Το τελευταίο διάστημα, η ειδησεογραφία στην χώρα μας έχει κατακλυστεί από εγκλήματα κατά των γυναικών. Η κατακραυγή είναι γενικευμένη από γυναίκες και άνδρες, όμως μέσα στην συντριπτική πλειοψηφία, υπάρχουν και κάποιες εξαιρέσεις γυναικών, που φαίνεται να δικαιολογούν ή ακόμη και να εξιδανικεύουν τον δράστη, σχεδόν 'γοητευμένες' από αυτόν. Πώς εξηγείται αυτή η παράδοξη και πολλές φορές επικίνδυνη 'έλξη'; Η συνεξαρτητική διαταραχή προς κακοποιητικούς συντρόφους είναι μια εξήγηση για την 'γοητεία' που ασκούν εγκληματικές ανδρικές φυσιογνωμίες σε γυναίκες με αυτήν την διαταραχή. Μια χρήσιμη αναφορά θα γίνει σε σχέση με τις γυναίκες που επιλέγουν να συνάψουν ρομαντική σχέση (συνήθως μέσω αλληλογραφίας) με φυλακισμένους δράστες εγκληματικών ενεργειών. Είναι μια πρακτική που συμβαίνει και έχει μελετηθεί αρκετά στις ΗΠΑ, ενώ στην χώρα μας έχουμε δει γράμματα θαυμασμού από γυναίκες σε άνδρες δολοφόνους ή βιαστές, προκαλώντας έκπληξη και θυμό στην κοινή γνώμη.Η διαταραχή αυτού του είδους, ανάγεται σε τραύμα της παιδικής ηλικίας στην γυναίκα, το οποίο προσπαθεί υποσυνείδητα να επιδιορθώσει, επιλέγοντας να 'ερωτευτεί' έναν δράστη που της θυμίζει τον δικό της κακοποιητή.Αν καταφέρει να τον αλλάξει, τότε έχει κατάφερε να αντιστρέψει το τραύμα της παιδικής της ηλικίας.
Άτομα με έντονα παραβατική συμπεριφορά συνήθως δεν έχουν εμπειρία από υγιείς, σταθερές, αμφίδρομες σχέσεις. Η συνεξαρτητική γυναίκα θεωρεί ότι θα καταφέρει να "ανοίξει" την καρδιά του παραβατικού ατόμου, ότι θα τον βοηθήσει να "βγάλει τον καλό του εαυτό", με άλλα λόγια ότι θα τον 'αλλάξει' μέσα από την αγάπη της, και μάλιστα με τέτοιο τρόπο ώστε να της δώσει την αγάπη που εκείνη έχει ανάγκη. Η ψευδαίσθηση ότι θα αλλάξει εκείνον που την κακοποιεί/παραμελεί και θα τον μεταμορφώσει σε κάποιον που την αγαπά, βρίσκεται στην ρίζα της συνεξάρτησης. Η γυναίκα αυτή δεν έλκεται από υγιείς άνδρες που θα της προσφέρουν αγάπη χωρίς δράματα και κίνδυνο. Υποσυνείδητα επιθυμεί την μετατροπή της κακοποίησης σε αγάπη, ενώ η συναισθηματική της ανάπτυξη έχει σταματήσει στην τραυματισμένη παιδική της ηλικία. Μέσα από αυτήν την φαντασίωση, το εσωτερικό κακοποιημένο παιδί της συνεξαρτητικής γυναίκας νομίζει ότι μπορεί επιτέλους να ελέγξει το περιβάλλον του και να επιλύσει το τραύμα που το ίδιο δέχθηκε. Αλλάζοντας τον καταδικασμένο δράστη, το εσωτερικό παιδί νομίζει ότι αλλάζει π.χ. τον πατέρα που την κακοποίησε και επιλύει για πάντα την προδοσία που ένιωσε τότε. Στην πραγματικότητα δεν γνωρίζει την προσωπικότητα του δράστη που έχει 'ερωτευτεί' και δεν την ενδιαφέρει να την μάθει. Δεν βλέπει καν τον δράστη για αυτό που είναι. Έχει προβάλλει στο πρόσωπό του την δική της ιδέα- φαντασίωση και ο στόχος της είναι μέσα από την αγάπη της, να κατάφερε να αλλάξει αυτή την εικόνα σε κάτι που της είναι πιο ασφαλές. Τότε, επιτέλους, θα μπορέσει να καθησυχάσει το εσωτερικό της παιδί ότι μπορεί να ελέγξει την συμπεριφορά των άλλων ανθρώπων κι ότι 'κέρδισε' με την αξία της την αγάπη κάποιου. Κι όσο πιο 'δύσκολος' είναι αυτός ο κάποιος, τόση μεγαλύτερη αξία έχει η αγάπη του, συνεπώς και η ίδια που την λαμβάνει.
Με τη διαφορά ότι η φαντασίωση δεν γίνεται ποτέ πραγματικότητα. Όπως λέει χαρακτηριστικά η Dr. Margaret Paul, "What you see is what you get", δηλαδή "αυτό που βλέπεις, αυτό θα έχεις". Αν βλέπεις έναν μέθυσο ή βιαστή, θα έχεις έναν μέθυσο ή βιαστή στην σχέση σου. Δεν θα αλλάξει. Οι συνεξαρτητικές γυναίκες που εξιδανικεύουν έναν κακοποιητή και μάλιστα φυλακισμένο, μπορούν να διατηρούν την φαντασίωση τους για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς η σχέση είναι από απόσταση. Δεν εκτίθενται στις καθημερινές τριβές μιας σχέσης, ούτε τους αποκαλύπτεται ο χαρακτήρας και οι αντιδράσεις του δράστη σε πραγματικές συνθήκες. Η διάσπαρτη "επικοινωνία" μπορεί να είναι μέσα από γράμματα θαυμασμού, στα οποία ανταποκρίνεται ο δράστης, καθώς κι εκείνος, όπως είναι απομονωμένος έχει ανάγκη από αυτόν τον θαυμασμό. Ζουν και οι δύο μια φαντασίωση, κατά κάποιο τρόπο χρησιμοποιώντας ο ένας τον άλλον, για να καλύψουν ο καθένας τις δικές του ανάγκες.
Η απατηλή βάση πάνω στην οποία σχηματίζεται η 'σχέση' καταρρέει, όταν ο δράστης αποφυλακιστεί. Οι περισσότερες σχέσεις τότε διαλύονται, καθώς η γυναίκα έρχεται αντιμέτωπη με την πραγματικότητα. Πολλοί δράστες, έχοντας συνηθίσει την καθημερινή παρουσία άλλων ατόμων στην φυλακή, νιώθουν αδυσώπητη μοναξιά στον έξω κόσμο και είτε επιδιώκουν την επανασύνδεση με τον κόσμο του εγκλήματος (γιατί μόνο εκεί μπορούν να βρουν παρέα), είτε γίνονται ελεγκτικοί και εγκλωβιστικοί στην σχέση τους, καθώς δεν γνωρίζουν πώς να σχετιστούν υγιώς με άλλο άτομο. Τότε η γυναίκα αντιδρά και σε κάποιες περιπτώσεις, η αποσύνδεση μπορεί να είναι επικίνδυνη. Πράγματι έχουν σημειωθεί φόνοι γυναικών που είχαν σχέση με φυλακισμένους, όταν οι τελευταίοι αποφυλακίστηκαν.
Άλλες φορές η εξιδανίκευση δεν συμβαίνει μέσω σχέσης, αλλά μέσω διαδικτυακής φιλίας, όπου η γυναίκα στέλνει μηνύματα στοργής και καθησυχασμού στον δράστη, σίγουρη ότι αν ακολουθήσει την συμβουλή της, θα βρει τον πραγματικό του εαυτό και θα ανακαλύψει την αληθινή αγάπη (κατά προτίμηση με εκείνην).
Έχοντας αναλύσει την διαταραχή αυτή, οφείλουμε να τονίσουμε ότι εμφανίζεται εξαιρετικά σπάνια με τέτοιο τρόπο. Η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών νιώθει αποτροπιασμό και οργή με τις ενέργειες των δραστών και θα ήταν άδικο να παρουσιάσουμε τις γυναίκες ως κατά κάποιο τρόπο θύματα που έλκονται από την κακοποίηση.Παρ' όλα αυτά, η μελέτη του φαινομένου των γυναικών που κατ' εξακολούθηση συνάπτουν σχέση με φυλακισμένους στις ΗΠΑ, μας δίνει κάποια χρήσιμα εναύσματα αναστοχασμού σχετικά με την έμφυλη βία γενικότερα. Κατά πόσον αγνοούμε προειδοποιητικά σημάδια ότι κάποιος πιθανός σύντροφος είναι ακατάλληλος; Για ποιο λόγο τα αγνοούμε; Πιστεύουμε ότι θα τον αλλάξουμε; Για ποιον λόγο; Τι επιδιώκουμε να κερδίσουμε από εκείνον; Υπάρχει τρόπος να δώσουμε στον εαυτό μας την αγάπη που ελπίζουμε ότι θα μας δώσει εκείνος; Πώς επηρεάζει το παρελθόν μας την στάση μας; Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς οι ίδιες για αυτό το παρελθόν; Ποιες είναι οι πεποιθήσεις που μας κρατούν αγκυλωμένες στην κακομεταχείριση; Ότι δεν θα βρούμε τίποτα καλύτερο; Ότι δεν αξίζουμε τίποτα καλύτερο; Ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτόν ή κάποιον άλλον αντίστοιχο με αυτόν; Όση περισσότερη εργασία αυτογνωσίας και αυτο-εκτίμησης κάνει μια γυναίκα, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να εμπλακεί σε ψευδαισθήσεις που μπορεί να της στοιχίσουν πολύ ακριβά.
