειρίας  μέσω ομαδικής συζήτησης ή καταιγισμού ιδεών
Παρουσίαση νέας ύλης, μέσω ανακαλυπτικής/ διερευνητικής μάθησης, task-based learning, διατύπωσης υποθέσεων
Καθοδηγούμενη ή ανεξάρτητη εξάσκηση μέσω ομαδοσυνεργατικής μεθόδου ή σε ζευγάρια, project, παιχνίδι ρόλων κλπ.
Ανατροφοδότηση, αυτοαξιολόγηση, αλληλο-αξιολόγηση ή ομαδική αξιολόγηση των μαθητών,

ΟΛΑ τα παραπάνω στάδια περιλαμβάνουν στο σημαντικότερο μέρος τους ΔΙΑΛΟΓΟ με τους μαθητές. Είναι ΑΔΥΝΑΤΟΝ να απομονωθεί ΜΟΝΟ η φωνή του εκπαιδευτικού ανοιγοκλείνοντας τον ήχο, χωρίς να ΠΛΗΓΕΙ καταστροφικά η διδακτική διαδικασία, μια διαδικασία κατεξοχήν βασισμένη στο ΔΙΑΛΟΓΟ. Ακόμη και αν δεν υπάρχει εικόνα των μαθητών, η φωνή των μαθητών (η οποία δεν ακούγεται ΜΟΝΟ την ώρα της λεγόμενης ‘εξέτασης’!), όπως και το όνομά τους, είναι ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα το οποία σε συνδυασμό με τη ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ του σχολείου, που είναι γνωστά στους αποδέκτες ή πιθανούς χάκερς, καθιστούν τους μαθητές που ηχογραφούνται, ιδιαίτερα ευάλωτους για ΘΥΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ από επιτήδειους(7).

Όσον αφορά στον ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟ αντίκτυπο της παρουσίας κάμερας στην τάξη, τα παιδιά γνωρίζοντας ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να ακουστούν σε συμμαθητές εκτός τάξης και τους συγγενείς τους, νιώθουν έλλειψη εμπιστοσύνης στην εκπαιδευτική διαδικασία, αποσύρονται, ενώ τα ντροπαλά παιδιά δεν υπάρχει περίπτωση να ξανασηκώσουν χέρι. Τα παιδιά που ΦΟΒΟΥΝΤΑΙ τους γονείς τους, θα αγωνιούν για τις συνέπειες της ομιλίας/ ή σιωπής τους στην τάξη, καθώς ο γονιός μπορεί να παρακολουθεί το μάθημα μέσω άλλου γονιού και συνεπώς να παρακολουθεί το παιδί του σε κάθε του στιγμή(8). Η ελεύθερη έκφραση ιδεών θα στραγγαλιστεί, ενώ εκείνοι οι γονείς που ήταν ούτως ή άλλως παρεμβατικοί στην εκπαιδευτική διαδικασία, τώρα θα έχουν λόγο σε όλα τα θέματα διδακτικής, διαχείρισης συμπεριφοράς, ακόμη και βαθμών των μαθητών!

Τέλος, εγείρονται πολλά ζητήματα ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ. Ο Braden Perry, αμερικανός δικηγόρος, θεωρεί ότι κανένα μέρος από την εργασία των μαθητών (ακόμη και πόστερ κολλημένα στον τοίχο ή έκφραση κάποιας ιδέας τους) δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέσω livestreaming, καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για εμπορικούς σκοπούς (9).Η καταγραφή, παρόλο που απαγορεύεται, δεν μπορεί να αποτραπεί, και περίπλοκα ζητήματα πνευματικών δικαιωμάτων προκύπτουν επίσης σε σχέση με την πνευματική ιδιοκτησία του ΕΡΓΟΥ ΤΩΝ ΙΔΙΩΝ των εκπαιδευτικών κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας, αλλά και των ΠΗΓΩΝ που χρησιμοποιούν (10).
16/5/2020

(1) https://www.gov.uk/guidance/safeguarding-and-remote-education-during-coronavirus-covid-19#virtual-lessons-and-live-streaming
(2) https://www.tes.com/news/coronavirus-teachers-should-not-live-stream-lessons
(3) https://schoolsweek.co.uk/coronavirus-teachers-warned-against-live-streaming-lessons/
(4) https://neu.org.uk/advice/coronavirus-distance-teaching-and-learning-secondary-teachers
(5) https://www.fbi.gov/contact-us/field-offices/boston/news/press-releases/fbi-warns-of-teleconferencing-and-online-classroom-hijacking-during-covid-19-pandemic
(6) https://learning.nspcc.org.uk/news/2020/march/undertaking-remote-teaching-safely
(7) (3) Katz A., (2013, p.213). Making your Secondary School E-safe: Whole School Cyberbullying and E-safety Strategies for meeting Ofsted Requirements, Jessica Kingsley Publishers, London. Available at: https://books.google.gr/books…
(8) https://ohrh.law.ox.ac.uk/cctv-cameras-in-classrooms-the-conflict-between-security-and-privacy/
(9) https://www.parents.com/news/is-it-legal-for-a-teacher-to-livestream-a-classroom/
(10)http://www.albanylawjournal.org/Documents/Articles/23.1.221-Ezor.pdf

Το στρες της επανόδου...

Ακούγεται παράδοξο, αλλά  η επάνοδος στην πολυπόθητη κανονικότητα, που τόσο ονειρευόμασταν στη διάρκεια του lockdown, επιφέρει με τη σειρά της το δικό της στρες… Το άγχος σχετίζεται με τις δραστικές, απανωτές αλλαγές στην καθημερινότητα μας. Οι μικρές, συμπυκνωμένες, απότομες αλλαγές  στον καθημερινό τρόπο ζωής  μπορεί να προκαλέσουν περισσότερο στρες από ό,τι μια αφηρημένη, γενικόλογη, μελλοντική απειλή, όπως αυτή του θανάτου.  Το στρες σχετίζεται με την απώλεια ελέγχου σε διάφορους τομείς της ζωής μας, όπως  π.χ. με την εργασία, με το ποιους ανθρώπους θα μπορούμε να δούμε και πώς, πού θα μπορούμε να ταξιδεύουμε κλπ. Πολλοί άνθρωποι βιώνουν έντονο στρες με την επάνοδο στην εργασία και το ρίσκο που αυτή ενέχει στο να μολυνθούν. Καθώς η αλλαγή ήταν αρκετά απότομη από το αυστηρό lockdown στην πλήρη επαναφορά, πολλά άτομα δεν έχουν προλάβει να αφομοιώσουν τις απανωτές ανατροπές και δεν είναι ψυχολογικά έτοιμα να επιστρέψουν στο χώρο εργασίας. Τα άτομα αυτά βιώνουν έντονο στρες, ειδικά σε συνθήκες όπου η εργοδοσία δεν ενδιαφέρεται για τις συνθήκες ασφάλειάς τους. Οι άνθρωποι δεν είναι ρομπότ, που αντιδρούν αυτόματα σε κουμπιά ‘μέσα-έξω’. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε εργαζόμενος που μόλις επέστρεψε στο χώρο εργασίας του: «Δύο μήνες μας ποτίζανε φόβο… Τώρα άντε να τον βγάλεις».
Το στρες επίσης σχετίζεται με την απώλεια ελέγχου επάνω στον ίδιο τον εαυτό μας και τις αντιδράσεις του. Αρκετοί αναφέρουν: ‘Δεν το περίμενα να επηρεαστώ τόσο πολύ- θα έπρεπε να το είχα ξεπεράσει’. Ίσως δεν έχουν συνειδητοποιήσει το μέγεθος της ψυχολογικής επιβάρυνσης που δέχτηκαν μέσα από αυτή τη διαδικασία, η οποία σε αρκετούς έχει προκαλέσει σύνδρομο μετατραυματικού στρες, που δεν έχει ακόμη πλήρως εκδηλωθεί, καθώς η απειλή βρίσκεται σε εξέλιξη. Σχετίζεται με τη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα και αβοηθητότητα, καθώς ακόμη και οι επιστήμονες δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την απειλή, δεν ξέρουν αν θα ξαναέρθει, αν δημιουργείται ανοσία και για πόσο, πόσοι έχουν μολυνθεί, ποια ακριβώς είναι η θνησιμότητα κλπ. Όλες αυτές οι ασάφειες συνεισφέρουν σε ψυχική ένταση, η οποία αθροίζεται. Σχετίζεται με την έλλειψη εμπιστοσύνης όταν βλέπουμε παλινωδίες στο χειρισμό της από τους ειδικούς… Ακούγονται  ζοφερές οικονομικές προβλέψεις, ενώ είναι ακόμη άγνωστο με ποιο τρόπο ο κάθε χώρος εργασίας  (π.χ. εστίαση, τουρισμός, αερομεταφορές), θα τροποποιηθεί μακροπρόθεσμα λόγω κορονοϊού. Τέλος, στρες υπάρχει για την μακροπρόθεσμη υγειονομική ασφάλεια ηλικιωμένων συγγενών και την απασχόληση ψυχοπιεσμένων μικρών παιδιών.
Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις για όλες αυτές τις διαφορετικές ψυχοφορτίσεις, πέρα από τις κλασικές και καθιερωμένες στην ψυχοθεραπεία. Η συνομιλία είναι πολύ σημαντική, να μπορεί το κάθε άτομο να μιλήσει με κάποιο άτομο εμπιστοσύνης του για όλες τις ανησυχίες, απορίες, αγωνίες. Οι γραμμές στήριξης είναι καλό να χρησιμοποιούνται, ώστε με τον διάλογο να μπορεί το άτομο να ξεδιαλύνει τις σκέψεις και τα συναισθήματα, που είναι τόσο κατακλυσμικά αυτήν την περίοδο. Ακόμη κι αν δεν μπορούμε ή δεν θέλουμε να μιλήσουμε σε κάποιον ειδικό, η συζήτηση με ένα φίλο, με τον οποίο βρισκόμαστε στο ίδιο ‘μήκος κύματος’ πάντα βοηθά. Ουσιαστικά χρειαζόμαστε ένα συμπονετικό ‘αυτί’, κάποιον με τον οποίο θα μπορέσουμε να διασταυρώσουμε τις αντιλήψεις μας για την πραγματικότητα. Ακόμη κι αυτή η απλή ανταλλαγή, η -έστω μερική- ταύτιση απόψεων, η κατανόηση βοηθά στον να νιώσουμε λιγότερη αβοηθητότητα ή απώλεια ελέγχου.  Είναι πολύ πιο σημαντική η θετική επίδραση της ειλικρινούς και συμπονετικής επικοινωνίας, ας την ζητήσουμε κι ας την προσφέρουμε, όπου μπορούμε.
Βλέπω τον κόσμο να διαιρείται σε δύο κατηγορίες: εκείνοι που υποψιάζονται ότι συμβαίνει κάτι περισσότερο και βαθύτερο από μια πανδημία κι έχουν ανάγκη να μοιραστούν την δική τους αντίληψη της πραγματικότητας (όλα αυτά που μας συμβαίνουν κι ο τρόπος που τα χειρίζονται τα ΜΜΕ δοκιμάζουν πολύ την αντίληψή μας της πραγματικότητας!) και η άλλη κατηγορία είναι εκείνοι που αποδέχονται παθητικά, δουλικά και απόλυτα ό,τι τους λένε τα κανάλια και δε χρειάζεται ούτε να σκεφτούν παραπάνω, ούτε να ξεβολευτούν. Οι τελευταίοι δεν βιώνουν στρες!
Έντονο στρες υπάρχει και λόγω τριβών στις ανθρώπινες σχέσεις, ιδιαίτερα σε σχέση με  θέματα υγιεινής και μεταδοτικότητας. Θα χρειαστεί να διαχειριστούμε διαφορετικά στάνταρ υγιεινής, αλλά και διαφορετικά επίπεδα φόβου. Δεν σημαίνει ότι κάποιος που π.χ. μπαίνει με τα παπούτσια στο σπίτι, δεν μας υπολογίζει ή δεν ενδιαφέρεται αν θα κολλήσουμε. Κάποιοι είναι πιο σχολαστικοί από άλλους. Ούτε χρειάζεται να παρεξηγήσουμε κάποιον φίλο που φοβάται και αποφεύγει να βρεθούμε δια ζώσης. Το κλειδί είναι να μην παίρνουμε τέτοιες συμπεριφορές προσωπικά. Ο καθένας αντιδρά σε αυτήν την πρωτόγνωρη απειλή με το δικό του τρόπο και σε κάποιους αυτός ο τρόπος μπορεί να είναι η άρνηση ή η αποφυγή.  Χρειάζεται πολλή υπομονή, ευγένεια, χιούμορ και κατανόηση ότι ο άλλος διαχειρίζεται το στρες που ο ίδιος βιώνει με τρόπο διαφορετικό από εμάς.
Στρες βιώνουν επίσης όσοι έχουν περάσει την καραντίνα μοναχικά. Δεν είναι εύκολα αντιληπτό από τους υπόλοιπους, αλλά οι άνθρωποι που μένουν μόνοι, δεν είχαν όλον αυτό το διάστημα τη διέξοδο της δουλειάς ή της εξόδου με φίλους για να συνομιλήσουν , η μοναξιά έχει αθροιστεί και βιώνεται ακόμη πιο έντονα. Η προσπάθεια αναπροσαρμογής της κοινωνικής ζωής με δημιουργικό τρόπο και η διαδικτυακή επικοινωνία ίσως μειώσει αυτό το στρες διαφοροποίησης στην κοινωνική ζωή.
Για να διαχειριστούμε όλα αυτά, είναι σημαντικό να ξαναθυμηθούμε τις βασικές μας αξίες, τις αξίες που μας κράτησαν τόσα χρόνια που κατηύθυναν τις επιλογές μας κι ίσως νέες αξίες που προκύπτουν μετά από τον προβληματισμό στα νέα δεδομένα. Οι αξίες είναι το αόρατο αλλά πανίσχυρο οικοδόμημα που θα μας κρατήσει σταθερούς σε αυτήν τη δοκιμασία (και όσες ακολουθήσουν). Αν δεν τις είχαμε, πρέπει να τις ανακαλύψουμε… άμεσα!
Όταν καταφέρουμε λίγο να μειώσουμε το στρες, ίσως είναι χρήσιμο όταν βρούμε λίγη ησυχία να αναρωτηθούμε για την πιο θετική δράση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Δεν είναι η πιο κατάλληλη εποχή να μπούμε στον αυτόματο πιλότο, αλλά να βλέπουμε σε καθημερινή βάση τις πιο βοηθητικές, λειτουργικές κινήσεις για την τωρινή στιγμή, προσβλέποντας σε ένα πιο αισιόδοξο μέλλον. Ας κλείσουμε τα μάτια, κι ας αναρωτηθούμε «Ποια θα ήταν  η πιο θετική ενέργεια πού θα μπορούσα να κάνω τώρα;». Μπορεί να είναι κάτι πολύ απλό, όπως μια βόλτα στο πάρκο ή κάτι πιο μακροπρόθεσμο, όπως να διαβάσω για ένα θέμα που θα προωθήσει τη δουλειά μου. Με μικρές θετικές δράσεις, συνομιλία και επιμονή στις αξίες μας, το στρες σιγά σιγά μπορεί να αρχίσει να μετριάζεται.

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 12/5/2020

Υ.Γ. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι τώρα στην άρση των μέτρων, η τάση πολλών να λένε 'δε φοράω μάσκα, γιατί όλα είναι ένα ψέμα'.Η ακραία συνωμοσιολογία έχει αρχίσει να ξεφεύγει από τα όρια και να γίνεται επικίνδυνη. Κατ’ αρχάς, μακάρι να ήταν τόσο εύκολα τα πράγματα. Τότε θα ήταν απλά ένα ζήτημα παρακοής στα μέτρα ολοκληρωτισμού που απαιτεί το ‘ψέμα’. Είναι πολύ εύκολο να κλείσουμε το μάτι ο ένας στον άλλον και να πούμε ότι όλα είναι φτιαχτά από 'εκείνους' κι εμείς δεν έχουμε κανέναν ρόλο ατομικής ευθύνης. Δυστυχώς όμως τα πράγματα είναι πολύ πιο περίπλοκα. Ο ιός και υπάρχει και χρησιμοποιείται, για αυτό είναι διπλά επικίνδυνος. Σαφώς χρησιμοποιείται για μια άλλη παγκόσμια ατζέντα, κοινωνικο-οικονομικής φύσεως και ίσως τα νούμερα των θανάτων να είναι φουσκωμένα. Το να λέμε όμως ότι δεν υπάρχει καθόλου, κατά τη γνώμη μου αποτελεί προσβολή στη μνήμη όλων των χιλιάδων που πεθαίνουν στα γηροκομεία ή στην αναμονή για την εντατική κι αποτελεί επικίνδυνη δικαιολογία για να μην αναλάβουμε την προσωπική μας ευθύνη στην λήψη μέτρων ατομικής υγιεινής. Καθώς έχω στο άμεσο περιβάλλον μου γιατρούς που χειρίζονται περιστατικά κορονοϊού, γνωρίζω συγκεκριμένες σοκαριστικές ιστορίες, ατόμων που κατέληξαν με σχετικά ελαφρύ ιστορικό.
Από την αρχή της ιστορίας αυτής, έχω υποστηρίξει σθεναρά την υποχρεωτικότητα σε αυστηρά μέτρα προσωπικής υγιεινής και ασφάλειας, κυρίως στη χρήση μασκών. Πιστεύω ότι θα είχαμε αποφύγει το lockdown, κρατώντας τη μεταδοτικότητα σε χαμηλά επίπεδα. Όσο πιο χαλαροί είμαστε με τα ατομικά μέτρα, τόσο πιο αυστηροί γινόμαστε με τα καθολικά μέτρα, όπως ο εγκλεισμός. Για αυτό μου είναι αδιανόητο πώς εν μέσω lockdown, όταν καταστρέφονταν επιχειρήσεις, δεν ήταν υποχρεωτικές οι μάσκες στα σούπερ μάρκετ, ούτε καν για το προσωπικό! Σαφώς και τα ατομικά μέτρα υγιεινής είναι μπελάς. Θέλουν χρόνο, σχολαστικότητα κι είναι κουραστικά. Είναι επίσης και ταπείνωση: ειδικά για εμάς τις γυναίκες, το να έχεις τα μαλλιά κότσο, γυαλιά και μάσκα σαν πρησμένη μουσούδα, ε, πάει η ομορφιά περίπατο! Αλλά προτιμώ αυτό, παρά να διακινδυνέψω να μολύνω τον άλλον  ή να χάσει ο άλλος την δουλειά του λόγω lockdown…
Παρ΄ όλα αυτά, υπάρχουν  οι τύποι ξέρετε ‘εγώ δε βάζω μάσκα, γιατί δε γουστάρω!’ και μέσα στην επαναστατικότητά τους βάζουν σε κίνδυνο τους ευπαθείς γύρω τους. Χθες βράδυ πήγα για περπάτημα γύρω από το τετράγωνο με συγγενικό μου ηλικιωμένο άτομο που έχει δυσκολία στο βάδισμα. Πάντα φοράω μάσκα μαζί της για τη δική της ασφάλεια. Μετά το τετράγωνο, εγώ συνεχίζω μόνη μου για ατομικό περπάτημα, με τη μάσκα, γιατί τη βγάζω όταν γυρίσω σπίτι με ειδικό τρόπο και πάει κατευθείαν για πλύσιμο. Όταν λοιπόν περπατούσα μόνη μου με τη μάσκα, περνά ένας εξυπνάκιας με το ποδήλατο φωνάζοντας ‘Βγάλε τη μάσκα την αποκριάτικη!’…. Καταλάβατε; Μπούλινγκ από τον επαναστάτη της φακής… Κάτι τέτοιοι τύποι είναι που δίνουν πατήματα και δικαιώματα να μας κουνάνε το δάχτυλο και να μας διατάζουν μέσα- έξω!

Αντί για τον ιό, βλέπουμε ως κίνδυνο τον 'άλλον'...

Όσο πιο παρατεταμένη είναι η αλλοίωση στην ανθρώπινη συμπεριφορά κι αλληλεπίδραση, τόσο πιο βαθιά θα είναι και η αλλαγή στις βαθύτερες πεποιθήσεις και στάσεις μας απέναντι στους άλλους. Εδώ και κάποιες δεκαετίες, ο δυτικός καταναλωτικός, ατομικιστικός τρόπος ζωής μας έκανε να βλέπουμε ο ένας τον άλλον ως 'συμφέρον'. Αν δεν έχω να πάρω κάτι από τον άλλον, μου είναι αδιάφορος. Τώρα, αν συνεχιστεί η ιστορία με τους ιούς (κάποιος είπε ότι μπαίνουμε στον αιώνα των ιών) πολύ φοβάμαι ότι πολύ πιο γρήγορα, θα βλέπουμε ο ένας τον άλλον όχι ως 'αδιάφορο' αλλά ως 'βάρος' και ως 'κίνδυνο'. Αντί να βλέπουμε τον ιό ως κίνδυνο, θα βλέπουμε τον ΑΛΛΟΝ ως κίνδυνο. Αυτός είναι ένας λόγος που επιμένω τόσο πολύ στην αυστηρή χρήση προστατευτικών μέτρων, αλλά ΟΧΙ στην παρατεταμένη αλλοίωση της ανθρώπινης συμπεριφοράς (π.χ. βγες για καφέ με τη φίλη σου στα δυο μέτρα απόσταση με διπλές μάσκες, αλλά όχι 'κλειστείτε και οι δύο σπίτι'). Πολύ εύκολα η αλλοίωση στη συμπεριφορά θα γίνει αλλοίωση και στον ΤΡΟΠΟ ΣΚΕΨΗΣ. Θα αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλον, όχι ως άνθρωπο, αλλά ως μολυσματική κατσαρίδα, με σιχασιά...
Κι αλίμονο σε εκείνους που θα υποφέρουν...Και δεν είναι μόνο κάποιες κάποιες κοινωνικές ομάδες. Μην πάμε μακριά. Αρκετοί ηλικιωμένοι που πέθαναν από τον ιό , δεν πήγαν ούτε οι συγγενείς τους να τους δουν, ούτε στην κηδεία! Αυτά είναι τα αποτελέσματα της υπερβολικής εμμονής με το πώς κολλάει ο ιός. Σκέφτομαι επίσης τις αναπτυσσόμενες χώρες. Δεν έφταιξαν σε τίποτα για τον τρόπο που δημιουργήθηκε/ διέρρευσε/διαδόθηκε αυτός ο ιός, όποιες θεωρίες κι αν υπάρχουν... Όμως αν φτάσει, όπως κι αν φτάσει εκεί, θα το πληρώσουν ακριβά, και δεν θα γυρίσει η Δύση καν να τις κοιτάξει, καθώς είναι πολύ απασχολημένη να σώσει τον εαυτό της (οικονομικά και όχι μόνο). Η στάση ημών των υπολοίπων είναι 'Ωχ, αρκετά προβλήματα έχουμε, δεν μπορούμε να ασχοληθούμε και με αυτούς, ας κάτσουν εκεί που είναι (μην μας το φέρουν εδώ!) και ας δουν τι μπορούν να κάνουν μόνοι τους''. Δηλαδή, α) βάρος και β) κίνδυνος.
Δεν είναι έτσι. Δεν ήρθαμε σε αυτή τη ζωή, για να προσπαθούμε να την ελέγξουμε απαξιώνοντας και δαιμονοποιώντας τους άλλους. Τέτοια ζωή αλήθεια τι να την κάνει κανείς; Υπάρχει ένας πολύ μεγαλύτερος κίνδυνος από το να αρρωστήσουμε από τον ιό. Ο κίνδυνος να χάσουμε την αξιοπρέπειά μας και να χάσουμε την ανθρωπιά μας...

----------------------------------------------------------------------------
Αναρωτιέμαι επίσης για τις μακροχρόνιες συνέπειες της 'κοινωνικής αποστασιοποίησης' αν συνεχιστεί (μπορεί και για 2 χρόνια από ο,τι μας λένε...) Νομίζω θα χρειαστεί επίμονη και συνειδητή προσπάθεια να μη μετατραπεί, με την φθορά του χρόνου, η κοινωνική αποστασιοποίηση σε ουσιαστική... Καλό το διαδίκτυο, αλλά δεν μπορούν να βασιστούν οι ανθρώπινες σχέσεις αποκλειστικά σε αυτό.Η έντονη διαδικτυακή επικοινωνία που έχουμε στις μέρες μας (ευτυχώς) έχει τη βάση της στην προηγούμενη φυσική επικοινωνία.Δεν ξέρω πόσο βιώσιμο θα είναι αυτό σε βάθος χρόνου.Ο άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος για να μιλά από απόσταση, οι άνθρωποι δεν είναι φτιαγμένοι για να μένουν μέσα στο σπίτι,  και η αγκαλιά είναι σημαντική παράμετρος για την ψυχική μας ισορροπία.
Αναρωτιέμαι επίσης, με ποιο τρόπο η κοινωνική αποστασιοποίηση και όλα τα συναφή πανδημία/εγκλεισμός/φτωχοποίηση θα διαβρώσουν τις οικογενειακές σχέσεις. Πρώτο μέλημα είναι η αμοιβαία αποδοχή και συνεργασία σε πρακτικές λεπτομέρειες,π.χ. κανόνες καθαριότητας, πώς θα μοιραστούν κοινοί χώροι ή αγαθά, πχ τηλεόραση, υπολογιστής, διαχείριση οικονομικών κλπ. Αυτές οι λεπτομέρειες είναι που κάνουν τη διαφορά, ιδιαίτερα σε συνθήκες στρες. Είναι πολύ σημαντικό στην αρμονική συμβίωση να δει το ένα μέλος ότι το άλλο σέβεται π.χ. τη γνώμη ότι πρέπει να καθαρίζονται τα παπούτσια, έστω κι αν το βρίσκει ο ίδιος υπερβολικό. Άλλοι παράγοντες δυσχέρειας είναι το γενικότερο στρες, που κάνει τον καθένα να κλειστεί στον εαυτό του, αλλά και γενικότερα η αίσθηση του 'σώζων εαυτώ σωθήτω'... 
Επίσης σκέφτομαι ότι όλο αυτό θα συμβάλλει στην υπογεννητικότητα.Οι νέοι πρέπει να βγουν έξω, να γνωριστούν, να φλερτάρουν, να ερωτευτούν, να παντρευτούν, να κάνουν παιδιά...Πως θα γίνουν αυτά; Από τα 2 μέτρα; 
----------------------------
Και οι οικονομικές συνέπειες....
Αυτή τη στιγμή κάποιοι δεν έχουν σπίτι για να μείνουν, ακριβώς εξαιτίας του 'μένουμε σπίτι'; Αυτό που βλέπω είναι ότι η πιο ευάλωτη ομάδα αυτή τη στιγμή είναι παλαιότεροι μετανάστες, κυρίως από το πρώην ανατολικό μπλοκ, που είναι 20-30 χρόνια στην Ελλάδα και δούλευαν μαύρα μεροκάματα. Καθαρίστριες, λανζτέρηδες/σερβιτόροι σε εστίαση, οικοδόμοι και τεχνίτες σε όποια οικοδομή ακόμη δούλευε, αποκλειστικές (πολλά νοσοκομεία δεν δέχονται πια), φύλαξη ηλικιωμένων και παιδιών κλπ. Όλοι αυτοί είναι παντελώς άεργοι από τις 22/3, καθώς οι οικοδέσποινες είναι στα σπίτια τους και δεν δουλεύει τίποτα.Μια περίπτωση γνωστής μου γυναίκας από το πρώην Σοβιετικό μπλοκ, έχασε το σπίτι της στην αρχή του lockdown, έμεινε στο δρόμο, και δεν μπορούσε να βρει σπίτι μετά, ούτε δουλειά.Έμεινε άστεγη. Σε άλλες συνθήκες θα έμενε με γνωστούς, φίλους κλπ, αλλά έλα που φοβόντουσαν μήπως είχε τον ιό! Έπρεπε να εξετασθεί για να φιλοξενηθεί!...Για πείνα δεν το συζητάμε. Για τους δε Ρομά αλήθεια σκέφτεται κανείς; Ξέρετε εκείνοι που βγάζουν κάνα χαρτζιλίκι πουλώντας καμία πατάτα στο δρόμο, μπιχλιμπίδια στα πανηγύρια των εκκλησιών, ή έστω κάνοντας επαιτεία... Σκέφτεται κανείς πώς επιβιώνουν ύστερα από μήνες lockdown;... Ή το μόνο που μας νοιάζει είναι να μην κολλήσουμε; 

Ο Χριστός ξανασταυρώνεται (σε 5 πράξεις)


Μεγάλη Παρασκευή σήμερα στην Ελλάδα του 2020 και ο Χριστός ξανασταυρώνεται σε 5 πράξεις. Η  Εκκλησία εδώ και κάποιες μέρες δέχεται συνεχείς, συντονισμένες και στοχευμένες επιθέσεις από όλο το λεγόμενο ‘σύστημα’, δηλαδή σχεδόν όλο το φάσμα του πολιτικού χώρου, τα υποχείρια ΜΜΕ, την αμφιβόλου αντικειμενικότητας τάξη των ‘ειδικών’  και δυστυχώς, τη σιωπηλή ανοχή μεγάλου τμήματος της Ιεραρχίας.

Μεγάλη Παρασκευή σήμερα και δόθηκε το πιο χαρακτηριστικό στίγμα των προθέσεων τους με το να μην επιτρέψουν την πρόσβαση ούτε στα νεκροταφεία. Τα νεκροταφεία είναι υπαίθριοι χώροι και μπορούν κάλλιστα να υπάρχουν υπεύθυνοι της ενορίας και του δήμου στην είσοδο που θα επιτρέπουν ελεγχόμενο ροή πιστών, π.χ. 2 άτομα κάθε φορά για 10 λεπτά, δύο μπαίνουν-δύο βγαίνουν, μέγιστος αριθμός 2 άτομα ανά 10 τμ, ώστε να μπορέσει ο κόσμος να κλάψει τους νεκρούς του, μέρες που είναι… Η μόνη παρηγοριά και βοήθεια που έχουμε απέναντι στο θάνατο είναι ο Χριστός. Αυτοί όμως δεν σεβάστηκαν ούτε το μυστήριο του θανάτου, ούτε τη θρησκευτική διάσταση της ημέρας.


Πολλές πρακτικές λύσεις εναντίον της διάδοσης του ιού έχουν προταθεί, ώστε να γίνει κανονικά η συμμετοχή των πιστών στις ακολουθίες, π.χ. 1 πιστός ανά 10 τμ, γάντια, μάσκες, υπαίθρια τέλεση με μεγάφωνα, σύναξη των πιστών στο προαύλιο της εκκλησίας με  διαχωριστικές ταινίες/κιγκλιδώματα για την τήρηση αποστάσεων, περιφρούρηση από αστυνομία για αποφυγή συνωστισμού κλπ. Όσο για τη Θεία Μετάληψη εμείς δεν το δεχόμαστε ότι μεταδίδεται ο ιός με τη Θεία Κοινωνία, αλλά εκείνοι από την μεριά τους, επιμένουν ότι μεταδίδεται. Θα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος, ώστε να μην έχουν επιχείρημα. Θα μπορούσε π.χ. να κοινωνά ένας μικρός αριθμός πιστών εναλλάξ, που δεν ανήκει σε ομάδα κινδύνου ή ευπαθή ομάδα, π.χ. λίγες οικογένειες κάθε φορά. Όμως καμία πρόταση δεν συζητήθηκε καν. Η μόνη ‘λύση’ που θέλησαν από την αρχή να επιβάλλουν ήταν η καθολική και αδιάκριτη απαγόρευση.


Πράξη 1η)  Ως απάντηση στις προτάσεις της Ιεραρχίας για μειωμένη τέλεση των Ακολουθιών και λιτή τέλεση της Θείας Λειτουργίας στις 16/3/2020, η κυβέρνηση απαγόρευσε ΚΑΘΕ ιεροπραξία από 16/3 ως 30/3 ακόμη και στα μοναστήρια, ακόμη και κεκλεισμένων των θυρών, ακόμη και την εξομολόγηση, παρόλο που αφορά μόνο ΔΥΟ άτομα σε έναν ολόκληρο ναό. Με λογική ‘Αποφασίζομεν και διατάζομεν’ επέβαλαν απαγορεύσεις που παραβιάζουν συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα. Η απόρριψη από το ΣΤΕ της προσφυγής 4 ατόμων για την απαγόρευση της λατρείας ήταν γενικόλογη και αόριστη ‘για την προφύλαξη της δημόσιας υγείας’ (πηγή 1), χωρίς όμως να δίνει κανένα αναλυτικό ιατρικό επιχείρημα για το πώς π.χ. η εξομολόγηση σε απόσταση 2μ βάζει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.


Ο καθολικός αποκλεισμός των πιστών από τα Μυστήρια συνεχίστηκε με την αβάσιμη ‘πρόβλεψη’ ότι ‘θα γίνει συνωστισμός’. Είναι χείριστου είδους προκατάληψη  εναντίον των Ορθοδόξων χριστιανών  να θεωρείται δεδομένο ότι θα συμπεριφερθούν ως άναρχο κοπάδι (ενώ οι πολίτες στα σούπερ μάρκετ συμπεριφέρονται με υπακοή και υπευθυνότητα!). Άλλες απαγορεύσεις, όπως η  μεταφορά του Αγίου Φωτός στα σπίτια, από τον κάθε δήμο σε φαναράκι χωρίς τη φυσική παρουσία των πιστών ή η απαγόρευση περιφοράς του Επιταφίου, συνοδεία αστυνομίας, με τους πιστούς στα μπαλκόνια, δεν είχαν καν το πρόσχημα του συνωστισμού. Ούτε πρόσχημα, ούτε επιχείρημα, ούτε λογική. Αποφασίζομεν και διατάζομεν.


Η επικοινωνιακή προσέγγιση στο θέμα των μέτρων ήταν  ψυχολογικά χειριστική: α) Κατατρομοκράτηση: ‘Αν δεν κάνετε αυτό που λέμε, θα γίνουμε Ιταλία(2). β) Ενοχοποίηση: ‘Εσείς φταίτε για τα μέτρα, γιατί είστε κοινωνικά ανεύθυνοι’ (3). γ)Εισαγωγή κοινωνικού αυτοματισμού και ανθρωποφαγίας. Όχι  μόνο στοχοποιούν τους χριστιανούς ως ‘κίνδυνο για τη δημόσια υγεία’, αλλά προσπαθούν να εισάγουν και ανταγωνισμό ανάμεσά μας, π.χ. ‘Κάποιοι πρέπει να καταλάβουν ότι δεν είναι περισσότερο χριστιανοί από τους άλλους’ (4)! δ)Μετά από όλα αυτά, αρχίζουν τα καλοπιάσματα, τύπου ‘όλοι μαζί’…. Όλοι μαζί μπορούμε…. Όλοι μαζί θα τα καταφέρουμε…. Όλοι μαζί θα ξεπεράσουμε την κρίση… Όλοι μαζί θα σηκώσουμε (!) αυτόν τον Γολγοθά…(5).

Δεν αρκούνται στα καθαρά επιστημονικά επιχειρήματα σε σχέση με τη μετάδοση του ιού, αλλά διατυμπανίζουν τη δική τους προσωπική άποψη για τα ιερά Μυστήρια, τις ιερές ημέρες, τις ιερές παραδόσεις. Επαναλάμβαναν ξανά και ξανά: ‘Αυτό το Πάσχα θα είναι διαφορετικό, αυτό το Πάσχα θα είναι διαφορετικό’ (6).  Τι ακριβώς εννοούσαν αλήθεια; Γιατί δεν έλεγαν: ‘Φέτος ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ του Πάσχα θα είναι διαφορετικός; ’ Το Πάσχα είναι πάντα το ίδιο, Άγια Πάθη, Αγία Ανάσταση -ανεξάρτητα από το πώς τα γιορτάζουμε! Γιατί θα πρέπει ‘όλοι μαζί’ να υιοθετήσουμε την ιδέα για το ‘αλλιώτικο’ Πάσχα, μετά από το οποίο, όπως μας είπαν, θα ‘ξεκινήσει η μετάβαση σε μια νέα εποχή’; (7). Τι εννοούν με όλα αυτά;

Πράξη 2η). Το σύνολο σχεδόν του υπόλοιπου πολιτικού κόσμου, είτε σιωπώντας, είτε με ενάντιες δηλώσεις, είτε ακόμη και με παρεμβάσεις. Οι όποιες δηλώσεις υπέρ ήταν ελάχιστες, αδύναμες, μεμονωμένες… Ακόμη κι όταν αυτή η  κυβέρνηση έκανε μια υπόνοια χαλάρωσης ότι θα μπορούσε η δήλωση μετακίνησης για άλλο λόγο να επιτρέπει  στους πιστούς να ανάβουν ένα κερί στην εκκλησία το Πάσχα, η αντιπολίτευση βγήκε μπροστά με δηλώσεις για διγλωσσία της κυβέρνησης και απαίτησε να μη πάει κανείς (8). Στην ανακοίνωση  δεν ετέθη καν θέμα συνωστισμού. Το θέμα ήταν να μην πάει κανείς και καθόλου! Κάποια δε, φιλικά προς την αντιπολίτευση, μέσα έχουν επιδοθεί σε άνευ προηγουμένου παραλήρημα λάσπης και ειρωνείας με τίτλους δημοσιευμάτων, όπως ‘τέταρτο συννεφάκι αριστερά’, ’η μεγαλοδύναμη τορπίλη’, ‘θρησκολαϊκισμού το ανάγνωσμα’, ‘εδώ παππάς, εκεί παππάς’ κλπ (9). Εκτός από προσβλητική ειρωνεία, δεν υπάρχει σε κανένα δημοσίευμα κανένα επιχείρημα μετάδοσης του ιού σε σχέση με τα προτεινόμενα μέτρα αποφυγής συνωστισμού. Τέλος, είδαν τον πόλεμο εναντίον της Εκκλησίας οι αντιεξουσιαστές-αντισυστημικοί ή όπως αλλιώς αυτό-αποκαλούνται και οι βανδαλισμοί εκκλησιών εντάθηκαν. Πήραν θάρρος! Αποκρουστικά γκράφιτι βεβηλωμένων εκκλησιών τις τελευταίες ημέρες, όπως ‘Μακάρι να καταργηθούν και τα Χριστούγεννα’, ‘Φίλα το χέρι του παπά, γεύσου το θάνατο μετά’ και άλλα πολύ χειρότερα (10, 11).


 Πράξη 3η) Τα ΜΜΕ. Άθλιος πόλεμος, κυρίως στο να μειωθεί στη συνείδηση του κόσμου η αξία της τέλεσης και συμμετοχής στα Μυστήρια και τις Ακολουθίες, η να μειωθεί η ίδια η λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας. Επιλεκτικά πλάνα από λίγους πιστούς σε μια εκκλησία  παρουσιάζονταν σαν να συνέβαιναν σε κάθε εκκλησία σε όλη την Ελλάδα. Παραπλανητικοί τίτλοι για συρροή πιστών και δήθεν επεισοδιακούς συνωστισμούς, που αναρωτιέται κανείς αν όντως έγιναν και ποιοι ήταν πραγματικά από πίσω (η προβοκάτσια είναι θέμα για το οποίο θα πρέπει να προσέξει ιδιαίτερα η Εκκλησία από εδώ και στο εξής). Ο κάθε παπαγάλος του συστήματος μιλούσε με προσβλητικό τρόπο για τη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας.  Η κάθε κοκκεταρισμένη παρουσιάστρια είχε άποψη για τη Θεία Κοινωνία. Οι παρουσιαστές να οδύρονται για το λεγόμενο ‘κουταλάκι’.... Αλήθεια, αφού τόσο κόπτονται για τα ‘κουταλάκια’,  γιατί δεν πήγαν να κάνουν έλεγχο  σε όλα τα  take away για το πόσο καθαρίζει ο κάθε σερβιτόρος  το κουταλάκι με το οποίο ανακατεύει το φρεντοτσίνο, αν φοράει μάσκα, αν πλένει τα χέρια του, αν έχει πυρετό; Αν κόπτονται για το ‘κουταλάκι’ όπως λένε, γιατί δεν έχουν συνεχείς ελέγχους σε κάθε κουζίνα εστιατορίου, σε κάθε καφέ, σε κάθε φαγάδικο, σε κάθε φούρνο, σε κάθε πλυντήριο πιάτων,  πριν ξαναμιλήσουν για απαγόρευση της Θείας Κοινωνίας, που είναι το ίδιο Σώμα κι Αίμα Χριστού! Ευτέλισαν τη Θεία Κοινωνία σε μια διαδικασία μετάδοσης ιού, όπως το άπλυτο κουταλάκι  φρεντοτσίνο!

Όσο για τις διαδικτυακές μεταδόσεις, τι να πει κανείς… Η μετάδοση της ακολουθίας διακόπτεται από διαφημίσεις! Ο συμβολισμός ξεκάθαρος  - το χρήμα είναι ανώτερο από τον Χριστό! Η ακολουθία του Νυμφίου διακόπτεται για το διάγγελμα πολιτικού!  Και πάλι, ο συμβολισμός ξεκάθαρος!  Ο πρωθυπουργός είναι ανώτερος από τον Χριστό! Και πάλι το μήνυμα είναι: ‘Ευτελίστε τα μυστήρια’.

Πράξη 4η). Η παντογνώστρια τάξη των ‘ειδικών’. Όλοι εμείς είμαστε αδαείς, άσχετοι, ανεπίδεκτοι και ανίκανοι να διερευνήσουμε από μόνοι μας. Οι πληροφορίες για τον κορονοϊό είναι αποκλειστικό απόκτημα μιας κλειστής κάστας ‘ειδικών’ που έχει το χρίσμα να κατέχει τη Γνώση…. Εμείς δεν έχουμε τη νοημοσύνη να καταλάβουμε  αυτά που μας λένε  και σίγουρα δεν έχουμε την δεξιότητα να διασταυρώσουμε πληροφορίες σχετικά με την εγκυρότητά τους. Μας είπαν: α) ότι η μάσκα δε συστήνεται στον υγιή πληθυσμό (12), ενώ οι περισσότερες χώρες πια την υιοθετούν (13), β) ότι δεν συστήνονται τα γάντια μιας χρήσης στο γενικό πληθυσμό (14), ενώ πολλοί ειδικοί στο εξωτερικό τα συστήνουν (15),  γ) ότι δεν συστήνει τα μαζικά τεστ (16), ενώ φαίνεται να αποτελεί το βασικό παράγοντα στις χώρες και περιοχές επιτυχίας περιορισμού της νόσου (17).  Δεν είμαι γιατρός, γνωρίζω όμως ότι πριν αποδεχθώ κάτι ως αδιαπραγμάτευτη αλήθεια, πρέπει να το ψάξω.  Όσο κι αν τους εξιδανικεύουν τα ΜΜΕ, αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι αυθεντίες.  Η δε μετάφρασή των απόψεών τους σε μέτρα μαζικής τροποποίησης της ανθρώπινης συμπεριφοράς είναι θέμα πολιτικών επιλογών κι εκεί οφείλουμε να έχουμε πολύπλευρα ενημερωμένη γνώμη!

Όσον αφορά στην επικοινωνιακή  προσέγγιση των ‘ειδικών’, και πάλι η Εκκλησία έχει στοχοποιηθεί. Σε πρόσφατη συνέντευξή του, καθηγητής Λοιμωξιολογίας είπε: 'Τρέμω το Πάσχα και τρέμω στην σκέψη ότι χιλιάδες θα προσκυνήσουν φέτος τον Επιτάφιο... εστία διασποράς του ιού'  (18). Και πάλι, αντί να επικεντρώνονται σε επιχειρήματα ιατρικής φύσεως,  προσβάλουν ευθέως τα ιερά μας σύμβολα και τις ιερές μας εορτές. Ο Επιτάφιος και ο Σταυρός δεν είναι εστίες διασποράς ασθενειών, όπως διατείνονται! Για να μην έχουν δικαιολογία, θα μπορούσε η προσκύνησις να γίνει με μετάνοια πίσω από διαχωριστική κορδέλα στα 50 εκατοστά μπροστά από τον Επιτάφιο, ένας πιστός κάθε φορά. Ούτε αυτό συζήτησαν, αλλά προσέβαλλαν ευθέως τα ίδια τα Άχραντα Πάθη, τα ίδια τα σύμβολα, το ίδιο το Πάσχα… Άλλες φωνές επιστημόνων που διαφοροποιήθηκαν, όπως εκείνη της Καθηγήτριας Λοιμωξιολογίας κ. Γιαμαρέλλου, δέχθηκαν επιθέσεις κι αποσιωπήθηκαν τελικά από τα ΜΜΕ.


Πράξη 5η). Η ίδια η ιεραρχία. Αδύναμη, φοβική, υποτακτική στις εντολές της κυβέρνησης χωρίς διεκδίκηση. Κι ενώ υπήρξαν κάποιες λαμπρές εξαιρέσεις ιεραρχών (π.χ. ο μητροπολίτης Κυθήρων πηγή 19, ο  μητροπολίτης Σιδηροκάστρου πηγή 20),άλλοι έκαναν δηλώσεις τέτοιας χαλαρότητας για την καθιερωμένη λατρεία που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν δεν την οδηγούν να εκφυλιστεί  μόνιμα πλέον σε έναν δυτικού τύπου συμβολισμό και τίποτα παραπάνω. Δηλώσεις γενικευμένων χαρακτηρισμών, όπως αυτές του μητροπολίτη Δημητριάδος Ιγνάτιου ότι η Θεία Κοινωνία δεν είναι Θεία Κοινωνία όταν δεν κοινωνούμε όλοι μαζί ή όταν γίνεται κατά τρόπο μυστικό ή ιδιαίτερο (πηγή 21) σε κάνουν να απορείς αν αυτό που εννοεί ο Σεβασμιότατος είναι ότι τα Τίμια Δώρα δεν μετατρέπονται σε Σώμα και Αίμα Χριστού αν δε δώσει το ΟΚ κάποιος πολιτικός;! Ο ίδιος ιεράρχης σε παλαιότερη δήλωση του είχε αναφέρει ότι όποιος δεν προσφέρει στους πρόσφυγες δεν είναι χριστιανός (πηγή 22) . Πώς εκτοξεύονται τόσο εύκολα δηλώσεις αφαίρεσης ταυτότητας, π.χ. δεν είναι Θεία Κοινωνία, δεν είναι χριστιανός... Προσφέρω χρόνια στους πρόσφυγες εθελοντικά από την αρχή του προσφυγικού, όμως με τίποτα  δεν θα αποκαλούσα κάποιον ‘μη χριστιανό’ επειδή ανησυχεί για τον τρόπο που εισέρχονται στη χώρα, για τον τρόπο που τους χρησιμοποιεί η Τουρκία, για τα πολιτικά και οικονομικά παιχνίδια των ΜΚΟ, για τη δυνατότητα επιβίωσής τους στον τόπο μας… Τα θέματα είναι πολύ πολύπλοκα για να πετάγονται τέτοιες καταδικαστικές δηλώσεις. Το αν είναι κάποιος χριστιανός ή όχι, ας το κρίνει ο πνευματικός του ή εντέλει, ας το κρίνει ο ίδιος ο Θεός.
Ιδιαίτερα επίσης προβληματίζει ο τρόπος που πολλοί ιεράρχες τελευταία παρουσιάζουν τη λατρευτική ζωή με έναν υπερβολικά συμβολικό τρόπο… Δεν πειράζει και τόσο αν το Άγιο Φως δεν έρθει σπίτι μας, 'θα έρθει στις καρδιές μας'…(πηγή 23)  Δεν πειράζει και τόσο αν δεν πάμε στην εκκλησία, 'το σπίτι μετατρέπεται σε εκκλησία' (πηγή 24).  Δεν πειράζει και τόσο αν δεν παρευρίσκονται οι πιστοί, το εκκλησίασμα είναι ένα μαζί με τους ιερείς ακόμη κι από μακριά…

Όχι Σεβασμιότατοι πειράζει! Όλα αυτά ισχύουν μόνο για περιπτώσεις πραγματικά ανωτέρας βίας κι όχι για περιπτώσεις που μπορούν να πραγματοποιηθούν με ασφάλεια αλλά κάποιοι το απαγορεύουν για δικούς τους λόγους. Όλα αυτά τα αφηρημένα και φιλοσοφικά θα φτάσουν σε σημείο να ακυρώνουν τη λατρεία. Η καθιερωμένη λατρεία έχει το λόγο της που εκτελείται έτσι όπως εκτελείται. Τα Τίμια Δώρα είναι Σώμα και Αίμα Χριστού και ΕΧΕΙ σημασία αν ένας σημαντικός αριθμός ατόμων δεν τα λαμβάνει, ιδιαίτερα το Άγιο Πάσχα, ιδιαίτερα σε μία τόσο κρίσιμη περίοδο, όπως σήμερα. Αυτός ήταν ο στόχος και δυστυχώς η Ιεραρχία το επέτρεψε.

Τα Μυστήρια ευτελίζονται. Τα Μυστήρια απαγορεύονται. Τα Μυστήρια γελοιοποιούνται. Τα Μυστήρια αλλοιώνονται. Τα Μυστήρια καταγγέλλονται.

Ελλάδα 2020. Ο Χριστός ξανασταυρώνεται σε 5 πράξεις.


Πηγές




Ας είναι ευλογημένο....

Σήμερα έκανα εθελοντική εργασία τη βάρδια μας σε ξενώνα αστέγων στο κέντρο της Αθήνας. Πολύ σημαντικό έργο ο ξενώνας, που δίνει ανακούφιση σε εκατοντάδες εμπερίστατους συμπολίτες μας. Δυο παρατηρήσεις (θα μιλήσω ως Βικτωρία, όχι ως εθελόντρια κάποιου φορέα):
α)Δεν μπορώ να πω ότι δεν φοβάμαι όταν κάνω τις εθελοντικές μου εργασίες. Όποιος λέει ότι δε φοβάται καθόλου ή λέει ψέματα ή είναι επικίνδυνος. Έχω κάποιο φόβο, αλλά παίρνω τα υγειονομικά μέτρα που πρέπει για τον ιό (συνήθως λίγο παραπάνω από τα προτεινόμενα) και με πίστη στο Θεό, πηγαίνω και κάνω αυτό που πρέπει να κάνω.
 β)Δεν είναι η πρώτη φορά που μου κάνει θλιβερή εντύπωση ο μεγάλος αριθμός αστέγων που είναι Έλληνες ηλικιωμένοι, συνήθως σπουδαγμένοι και συνήθως με ενήλικα τέκνα. Αυτοί οι άνθρωποι δούλεψαν στη ζωή τους, προσέφεραν, πώς είναι δυνατόν να τους πετάει αυτό το αδυσώπητο σύστημα στο δρόμο με τέτοιο τρόπο; Να μην έχουν λεφτά ούτε για ένα ντεπόν. Να πασχίζουν με τις εκφυλιστικές αρρώστιες της τρίτης ηλικίας μόνοι, και τώρα και με τον κορονοϊό… Πόσοι ακόμη θα προκύψουν με την ύφεση που ετοιμάζεται; 
γ)Μια ηλικιωμένη άστεγη, ευγενέστατη, καθαρή, με διαυγέστατο νου, είχε μαζέψει όλο το βιός της σε πέντε σακούλες και τις ετοίμαζε προσεκτικά. Της πήραν την πίεση, λίγο αυξημένη… ‘Είναι από το άγχος μου’ είπε. Ακόμη και για αυτή την αλλαγή, από το δρόμο στον ξενώνα, μέσα στη ζούγκλα της Αθήνας, ένιωθε άγχος. Όταν την πήγαμε στο δωμάτιό της που θα μοιραζόταν με άλλους, της δείξαμε το δικό της κρεβάτι και είπε: ‘Ας είναι ευλογημένο…’
Ήταν συγκλονιστική αυτή η έκφραση, δεν θα την ξεχάσω… Ένας άνθρωπος που θα είχε κάθε λόγο να κουβαλάει κάθε λογής πικρία κι όμως… Σε αυτό το κρεβάτι την οδήγησε η ζωή, ευγνωμονούσε το Θεό, κι ας είναι ευλογημένο… Ένα καλό μάθημα για όλους μας, που έχουμε τα σπίτια μας και τα αντισηπτικά μας και τα ντεπόν μας και τα αποθηκευμένα τρόφιμά μας και γυρνάμε την πλάτη στο Θεό, ακόμη κι αυτές τις ‘Άγιες Μέρες… χωρίς να υπάρχει κανένας λόγος, απλά επειδή το θέλουν κάποιοι. Εκείνη, μέσα στην αγριότητα που έχει ζήσει, γνωρίζει πολύ καλά Ποιος την βοηθά, γνωρίζει πολύ καλά σε Ποιόν να στραφεί και γνωρίζει πολύ καλά Ποιόν να ευχαριστήσει…
16/4/2020

Αξιοποιώντας την μοναχικότητα εν μέσω πανδημίας

Όσο το σοκ των πρώτων ημερών καταλαγιάζει, οι περισσότεροι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα νέο είδος μοναχικότητας. Είτε ζούμε τον εγκλεισμό μαζί με άλλους είτε όχι, ερχόμαστε να απαντήσουμε με καταιγιστικό τρόπο σε πολλά και θεμελιώδη ζητήματα γύρω από τις ανθρώπινες σχέσεις, τη σχέση με τον εαυτό μας, τη σχέση με το θάνατο και την ζωή.

Μοναχικά νιώθουμε όταν το σύνολο πλέον των ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού μας, έχει τα νεύρα τεντωμένα και αρπάζεται με το παραμικρό. Ίσως τέτοιες μέρες το ξεχνάμε, αλλά εκτός από φορείς μολυσματικών ασθενειών, τυχαίνει να εξακολουθούμε να είμαστε και άνθρωποι και οι άνθρωποι  έχουμε ως μόνιμο χαρακτηριστικό την ανάγκη για αγάπη. Τώρα περισσότερο από ποτέ. Ταυτόχρονα όμως, λόγω των καταστάσεων, το σύνολο πλέον βιώνει αυτήν την κατάσταση με δυσφορία και η αγάπη ίσως είναι το τελευταίο που θυμάται να εκφράσει συνειδητά. Όμως ακόμη κι αν δεν μπορούμε να εκφράσουμε αγάπη, μπορούμε τουλάχιστον να προσπαθήσουμε να εκφραστούμε με ευγένεια. Είναι απολύτως απαραίτητη στις μέρες μας.

Το αίσθημα της μοναχικότητας εντείνεται από το φόβο προς τους άλλους. Φόβο μη μας κολλήσουν. Αλλά και φόβος μην κολλήσουμε άθελά μας εμείς εκείνους. Κατακλυζόμαστε από ενοχικά σενάρια ιχνηλάτησης ενός πιθανού ιού που δεν μπορούμε να δούμε, δεν ξέρουμε αν έχουμε, δεν ξέρουμε ποιος μπορεί να έχει και δεν ξέρουμε πού θα μπορούσε να έχει πάει. Εξάλλου, η πανδημία από μολυσματικό ιό είναι ο κατεξοχήν τρόπος εδραίωσης της μοναχικότητας. Η μοναχικότητα εδραιώνεται ως μέσο επιβίωσης.

Όμως δεν είναι μόνο το ένστικτο επιβίωσης που οδηγεί στο έντονο βίωμα της μοναχικότητας. Υπάρχει ένας ολόκληρος μηχανισμός έξωθεν επιβολής της. Η επιβολή γίνεται όπως μας λένε για το καλό μας και εκφράζεται μέσα από το δρακόντεια μέτρα, τα οποία ταυτόχρονα έγιναν δημοφιλή trends. Όσοι ανησυχούμε για την άνευ όρων και ορίων υιοθέτηση τέτοιων μέτρων, αναρωτιόμαστε αν σε μία αντίστοιχη μελλοντική έξαρση, το ‘μένουμε σπίτι’ μετατραπεί σε ένα επιβεβλημένο  ‘μένουμε μόνοι’. Είναι ίσως κι αυτή μια από τις σκέψεις που κατακλύζουν το μυαλό σε μία καθημερινότητα μοναχικότητας....

Η μοναχικότητα φουντώνει από το θυμό μας προς τους άλλους. Πόσο ανεύθυνοι είναι! Έτσι μας τους παρουσιάζουν τα ΜΜΕ και θυμώνουμε ακόμη περισσότερο. Είτε ο θυμός μας είναι δικαιολογημένος είτε όχι, η σκέψη ότι οι άλλοι δεν νοιάζονται, μας κάνει να νιώθουμε μόνοι και αβοήθητοι. Η παρουσίαση των άλλων από τα ΜΜΕ ως  πιθανούς εξ αμελείας δολοφόνους, μας κάνει να νιώθουμε πιο καχύποπτοι από ποτέ. Κι έτσι δεχόμαστε ο,τιδήποτε για να τιμωρηθούν εκείνοι (και ταυτόχρονα τιμωρούμαστε κι εμείς).

Πολύ μοναχικά νιώθουμε όταν δοκιμάζεται το θάρρος μας κι η αντοχή μας. Όσο κι αν κλειστούμε σπίτι, θα υπάρξουν τα μικρά καθημερινά τεστ μεταξύ φόβου κι αλτρουισμού, αισιοδοξίας και πανικού. Κι ακόμη πιο μοναχικά είναι όταν νιώθουμε ότι απογοητεύουμε τον εαυτό μας και τις προσδοκίες που είχαμε από εκείνον. Το μόνο που ίσως θα μπορούσαμε να πούμε είναι ότι σε μία πολύ ρευστή κατάσταση, αντίστοιχα ρευστές  θα είναι και οι αντιδράσεις μας. Οι άνθρωποι αντιδρούν διαφορετικά στις διάφορες φάσεις του σοκ. Άρα δεν μπορούμε να προβλέψουμε τον εαυτό μας. Κι εφόσον δεν μπορούμε να τον προβλέψουμε, ας τον αποδεχτούμε με όση συμπόνια μπορούμε. Ας παρατηρήσουμε τον εαυτό μας γιατί μπορεί να μας δώσει πολύτιμες πληροφορίες που θα τον βοηθήσουν να απελευθερωθεί από πολλά πράγματα ταυτόχρονα και που δεν θα είχε τη δυνατότητα αλλιώς να ανακαλύψει. Τουλάχιστον έχουμε το χρόνο να τα διερευνήσουμε...

Σε πιο πρακτικό επίπεδο, εντείνεται η μοναχικότητα όταν η επικοινωνία με τους οικείους γίνεται συγκρουσιακή. Ηλικιωμένοι συγγενείς που δεν θέλουν να συμμορφωθούν με τα μέτρα, βάζοντας σε κίνδυνο τον εαυτό τους και τους άλλους. Ή έχουν υπερβολικές απαιτήσεις σε σχέση με την φροντίδα τους. Ή δηλώνουν ευθαρσώς ‘δεν με νοιάζει κι αν πεθάνω’, αδιαφορώντας για τις συνέπειες του θανάτου τους στους οικείους. Η επιδημία είναι μία κατάσταση που απαιτεί πρωτίστως συνεργασία, ειδικά στο πλαίσιο της οικογένειας, αλλά και στο επίπεδο της πολυκατοικίας, του εργασιακού χώρου, της γειτονιάς. Ο έφηβος που δεν αντέχει άλλο και βγαίνει με δυο-τρεις φίλους στο πάρκο ή τους φέρνει σπίτι χωρίς να κρατά αποστάσεις ασφαλείας, προκαλεί μεγάλη ψυχική ένταση στον γονέα σχετικά με τον ηλικιωμένο παππού του οποίου θα κινδυνέψει η ζωή. Υπάρχει έντονη μοναχικότητα στη διάκριση της πανδημίας μεταξύ των γενεών.



Μοναχικά επίσης νιώθει κανείς όταν βλέπει συνανθρώπους του να μη μιλούν για όλα αυτά που συμβαίνουν. Είναι μία περίοδος τέτοιων ανακατατάξεων που χρειάζονται περισσότερο από ποτέ ελεύθερα σκεπτόμενα άτομα. Είναι μια περίοδος όπου θίγονται θεμελιώδη ζητήματα ζωής, θανάτου, αλλά και ατομικών ελευθεριών. Η υποταγή στη σιωπή τώρα είναι ιδιαίτερα καταθλιπτική…

Σε καθαρά προσωπικό επίπεδο: Έχουμε μπει εδώ και κάποιες εβδομάδες σε συχνότητα επιβίωσης. Ο καθένας αντιδρά με διαφορετικούς τρόπους σε αυτή την συχνότητα και εμφανίζονται διαφορετικές ανάγκες από αυτές που είχαμε πριν. Άτομα που ήθελαν όλη την ώρα την παρέα των άλλων, τώρα θέλουν να μείνουν μόνοι. Άτομα που ήταν υποχόνδρια, εμφανίζουν απρόσμενη ψυχραιμία. Άτομα που δεν μπορούσαν να καθίσουν σπίτι ούτε λεπτό, τώρα βιώνουν μια αναπάντεχη ηρεμία σε αυτό. Όποια κι αν είναι η αλλαγή μέσα μας, ας την αποδεχτούμε. Ας μην πιέζουμε τον εαυτό μας να είναι όπως πριν. Ας προσπαθήσουμε να τον ξανα-εφεύρουμε με πιο δημιουργικό τρόπο. Ποιος θέλω να είμαι σε μία κρίσιμη κατάσταση; Ποιος θέλω να είμαι την συγκεκριμένη ημέρα που λέγεται ‘σήμερα’; Ποιος θέλω να είμαι όταν τελειώσει όλο αυτό;

Όλοι λέμε ότι δεν θα είμαστε ίδιοι όταν τελειώσει όλο αυτό -έχει γίνει πια κλισέ... Αλλά ποιοι ακριβώς θα είμαστε; Το έχουμε σκεφτεί ή απλώς μεταθέτουμε στο μέλλον την ανάληψη ευθύνης του παρόντος; Τι ακριβώς θα κάνουμε; Με ποιο τρόπο μπορούμε να είμαστε έτσι από τώρα;… Η ζωή δεν μπαίνει σε αναβολή, ακόμη κι όταν είμαστε σε κατ’ οίκον περιορισμό.

Σε αυτή την μοναχικότητα, ο καθένας από εμάς ο οποίος βρίσκεται στη μέση ηλικία και πάνω έρχεται επίσης αντιμέτωπος με το ερωτηματικό του θανάτου. Είμαστε προετοιμασμένοι; Αν όχι, γιατί; Τι είναι αυτό που θεωρούμε εκκρεμότητα; Δεν μιλώ για εξαρτώμενα άτομα, αν και αυτά θα μπορούσαν να μπουν σε κάποια σκέψη… Αλλά κυρίως για  εσωτερικές εκκρεμότητες. Τι είναι αυτό που έχω αφήσει ατελείωτο; Τι θα ήταν εκείνο που έχω ανάγκη για να πω ότι θα ήμουν έτοιμος για το επόμενο βήμα, αν αυτό προέκυπτε; Δεν έχουμε μάθει στην κουλτούρα μας να κάνουμε τέτοιες ερωτήσεις, που όμως θα μπορούσαν να είναι λυτρωτικές. Με άλλα λόγια, η μοναχικότητα αυτήν την περίοδο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μία καλή ευκαιρία- αν δεν τη φοβηθούμε. Εκεί είναι όλο το ζήτημα. Αν δεν τη φοβηθούμε!

Τελειώνω με το ίδιο σημείο που έθιξα στην αρχή. Μάθαμε με μεγάλη ταχύτητα τις τελευταίες εβδομάδες από τα ΜΜΕ να αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλον ως μολυσματικές κατσαρίδες… Ξεχνούμε ότι εξακολουθούμε να είμαστε άνθρωποι και ως άνθρωποι εξακολουθούμε να έχουμε ανάγκη από αγάπη. Ίσως οι συνήθεις δίοδοι μέσα από τους οποίους αντλούσαμε αγάπη (σχέσεις, φίλοι, αναγνώριση) τώρα αδρανούν ή δεν έχουμε πρόσβαση. Θα πρέπει να βρούμε νέες οδούς. Αν έχουμε καλή διάθεση, μπορούμε να βρούμε αυτές τις διόδους, έστω και σε συνθήκες αυτό-περιορισμού. Πρώτα από όλα, η αγάπη στον εαυτό μας. Η φύση. Η μουσική. Η αγάπη του Θεού, για όσους από εμάς πιστεύουμε. Ο καθένας από εμάς θα πρέπει να ψάξει να βρει αυτή τη δίοδο για τον εαυτό του. Ό,τι δεν κάναμε τόσα χρόνια καλούμαστε να το κάνουμε τώρα- και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες! Ίσως αυτή η μοναχικότητα να ανοίξει νέους εσωτερικούς δρόμους, δρόμους που δε θα μπαίναμε στον κόπο να ανοίξουμε διαφορετικά. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε αλήθεια είναι να ηρεμήσουμε, όσο μπορούμε και, μέσα στο όποιο περιθώριο ηρεμίας πετύχουμε, να αξιοποιήσουμε την μοναχικότητα. Όσο πιο δημιουργικά μπορούμε....

Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 12/4/2020
https://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/aksiopoiontas-tin-monaxikotita-tis-pandimias

Αναρτήσεις 2013
Η μιντιακή επίθεση στην αθωότητα
Η δύναμη της θετικής σκέψης και η δύναμη του θετικού λόγου
Σκέψεις σχετικά με τις αλλαγές στο εκπαιδευτικό
Κίνητρα μαθητών για μάθηση και δημιουργικότητα(2)
Κακοποίηση ζώων από παιδιά: αγνωστη,διαδεδομένη συνήθεια
Διαθεματικό μάθημα στην πολική αρκούδα
Σιωπηρή εκπαίδευση των παιδιών στη βία: μια βραδυφλεγής βόμβα;
Η επιλογή της ομορφιάς ή της ασχήμιας στην καθημερινή ζωή
Το σχολείο ως καταφύγιο: Ο ρόλος του σχολείου στην προάσπιση της ψυχικής υγείας των παιδιών
Παρεξηγημένη (κι επικίνδυνη) μεταφυσική

Κακοποίηση μαθητών από εκπαιδευτικούς
Συναισθηματική
υπερφαγία: Όταν το ψυγείο από ‘φίλος’, γίνεται ‘εχθρός’

Αγωγή διαφυλικών σχέσεων στους εφήβους
Παρεξηγημένη υπερηφάνεια και υπεροψία
Οι τρεις μηχανισμοί επιβίωσης και το διαλυτικό του φόβου
Αξίες (των εφήβων;) την εποχή της κρίσης, Β'
Αξίες (των εφήβων;) την εποχή της κρίσης, Α'
Συνεξάρτηση
Η Οιδιπόδεια πληγή
Το ανθρώπινο δικαίωμα του παιδιού να μεγαλώσει χωρίς να μισεί
Το δίλημμα της μετανάστευσης
Καλή χρονιά με χαρά, ζωή και επίγνωση

Οκτώβρης 2012,Εκπαίδευση Ειρήνης-Δάσκαλοι Χωρίς Σύνορα,Απελευθέρωση από το καλούπι, Σεπτέμβριος 2012,Γαύδος, αρκούδες και Σομαλία, Αγχώδης διαταραχή και κρίσεις πανικού,Μιντιακή αισθητική και απλότητα, Αύγουστος 2012,Ζηλοφθονία:Εθνικό πάθος;,Ελευθερία επιλογής,Προβολή κι ενοχή(Η βροχή της λύπης),Ψυχολογική στάση απέναντι στην ηγεσία,Η μιντιακή τρομολαγνεία και πώς να προστατευτούμε , Ιούνιος 2012,Η αποξένωση στην ελληνική οικογένεια εν μέσω κρίσης, Μάιος 2012,Εθισμός στο χρήμα,Πώς να βοηθήσουμε τους άστεγους,Η βροχή του φόβου,Υστερόγραφο στην αναλογία της κακοποιημένης γυναίκας,Εθνική εξάρτηση,Ποινικοποίηση της φτώχειας, ποινικοποίηση της ασθένειας Απρίλιος 2012,Η μικροβιοφοβία ως παράγοντας διακρίσεων, Ένα συγκινητικό συμβάν και ο ρατσισμός, Ο πολύ ύπουλος ρατσισμός Νο 2, Μετανάστες και ο πολύ ύπουλος ρατσισμός, Αναβλητικότητα:Τι είναι;Πώς αντιμετωπίζεται;, Μάρτιος 2012
Το μήνυμα της 25ης Μαρτίου 2012, Χρήση των λέξεων σε δύσκολους καιρούς,,Φεβρουάριος 2012,Να θυμηθούμε..., Απεξάρτηση από τον υλισμό, Δουλοπρέπεια και αξιοπρέπεια, Η αυτοεκτίμηση σε σχέσεις που πληγώνουν, Ιανουάριος 2012
Ζητιανιά, ελεημοσύνη κι υπευθυνότητα..., Η παραμέληση του εαυτού στους ενήλικες: Αίτια, μορ..., Αλήθεια νοσταλγούμε το παρελθόν; , 2012: Ελπίδα,αντί για παραίτηση

2011
(Δεκέμβριος 2011): Χριστούγεννα και αντίσταση στην αλλαγή, Κρίση (Μέρος 13ο):Πίστη (και αφθονία) ή τσιγκουνιά (και φτώχεια);, ΚΡΙΣΗ (Μέρος 12ο): Ψυχολογικό αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης στα παιδιά Ψυχολογικό αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης στα πα..., ΠΑΙΔΙΚΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ:H ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΩΖΕΙ!!, Πίστη, φόβος και δοτικότητα, Η ορειβασία και οι άστεγοι (Νοέμβριος 2011): Οκτάποδο (Χταπόδι): Το πιο ευφυές ασπόνδυλο, Διαμαρτυρία για τα άθλια θεάματα της τηλεόρασης, Ασκήσεις ενίσχυσης αυτο-εκτίμησης, Κρίση (Mέρος 11ο):Αυτο-εκτίμηση ως έθνος (B'), Φυλλάδιο: Ψυχολογική αντιμεπτώπιση της ανεργίας, Κρίση (Μέρος 10ο): Συμμετοχική δημοκρατία, αυτοεκτ... (Οκτώβριος 2011): Ψυχολογική αντιμετώπιση της ανεργίας Μέρος 2ο, Κρίση (Μέρος 9ο): ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ ΩΣ ΕΘΝΟΣ Α , Τι έχουμε κάνει στη γη;, Κρίση (μέρος 8ο): ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, Προετοιμασία του παιδιού για την επαγγελματική ζωή...(Σεπτέμβριος 2011): Κρίση (Μέρος 7ο): Δεν μας αξίζει αυτό, ΚΡΙΣΗ (Μέρος 6ο): Γαλήνη ή πανικός, Τι μας ενώνει (Αύγουστος 2011): Κρίση (Μέρος 5ο): Αφθονία ή φόβος της έλλειψης, Ταραχές νέων και παραμέληση (Ιούλιος 2011): Κρίση (Μέρος 4ο):Κοινωνική συνείδηση ή Διαφθορά , Κρίση (Μέρος 3ο) Ηγεσία: Λειτούργημα ή Εξουσία , Κρίση (Μέρος 2ο): Ψυχραιμία ή μίσος (Ιούνιος 2011): Διάκριση στην επιλογή θεραπευτή (Απρίλιος 2011): ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΞΙΩΝ, Τα διδάγματα της Φουκουσίμα (Μάρτιος 2011): Προσκόληση στα βρέφη κι αίσθηση του εαυτού, Παιδόφιλοι και θεραπεία

(Φεβρουάριος 2011): Η έξοδος από την κακοποιητική συντροφική σχέση, (Ιανουάριος 2011): Σεβασμός στα ζώα

2010 (16)

(Νοέμβριος 2010) Αυτοδιαχείριση και κρίση: πόσο προετοιμασμένοι είμ..., Πνευματική διάσταση της μετανάστευσης, The Earth is our home, Η Γη είναι το σπίτι μας (Αύγουστος 2010) Ανθρώπινες σχέσεις ή δημόσιες σχέσεις?, Το απαράδεκτο "τραγούδι" της "μπεμπε-λιλή" Ιούλιος, Διακοπές κι αποστεωμένα ζώα, Κοινωνικός ρόλος των σούπερ-μάρκετ; (Ιούνιος 2010) Ψυχολογική αντιμετώπιση της ανεργίας, Όταν κατακρίνουμε και δαχτυλοδείχνουμε…, Κακοποίηση παιδιών σε ιδρύματα φιλοξενίας, Ένα πρόβλημα με τις Πανελλήνιες (Απρίλιος 2010) Οικονομική κρίση στην Ελλάδα, Η κατανάλωση κρεάτος στον πλανήτη των 7δις (Ιανουάριος 2010) Τα μαθήματα της ντουλάπας, Καλή χρονιά με εθελοντισμό

2009 (16)

(Δεκέμβριος 2009) H Πολική αρκούδα: ένα αξιοθαύμαστο ζώο, Σύγχρονος ελληνικός σεξισμός και νέα κορίτσια, BURN OUT: Πώς να αποφύγετε την επαγγελματική εξουθ..., Θάνατος για χόμπι (Νοέμβριος 2009) Η φροντίδα μικρών παιδιών με ειδικές ανάγκες, Έφηβοι σε συμμορίες (Αύγουστος 2009) Οι φύλακες των φαναριών, Δυσθυμία-η «καθημερινή» κατάθλιψη, Πένθος: Η ψευδαίσθηση του χρόνου (Ιούνιος 2009) Τηλεοπτική εξαθλίωση, Οικονομική κρίση, Πρωινή προσευχή, Κακοποίηση παιδιών με ειδικές ανάγκες, Σεξουαλικός Εθισμός


Προτεινόμενες οργανώσεις

http://www.heartsandhandsforafrica.com/ (Children in need in Zambia and S.Africa)



http://www.who-will.org/ (Children in need in Cambodia)



http://www.steppingstonesnigeria.org/ (Βοηθά παιδιά στη Νιγηρία που έχουν κακοποιηθεί)



http://www.diakonia.gr/ Εξαιρετική οργάνωση εθελοντικής παροχής βοήθειας προς παιδιά σε νοσοκομεία και άλλους ευάλωτους πληθυσμούς (Αθήνα).



http://www.redcross.gr/ Εκπαιδεύει και τοποθετεί εθελοντές σε πολλούς φορείς ανά την Ελλάδα για την αρωγή ατόμων που έχουν ανάγκη. Τομέας Νοσηλευτικής και Τομέας Κοινωνικής Πρόνοιας



Αν
θέλετε να βοηθήσετε τους άστεγους και άπορους, δείτε τις ακόλουθες πηγές:


Οδηγός επιβίωσης αστέγων της «Κλίμακας»
http://www.klimaka.org.gr/newsite/downloads/astegoi_odigos_epiviosis.pdf


Συσίτα της Εκκλησίας της Ελλάδος
http://www.ecclesia.gr/greek/koinonia/fagito.html





Στα πλαίσια δραστηριότητας του ενεργού πολίτη, ενός πολίτη που ενδιαφέρονται γαι το περιβάλλον και τους συνανθρώπους, προτείνουμε τον ακόλουθο ιστότοπο για ενυπόγραφες διαμαρτυρίες, για διάφορους καλοπροαίρετους σκοπούς:

www.thepetitionsite.com

www.savejapandolphins.org