Η περσινή χρονιά είχε ξεκινήσει με ευχές για εθελοντισμό.
Φέτος, να πάμε λίγο ακόμη παραπέρα, σε ακόμη πιο βασικά πράγματα.
Να θυμηθούμε και να αναγεννήσουμε τη διάθεση για ζωή, τη φλόγα
και χαρά της ζωής. Η ζωή είναι όμορφη, όσο και αν προσπαθούν να μας κάνουν να
πιστέψουμε το αντίθετο, όσο κι αν προωθούν το σύννεφο της κατάθλιψης και της
απελπισίας, μέσα από τα απαξιωτικά μηνύματα των ΜΜΕ, τη μαύρη αισθητική και τον
υποβιβασμό του ανθρώπου σε έναν ανεγκέφαλο καταναλωτή υλικών αγαθών,
υποκουλτούρας και απρόσωπου σεξ. Η ζωή είναι αναντικατάστατη και μόνο το ότι
είμαστε ζωντανοί σε αυτήν την περίοδο παρά τις δυσκολίες της, είναι δώρο.
Η ζωή του καθενός από εμάς έχει αξία και νόημα. Όχι μόνο ως
φιλοσοφική, αφηρημένη έννοια, ένα νόημα ακατανόητο, κάπου αλλού στο υπερπέραν,
το οποίο εμείς δεν καταλαβαίνουμε και δεν μας αφορά. Όχι. Το νόημα που έχει η
ζωή μας είναι άμεσο και λυτρωτικό για
εμάς τους ίδιους. Μας ανακουφίζει, μας γεμίζει , μας δίνει δύναμη, μας κάνει να
νιώθουμε ότι η ζωή αξίζει και παίρνουμε κουράγιο και όρεξη για μια ακόμη ημέρα.
Ένα νόημα, που πραγματικά έχει αποτέλεσμα. Είναι το νόημα που μιλά στην καρδιά
μας και μας δίνει γαλήνη και αποφασιστικότητα, εκεί που τίποτε άλλο δεν μπορεί
να μας εμπνεύσει. Το νόημα αυτό υπάρχει για τον καθένα από εμάς. Είναι εντελώς
προσωπικό και δεν μοιάζει με κανενός άλλου. Είναι η πεμπτουσία της πνευματικής
μας υπόστασης. Κανείς δεν μπορεί να μας το αφαιρέσει. Είναι η πνοή του Θεού σε
εμάς, αλλά μόνο εμείς κι Εκείνος μπορούμε να το γνωρίσουμε, κανείς άλλος ενδιάμεσος δεν το αποφασίζει. Η ζωή είναι εδώ, είναι δώρο
και την αξίζουμε-όσο κι αν προσπαθούν, εμμέσως πλην σαφώς, να μας πείσουν για
το αντίθετο.
Το μήνυμα της χρονιάς είναι ακριβώς το αντίθετο της
κατάθλιψης. Είναι η χαρά της ζωής, γιατί… γιατί έτσι! Όσο κι αν προσπαθούν να
μας κάμψουν το ηθικό με το λιβάνισμα της οικονομικής κρίσης και να την
μετατρέψουν, σε κρίση κάθε είδους, συναισθηματική, ψυχική, κοινωνική,
υπαρξιακή, ο λαός μας έχει περάσει πολύ χειρότερα και η φλόγα για ζωή, ο χορός,
το γέλιο και η διάθεση δεν σταμάτησαν ποτέ. Δεν είναι τυχαία εξάλλου η, σχεδόν
ζηλόφθονη, πρόσφατη δήλωση Ευρωπαίου αξιωματούχου: «Η Ελλάδα εξακολουθεί να
έχει το χαμηλότερο δείκτη αυτοκτονιών»! Σε κάνει πραγματικά να σκέφτεσαι ότι
προσπαθούν να τον εξισώσουν με τους δικούς τους δείκτες, αλλά, τι στο καλό, δεν τους βγαίνει… Κι ούτε θα τους βγει…. Η
φλόγα και σπίθα για ζωή είναι η πνευματική μας κληρονομιά και δεν πρόκειται να
σβήσει. Η αξία και το δέσιμο της ελληνικής οικογένειας, θα εξακολουθήσουν να
παραμένουν ισχυρά, όσο και προσπαθούν να τα εξαφανίσουν.
Η επιθυμία για ζωή είναι το βασικότερο όπλο αντίστασης σε
προσωπικό, σε κοινωνικό και σε πολιτικό επίπεδο. Δεν χρειάζεται να καταβάλεις
ιδιαίτερη προσπάθεια να ελέγξεις τα εξαγριωμένα πλήθη. Χρειάζεται μόνο να φροντίσεις
να πάθουν μαζική κατάθλιψη. Πώς θα την πάθουν; Γεμίζεις τον αέρα, το νερό και
τα τρόφιμα με χημικά, που αποδεδειγμένα συμβάλλουν σε νευρολογικές διαταραχές.
Γεμίζεις τα ΜΜΕ και τους δρόμους με θλιβερές, άσχημες εικόνες, που προκαλούν θλίψη
και απαξίωση. Τους πείθεις ότι δεν υπάρχει Θεός, κανείς που να νοιάζεται για
αυτούς, κανείς που να τους αγαπά, καθώς δεν είναι τίποτα παραπάνω παρά σβώλοι οργανικής ύλης μέσα σε ένα εντελώς
τυχαίο σύμπαν, απλό άθροισμα φυσικοβιοχημικών διαδικασιών.
Υπάρχει ένας όρος από την μελέτη των περιπτώσεων παιδική
κακοποίησης που λέγεται ‘προγραμματισμός για αυτοκαταστροφή’. Με την
επαναλαμβανόμενη θυματοποίηση του παιδιού και τα ταυτόχρονα τα μηνύματα ότι δεν
αξίζει τίποτα άλλο, το προγραμματίζουν για αυτοκαταστροφή και μάλιστα με συγκεκριμένη
ημερομηνία λήξης, όπως τις ωρολογιακές βόμβες. Π.χ. του λένε ‘ποτέ δεν θα
καταφέρεις να κάνεις οικογένεια’,’ ποτέ δεν θα καταφέρεις να βρεις μια δουλειά’,
‘ποτέ δεν θα καταφέρεις να σταθείς στα πόδια σου’. Όταν έρχεται η ηλικία να
παντρευτεί, να βρει μια δουλειά, να σταθεί στα πόδια του, ενεργοποιείται ο
μηχανισμός αυτοκαταστροφής και το άτομο συμπεριφέρεται εναντίον του εαυτού του,
σαμποτάροντας τα πάντα, κάνοντας όλε στις λάθος επιλογές, με τέτοιο τρόπο που εκπλήσσει τους πάντες. Έτσι
γίνεται και με έναν ολόκληρο λαό. Όταν τον τιμωρείς και τον κάνεις ταυτόχρονα να
πιστέψει ότι αυτό αξίζει (‘είμαστε ρεμπεσκέδες’), δεν χρειάζεται καν να προσπαθήσεις να τον καταστείλεις. Θα
καταστείλει τον εαυτό του από μόνος του, γιατί έτσι τον έχεις προγραμματίσει. Σαν το παιδί που καταρρακώνεται από ενοχές και αυτό-τιμωρείται,
έτσι κι εδώ η εξουσία δεν χρειάζεται να κάνει τίποτα. Όπως λέει ο Γκαίτε «Τι είναι πιο δύσκολο να δεις;… Αυτό που είναι
μπροστά στα μάτια σου» . Ο προγραμματισμός για την αυτοκαταστροφή, η
αυτοκαταστολή και η οικειοποίηση με την τρομολίστα είναι βασικοί παράγοντες
συμβολής στη μαζική κατάθλιψη.
Η μαζική κατάθλιψη όμως μπορεί να αποφευχθεί, όταν θυμόμαστε
τις βασικές και αναλλοίωτες πνευματικές
αλήθειες. Η κάθε ζωή έχει αξία, γιατί η κάθε ζωή είναι δημιούργημα Θεού. Και
είναι υπεροψία να κρίνουμε για τους άλλους ή για τον εαυτό μας, ότι η ζωή μας,
την οποία ο Θεός δημιούργησε, δεν αξίζει. Αφαιρώντας την ελπίδα, πείθουν τον
άνθρωπο ότι δεν αξίζει να αγωνιστεί για τη ζωή του, κάνουν τον άνθρωπο να μη
θέλει να ζήσει και άρα να μην προσπαθεί να προασπιστεί το αγαθό της ζωής. Αυτό φαίνεται πολύ δραματικά
στους ναρκομανείς της Αθήνας, όπου όλα τα δίχτυα κοινωνικής υποστήριξης
καταρρέουν, οι ναρκομανείς χάνουν την ελπίδα, δεν έχουν κίνητρο να προστατέψουν
τον εαυτό τους και αμελούν για την έκθεσή τους στον ιό HIV (συν το γεγονός ότι δεν δίνονται πια δωρεάν βελόνες και για
αυτό έχει αυξηθεί το AIDS
κατά 1000%στους πληθυσμούς αυτούς τα χρόνια της κρίσης). Οι περισσότεροι από
εμάς δεν βρισκόμαστε σε αντίστοιχη δυσκολία, όμως μήπως υπάρχουν άλλοι, λιγότερο εμφανείς
τρόποι , που προσπαθούν να μας πείσουν ότι η ζωή μας δεν έχει αξία, άρα να μην
παλέψουμε για αυτήν;
Τι μπορούμε λοιπόν να
κάνουμε για να αναζωπυρώσουμε τη φλόγα για ζωή και να προστατέψουμε τον εαυτό
μας από την πιεστική και έξωθεν επιβεβλημένη κατάθλιψη των ημερών;
-Να μη παρακολουθούμε καθόλου τα μέσα μαζικής ενημέρωσης,
ειδικά την τηλεόραση. Η επιλογή μας στα θεάματα που βλέπουμε (είτε ενημερωτικής
είτε ψυχαγωγικής φύσεως), τα βιβλία που διαβάζουμε, όπως και τα ακούσματα που
ακούμε, πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά
επιλεγμένα -τόσο προσεκτικά, όπως και τα φάρμακα που παίρνουμε ή τα φαγητά
που τρώμε. Όσο πλένουμε τα λαχανικά, όσο προσέχουμε από πού αγοράζουμε, την
ημερομηνία λήξεως κλπ, άλλο τόσο πρέπει να
προσέχουμε τι εισάγουμε -όχι στο στομάχι- αλλά στο νου μας και τις αισθήσεις
μας. Εκτός από τη χημική, υπάρχει και η
νοητική, η πνευματική και η αισθητική τοξικότητα. Ας ψάξουμε και ας βρούμε
κείμενα που είναι θετικά και μας εμπνέουν, κείμενα παλιά με σοφία και δύναμη
αιώνων. Ίσως είναι περισσότερο επίκαιρα από ποτέ. Αν θέλουμε να ενημερωθούμε,
ας αναζητήσουμε στο διαδίκτυο ανεξάρτητες πηγές πληροφόρησης, όχι από τα καθεστώτα
των ΜΜΕ, τα οποία είναι απόλυτα προβλέψιμα. Τα διάφορα μπλογκς θέλουν βέβαια διάκριση αλλά μπορούμε να βρούμε πολλά που να εκφράζουν
ενδιαφέρουσες απόψεις. Το διαδίκτυο είναι η τελευταία ίσως ελεύθερη πηγή
ενημέρωσης και βέβαια ξενόγλωσσες ιστοσελίδες πάντα δείχνουν μια άλλη άποψη,
που εδώ δεν γνωρίζουμε και τα ντόπια ΜΜΕ σπάνια αναπαράγουν.
-Να δείξουμε ανθρωπιά και ανθρώπινο πρόσωπο στην καθημερινή
μας ζωή. Να μην ξεχνούμε το χιούμορ, την ευγένεια, τα κοπλιμέντα, τα μικρά
δώρα, τις μικρές χαρές της καθημερινής ζωής και βέβαια τα έθιμά μας. Προτείνω
ιδιαίτερα να συμμετέχουμε σε δημοτικούς χορούς, γιατί και καλή άσκηση είναι και
είναι χαρούμενοι είναι και, μέσω της σύναξης σε κύκλο, προσφέρουν ένα διαφορετικό εντελώς ξεχωριστό για
τον τόπο μας, αίσθημα συλλογικότητας και ομαδικότητας. Οι μνήμες του κύκλου και
των βηματισμών στον κύκλο είναι ζωντανές στο κύτταρό μας εδώ και πολλές χιλιάδες
χρόνια. Και αυτοί οι κύκλοι συγκεκριμένων βηματισμών και χαράς έχουν κρατήσει
το πνεύμα μας ακλόνητο και τη φλόγα της ζωής αμείωτη εδώ και αιώνες,
-Ας είμαστε ευγενικοί και ανοιχτοί προς τους άλλους, ιδιαίτερα προς εκείνους που μας φαίνονται ίσως
λιγότερο ελκυστικοί (επειδή ίσως έχουν και τη μεγαλύτερη ανάγκη). ΄Ενας άνθρωπος
που η ενέργειά του είναι καλή, συνήθως δεν έχει ανάγκη από βοήθεια. Εκείνος
όμως που χρειάζεται την προσοχή και την αγάπη, ίσως είναι και ο λιγότερο
ελκυστικός για παρέα. Μην ξεχνάμε ότι πίσω από την αρνητική ενέργεια υπάρχει ένας άνθρωπος, μια
ανθρώπινη ψυχή, που είναι απόλυτα λαμπερή (όποιες και αν είναι οι ατέλειες της προσωπικότητας), γιατί απλά είναι δημιούργημα
Θεού. Αυτό είναι που έχει σημασία και σε αυτό να επικεντρωνόμαστε. Όταν
συνηθίσουμε να βλέπουμε τη λάμψη της ουσίας των άλλων (και του εαυτού μας),
τότε η κατάθλιψη εξαφανίζεται. Η κατάθλιψη βασίζεται στην έλλειψη αξίας (του εαυτού
μας ή των άλλων δεν έχει σημασία, γιατί είναι συγκοινωνούντα δοχεία). Όταν
θυμόμαστε ότι ο κάθε άνθρωπος είναι πλάσμα Θεού, τότε η κατάθλιψη δεν μπορεί
παρά να υποχωρήσει.
-Βόλτα στη φύση, στη θάλασσα, στο βουνό, όσο μπορούμε να
ξεφεύγουμε από θορύβους κι ένταση και να είμαστε σε φυσικό περιβάλλον. Στο http://www.pezoporia.gr μπορεί αν βρει
κανείς ανά Σαββατοκύριακο, τα προγράμματα των πεζοπορικών συλλόγων όλης της
Ελλάδας και είναι μια εμπειρία που πραγματικά αξίζει. Και άσκηση, και επαφή με
τη φύση και οικολογία και γνωριμία με ανθρώπους αντίστοιχων ιδανικών. Μια
Κυριακάτικη βόλτα (και το κόστος είναι ελάχιστο) σε επαφή και γνωριμία με την
πανάρχαια ελληνική φύση, μας γεμίζει τις μπαταρίες για μια ολόκληρη εβδομάδα. Η
επαφή με τη γη θεραπεύει. Άλλου είδους αεροβική άθληση, όπως ομαδικό παιχνίδι,
ποδόσφαιρο κλπ. επίσης βοηθούν.
-Υγιεινή διατροφή, όσο μπορούμε. Καλό είναι να καλλιεργούμε
και κανένα μαρουλάκι στον κήπο μας. Πιάνουν εύκολα ακόμη και σε γλάστρα και
γενικά οι πρασινάδες είναι εύγεστες και υγιεινές και αποτελεί μεγάλη
ικανοποίηση να τρως τροφή από τα ίδια σου τα χέρια. Ροφήματα με βότανα από την
ελληνική φύση είναι επίσης πολύ βοηθητικά, όπως και οι βιταμίνες.
-Προσευχή. Ας καλούμε συνεχώς φως και βοήθεια και για τον εαυτό
μας και για τους άλλους, και για την πατρίδα και για όποιον το χρειάζεται. Ό,τι
χρειαζόμαστε, θα μας το φέρει, αλλά πρέπει να το ζητήσουμε. Να προσευχόμαστε
και για τους άλλους και να έχουμε πίστη ότι μπορούν να τα καταφέρουν. Το
χειρότερο που μπορούμε να κάνουμε στους άλλους είναι να τους δίνουμε συμβουλές
και βοήθεια, ενώ μέσα μας πιστεύουμε ότι είναι ανίκανοι να τα βγάλουν πέρα μόνοι
τους. Ενώ όταν έχουμε πίστη σε εκείνους και πίστη στο Θεό ότι θα τους βοηθήσει
να βρουν το δρόμο τους, τότε ακόμη και όταν δεν παρεμβαίνουμε ως ομάδα άμεσης
δράσης, τους βοηθούμε πολύ περισσότερο. Έμμεσα προσλαμβάνουν την εικόνα που έχουμε
για αυτούς. Κι όταν η εικόνα αυτή είναι υψηλής ποιότητας τους βοηθά.
-Ας προσπαθήσουμε αν αφήσουμε πίσω τις μικροκακίες,
μικροπικρίες, μικροθυμούς που μας ταλανίζουν στις σχέσεις μας με τους άλλους.
Οι ανθρώπινες σχέσεις σίγουρα θα έχουν τριβές και απογοητεύσεις. Δεν έχουν τόση
σημασία. Ας καταλάβουμε ότι είναι χάσιμο χρόνου να στεναχωριόμαστε για σαχλαμάρες
και μικροπρέπειες κι ας προχωρήσουμε μπροστά.
-Η παρέα και η φροντίδα των ζώων επίσης βοηθά. Τα ζώα έχουν
ανοιχτή την καρδιά τους, πάντα συγχωρούν, δεν κρατούν κακία και είναι πάντα
έτοιμα να χαρούν. Τα ζώα δεν έχουν κατάθλιψη και μπορούμε να μάθουμε από εκείνα
για τη χαρά της ζωής, την αθωότητα και τη ανιδιοτελή αγάπη. Δεν είναι ότι δεν καταλαβαίνουν.
Καταλαβαίνουν ίσως περισσότερα από ότι εμείς. Αλλά επιλέγουν τη χαρά της ζωής,
τη συγχώρεση και την αθωότητα.
-Επίγνωση. Ας έχουμε τα αυτιά μας και τα μάτια μας και το
νου μας ανοιχτά. Ζούμε πρωτόγνωρες καταστάσεις και καλούμαστε να
αυτοσχεδιάσουμε στο εδώ και τώρα πώς θα αντιδράσουμε. Το πιο σύνηθες είναι να
μην αντιδρούμε, ή να κάνουμε σαν να μην συμβαίνει τίποτα και ότι η ζωή συνεχίζει
όπως πριν, λες κι είμαστε στον αυτόματο πιλότο. Θα χρειαστεί να ανοίξουμε το
μυαλό μας και να δούμε την πραγματικότητα. Πριν μερικές μέρες, ήμουν στο Παίδων.
Φεύγοντας πήγα στην κουζίνα να αφήσω το πιάτο του παιδιού και με πλησίασε μια
γαλουχούσα μητέρα Ρομά και με ρώτησε: «στο ψυγείο υπάρχουν κάποια φαγητά, μπορώ
να τσιμπήσω κάτι;» Η αυτόματη απάντηση ήταν: «δεν ξέρω, ρωτήστε τις
νοσηλεύτριες». Αυτό έλεγε ο αυτόματος
πιλότος μου. Μερικά βήματα παρακάτω, που έβαλα το μυαλό να κινητοποιηθεί και να
ξεφύγει λίγο από τον αυτόματο, συνειδητοποίησα ότι ‘Ρε συ, αυτή η γυναίκα
πεινάει’. Ήταν μόνη της με το μωρό της, καμία επίσκεψη και βέβαια από πού
εισόδημα… Πήγα λοιπόν, της πήρα ένα σάντουιτς, αλλά ακόμη πιο αποδοτικό θα ήταν
να μιλήσω με το προσωπικό για το ότι αυτή
η γυναίκα πεινούσε. Αναρωτήθηκα αν θα έρθω αντιμέτωπη με το ρατσισμό, με τα
κουτάκια και τις προκαταλήψεις. Πολλές φορές έχω ακούσει, και από μορφωμένους
ανθρώπους, ότι ‘έλα μωρέ, αυτό ζητιάνοι είναι μια ζωή’, ‘έλα μωρέ,
εκμεταλλεύονται την καλοσύνη μας’. Έστω
κι έτσι να ήταν, η πείνα είναι πείνα, ίδια είτε μιλάμε για Ρομά, είτε
για μετανάστη, είτε για μικρό, είτε για ηλικιωμένο. Η πείνα θέλει πολύ μικρό χρονικό
διάστημα για να γίνει βασανιστική. Μια μέρα χωρίς γεύμα φτάνει. Η γυναίκα
πεινούσε. Κι επειδή την πείνα δεν την έχει βιώσει η γενιά μας , θα πρέπει να
μάθουμε να την διακρίνουμε και να την μυριζόμαστε στους άλλους και να κάνουμε
κάτι για αυτό. Μην περιμένουμε να έρθουν να μας βρουν. Σίγουρα υπάρχουν πολλοί
γύρω μας που πεινούν σιωπηλά. Λοιπόν, ας ξεφύγουμε από τον αυτόματο πιλότο κι
ας κάνουμε ό,τι μπορούμε για αυτό. Δεν υπάρχει τίποτα το μελοδραματικό, ή
τρομακτικό, απλά χρειάζεται να δικτυωθούν αυτοί οι άνθρωποι με δίκτυα διανομή
φαγητού. Αν μπορούμε να δώσουμε κάτι στον αναμεταξύ και να τους ενημερώσουμε
για μακροπρόθεσμη φροντίδα, αυτό θα κάνουμε. Ούτε μελόδραμα, ούτε φόβος, ούτε
στρουθοκαμηλισμός. Επίγνωση και δράση. Και αν δεν έχουμε μάθει να αντιμετωπίζουμε
το φαινόμενο ‘πείνα’ μέχρι σήμερα, ε
τώρα θα το μάθουμε και θα το αντιμετωπίσουμε. Επίγνωση, αποφασιστικότητα και
δράση. Εκτός αυτόματου πιλότου.
Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 10/1/2013
