Από τη πρώτη στιγμή που διάβασα για την εξαφάνιση του
Βαγγέλη Γιακουμάκη, για κάποιο λόγο απέφευγα να μάθω περισσότερα ή να
αναλογιστώ, γιατί είχα ένα αίσθημα ότι κάτι πολύ επώδυνο, πολύ άσχημο συνέβαινε.
Τώρα πλέον που ο Βαγγέλης βρέθηκε νεκρός, νομίζω ότι είναι ο ελάχιστος φόρος
τιμής στο πρόσωπό του να αναλογιστούμε για το μήνυμα αυτής της ιστορίας. Όπως
πριν περίπου μια δεκαετία ο φόνος του Άλεξ συγκλόνισε το πανελλήνιο και ξύπνησε
η Ελλάδα στο φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού (κι έχει γίνει τεράστια πρόοδος
ευαισθητοποίησης από τότε μέχρι σήμερα), έτσι και τώρα, ο θάνατος του Βαγγέλη
(και επιτρέψτε μου να έχω τις αμφιβολίες μου σχετικά με το αν ήταν αυτοκτονία)
ξανα-ξυπνά την ελληνική κοινωνία σε ένα φαινόμενο, ακόμη βαθύτερο, ακόμη
νοσηρότερο, ακόμη πιο περίπλοκο. Ένα
πρόβλημα που δεν περιορίζεται μόνο στη σχολική τάξη, αλλά αρχίζει σαν
κακόβουλος ιός να σαπίζει όλα τα αντανακλαστικά ψυχικής υγείας της κοινωνίας.
Ένα πρόβλημα, όπου η βία για τη βία δεν χρειάζεται πια καμία αφορμή, ούτε καν
σαν πρόσχημα. Την ασκούν γιατί έτσι «τη βρίσκουν» κι είναι ΟΚ να το
παραδέχονται δημοσίως. Στις άδειες τους ζωές, στη σαπίλα που έχει καταφάει κάθε
αίσθηση αξιοπρέπειας στο νου και τη ψυχή τους, το μόνο που τους έχει απομείνει
είναι το: «Κακοποιώ, άρα υπάρχω».
Ένα πολύ καλό κι εύστοχο άρθρο για τη συγκεκριμένη σαπίλα
βρήκα από τον Κ. Βαξεβάνη,
ενώ έχουν γραφεί πολλά περισσότερα, καθώς, ανεξάρτητα από το γεγονός αυτό
καθαυτό, το πρόσωπο αυτού του νέου ανθρώπου άγγιξε πολύ βαθιά όλη την Ελλάδα.
Όλα τα παιδιά στο σχολείο και με όσους μιλώ συζητούν το ίδιο πράγμα: είδες τις έγινε με το
Βαγγέλη; Ο άδικος θάνατος του συντάραξε συνειδήσεις-αν όχι των φυσικών και
ηθικών αυτουργών (οι τελευταίοι είναι πολύ περισσότεροι και ηλικιακά
μεγαλύτεροι)- σίγουρα των υπολοίπων από εμάς. Για μια ακόμη φορά, ο τραγικός
θάνατος ενός νέου, ευαίσθητου και προικισμένου ανθρώπου, όπως του Άλεξ και του
Παύλου Φύσσα, γίνεται ο καταλύτης για να ξυπνήσουν συνειδήσεις, να δούμε άβολες
αλήθειες και να ταρακουνηθούμε από το βαλτώδη λήθαργο στον οποίο αφεθήκαμε να
βυθιστούμε.
Δεν το συζητώ ότι πίσω από τους 20χρονους, υπάρχουν γονείς
που έχουν μέγιστη ευθύνη για το ότι τα παιδιά τους έγιναν έτσι («Κακοποιώ άρα
υπάρχω»), και ίσως υπάρχουν και άλλοι μεγαλύτεροι σε ηλικία οι οποίοι με τον
τρόπο τους ενθάρρυναν αυτή τη συμπεριφορά. Ο μέγιστος κίνδυνος για αυτή την
γενιά είναι ο εξής εκρηκτικός συνδυασμός:
1)Η υπερβολική έλλειψη ορίων από τους γονείς, αν όχι η
προώθηση της βίας ως φιλοσοφίας ζωής (όπως αναφέρω αναλυτικά στο προηγούμενο
άρθρο),
2)Ο εκφοβισμός από νταήδες γονείς εναντίον εκπαιδευτικών,
όταν οι τελευταίοι προσπαθούν να οριοθετήσουν το παιδί τους (η πλούσια εμπειρία
μάλιστα δείχνει την εξής κλιμάκωση: ξεκινά από οδυρμούς τύπου «στοχοποιείτε το
παιδί μου!», που εξελίσσεται σε «και ποια είσαι συ που θα μου πεις για το παιδί
μου εμένα!», που προχωρά «θα σας κάνω
μήνυση!» και «θα το πάω το θέμα πολύ ψηλά!», μέχρι «θα φύγεις εσύ κι όχι το παιδί
μου, έχω τα πολιτικά μέσα και θα σε διώξω!»),
3) η ακραία τοξική έκθεση αυτής της γενιάς στην βία και το bullying που διαφημίζεται
ανοιχτά από το σύνολο σχεδόν τους σκουπιδο-θεαμάτων της τηλεόρασης, του
διαδικτύου και των βιντεοπαιχνιδιών.
Με αυτά τα τρία δεδομένα, η γενιά που έρχεται θα ηδονίζεται
με τη βία και μόνο, θα βιντεοσκοπεί με το κινητό όταν ένας ληστής χτυπά μια
γιαγιούλα, και θα ξεκαρδίζεται στα γέλια όταν κάποιον τον χτυπά ένα αυτοκίνητο.
Αυτά δεν τους μαθαίνουν τα αρρωστημένα καρτούν που βλέπουν από μωρά; Αυτό θα
γίνουν. «Κακοποιώ άρα υπάρχω». Σαν καλοί μαθητές όλων των νοσηρών καναλιών που βάσει
σχεδίου και μεθοδευμένα προβάλλουν και διαφημίζουν τη βία σε κάθε της μορφή
δεκαετίες τώρα. Αυτούς ποιος θα τους δικάσει; Ποιος θα τους ελέγξει για άθλια
ποιότητα θεάματος κι εσκεμμένο προγραμματισμό των μικρών παιδιών στην ειδωλοποίηση της βίας; Οι διαπλεκόμενοι που τους επέτρεψαν να λειτουργούν χωρίς
άδεια για χρόνια;
Είναι η καλλιέργεια μια κουλτούρας βίας, ηθικής και
πνευματικής εξαθλίωσης, ένας ηδονισμός από τη βία, και στόχος τους είναι να
διαποτίσει κάθε όψη ανθρωπίνων σχέσεων. Από τις πιο στενές σχέσεις (δεν είναι
τυχαίο που οι 50 αποχρώσεις της διαστροφής προβλήθηκαν φάτσα μούρη σε όλα τα
κιόσκια και βιβλιοπωλεία στον πλανήτη από την πρώτη μέρα και το πρεμούρησαν
μανιωδώς ως ταινία πριν του Αγίου Βαλεντίνου), μέχρι τις οικογενειακές σχέσεις,
την ανατροφή των παιδιών, τη σχολική ζωή, τις σχέσεις κοινωνικών ομάδων και εθνών. Δεν
είναι τυχαίο που σε μια χθεσινή αυτοκτονία στην Αγγλία ενός ατόμου από ψηλό
κτίριο, είχαν μαζευτεί έφηβοι από κάτω και γελώντας βιντεοσκοπούσαν και του
φώναζαν «πέσε, πέσε», γελώντας. Όσο εμετική κι αν ακούγεται η σκηνή, σας
πληροφορώ ότι αντίστοιχη είχα δει κι εγώ προσωπικά στην Ελλάδα στην Κάνιγγος,
όταν ήμουν μαθήτρια. Μόνο που δεν υπήρχαν τότε κινητά και αυτοί που φωνάζαν από
κάτω «πέσε ρε μ…» ήταν κάμποσοι πενηντάρηδες «άντρες»…. Η σαπίλα σε
όλο της το μεγαλείο.
Οι δράστες σήμερα όχι απλά δεν θα έχουν μετανοήσει, αλλά
πολύ πιθανόν να γελούν με την κατάληξη της αυτοκτονίας, όπως τόσο συχνά έχει
διαπιστωθεί να συμβαίνει στις αυτοκτονίες από bullying στην
Αγγλία. Όσο η ελληνική πολιτεία θα το φιλοσοφεί αν θα πρέπει να ποινικοποιήσει
τον τραμπουκισμό ή να τους αφήνει να τη σκαπουλάρουν ανενόχλητοι, όσο
επιτρέπουμε στα σχόλια μίσους (hate speech)
να βρίθουν στο διαδίκτυο και κυρίως, όσο
αφήνουμε την τηλεόραση να προβάλλει όλους τους σαπισμένους μέχρι το μεδούλι «αστέρες»
της TV που έχτισαν την
καριέρα τους βρίζοντας, σαρκάζοντας και χλευάζοντας κι όσο οι δήθεν ειδήσεις
προβάλλουν ξανά και ξανά βίντεο με ζωντανές δολοφοφονίες, λυντσαρίσματα κι αποκεφαλισμούς
(όχι φυσικά για ενημέρωση, γιατί η ενημέρωση δε χρειάζεται βίντεο, αλλά για σκόπιμη
διαφήμιση των εν λόγω πράξεων και
αποτύπωσή τους στο υποσυνείδητο των θεατών, κυρίως των νεαρών), τότε μην μας εκπλήσσει που σε λίγο
θα βλέπουμε -όχι έφηβους- αλλά πεντάχρονα
-όχι να τρομάζουν- αλλά να λύνονται κάτω στα γέλια όταν συμβαίνει μπροστά τους ένα
αιματηρό τροχαίο. Τότε ίσως και ξυπνήσουμε και καταλάβουμε ότι με δικαιολογία της
δήθεν ελευθερίας του λόγου κάποιοι πίσω από τα ΜΜΕ έχουν διαπράξει το πιο
σκοτεινό και αόρατο έγκλημα. Αυτό της εξαθλίωσης των συνειδήσεων μέσω της πορνογραφίας
της δυστυχίας των άλλων. Και της ενθάρρυνσης να μιμηθούν αναλόγως. «Κακοποιώ,
άρα υπάρχω».
Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 16/3/2015
Υ.Γ. Σε ένα πιο
πρακτικό επίπεδο, αναρωτιόμουν τι θα μπορούσε να είχε γίνει στη Σχολή του Βαγγέλη.
Κάποιες πρώτες σκέψεις είναι οι εξής.
1)Θα πρέπει να υπάρχει 24ωρη συμβουλευτική
υπηρεσία μέσω τηλεφωνικής γραμμής και δια ζώσης σε όλες τις Σχολές και
να μπορούν οι φοιτητές ανά πάσα στιγμή να αποτανθούν.
2)Θα πρέπει να υπάρξει ευαισθητοποίηση κι ενημέρωση των διδασκόντων στις Σχολές
για το θέμα του bullying
το οποίο βεβαίως δεν εξαντλείται στα σχολεία. Θα πρέπει επίσης να υπάρχει εμπιστευτική υπηρεσία παραπόνων, όπου
θα μπορούν και οι παρατηρητές να αποκαλύπτουν τους τραμπουκισμούς, με ασφάλεια.
Όχι δεν είναι κάρφωμα και όπως και στα σχολεία, δεν μπορεί να υπάρχει το «δεν είδα, δεν ξέρω, δεν με
ενδιαφέρει».
3)Θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία με την αστυνομία σε σοβαρές περιπτώσεις bullying, οι φοιτητές-νταήδες
είναι ενήλικες, απειλούν και μπορεί να είναι
και οπλισμένοι. Θα πρέπει να παρεμβαίνει η αστυνομία για να προστατέψει θύματα
ή μάρτυρες. Πού θα καταφύγουν αν φοβούνται για τη ζωή τους;
4)Θα πρέπει να υπάρχει η πρόνοια για μεταγραφή αν το θύμα κινδυνεύει: Αυτός είναι ο πιο σοβαρός λόγος για μεταγραφή σε αντίστοιχη Σχολή άλλης πόλης, όχι τα
βύσματα που έδιναν κι έπαιρναν τόσα χρόνια.
