Διάβαζα πρόσφατα σε ιστοσελίδα το εξής: "Μην ζητάς λίγα από τον Θεό, ζήτα αυτό που αξίζεις κι αυτό που αξίζεις το ορίζεις εσύ. Ο Θεός σου έδωσε τεράστια αξία κι εσύ πουλιέσαι για ένα ξεροκόμματο... μια θεσούλα, μια σχεσούλα κλπ".Γνώριμη προσέγγιση. Μου θύμισε τα άπειρα βιβλία θετικής σκέψης και ποπ ψυχολογίας που διάβαζα όταν ήμουν στο Λονδίνο, μόνο που αντί για την λέξη 'Σύμπαν', είναι η λέξη 'Θεός'. Μου θυμίζει αυτό που σήμερα χαρακτηρίζεται ως 'τοξική θετικότητα '. Για κάποιον που το πρωτοακούει είναι πολύ γλυκό και, ναι, μπορεί να βοηθήσει κάποιον που είναι ακινητοποιημένος ή σε κατάθλιψη. Κι εγώ τα πίστευα ακράδαντα για χρόνια. Πράγματι, η πίστη ότι αξίζεις το καλύτερο μπορεί να σε ενισχύσει, να σε κάνει πιο χαρούμενο κι είναι χρήσιμο, ειδικά για τους νέους ανθρώπους που ξεκινούν την ζωή.
Υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα όμως. Μπορεί τα πράγματα να μην έρθουν έτσι στη ζωή. Καθόλου έτσι. Όσο αισιόδοξος κι αν είσαι, όσο κι αν πιστεύεις, όσο κι αν ζητάς από τον Θεό αυτό που νομίζεις ότι αξίζεις...τα πράγματα μπορεί απλά να έρθουν διαφορετικά. Και τι γίνεται τότε; Χάνεις την πίστη σου στην αξία σου; Ή χάνεις την πίστη σου στο Θεό; Να γιατί είναι επικίνδυνο να χρησιμοποιούμε το όνομα του Θεού, όταν κάνουμε "ψυχολογία''... Τέτοιες πεποιθήσεις μπορούν κατά την γνώμη μου να καταρρακώσουν τον ψυχισμό, αν κάποιος επενδύσει απόλυτα σε αυτές και η γνωσιακή ψυχοθεραπεία κρατά αποστάσεις από την υπερβολική θετική σκέψη, ακριβώς για αυτό τον λόγο. Η παραδοσιακή Ορθόδοξη προσέγγιση προσωπικά με βοήθησε πολύ περισσότερο να αντιμετωπίσω τις αναποδιές της ζωής και μου φάνηκε πολύ πιο προσγειωμένη... Για παράδειγμα, μου έμαθε ότι αυτό που πρέπει να ζητάμε από τον Θεό είναι να γίνει το Θέλημα Του στην ζωή μας, τίποτε άλλο! Πράγματι. Γιατί ζητάμε πράγματα που τα θέλουμε μεν, αλλά μετά από χρόνια αναγνωρίζουμε ότι μπορεί να ήταν καταστροφή για εμάς. Οι σύγχρονοι άγιοι τονίζουν να ζητάμε από τον Θεό ταπεινά, αλλά όταν βλέπουμε ότι δεν ανταποκρίνεται, να σταματήσουμε να ζητάμε- έχει τον λόγο Του που δεν μας το δίνει.
Το τι "αξίζουμε", ας το κρίνει ο ίδιος ο Θεός. Θυμάμαι ένα κλασσικό μόττο θετικής σκέψης: "Μου αξίζει ό,τι καλό έχει να προσφέρει η ζωή, μόνο και μόνο επειδή υπάρχω". .. Δεν είμαι σίγουρη πλέον αν είναι αλήθεια αυτό, ούτε καν αν είναι βοηθητικό... Δεν ξέρω αν χρειάζεται να αναρωτηθούμε τι "αξίζουμε", πολύ περισσότερο να το ορίσουμε εμείς... Το μόττο ακούγεται πολύ ελκυστικό, αλλά ανοίγει την πόρτα σε μια δικαιωματικότητα που μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο να σπάσει τα μούτρα του. Ο Θεός, ναι, μας έδωσε τεράστια αξία, αλλά τι θα πει 'πουλιέσαι για ένα ξεροκόμματο'; Θα μπορούσες να μην το έχεις ούτε αυτό! Τι θα πει το υποτιμητικό 'θεσούλα', 'σχεσούλα'; Μπορεί εν ριπή οφθαλμού να εξαφανιστούν και τα δύο και να μην έχεις τίποτα! Τίποτα! Ο δικαιωματικός που πιστεύει ότι αξίζει τα πάντα, τότε θα καταρρεύσει. Η Γερόντισσα Γαβριηλία, παρότι είχε γυρίσει όλο τον κόσμο κι είχε γνωρίσει ονόματα από το παγκόσμιο προσκήνιο, όταν πήγε στο μοναστήρι, σκούπιζε. Αυτή ήταν η 'θεσούλα' της! Σκούπιζε! Για πολύ καιρό. Κι έλεγε ότι δεν χρειάζεται να ζητάμε τα πολλά και τα μεγάλα. Αλλά αυτό το μικρό που έχουμε να κάνουμε, να το κάνουμε καλά. Έτσι το "αγιάζουμε". Πολύ πιο βοηθητική επίσης μου φαίνεται η στάση των Ορθοδόξων Πατέρων που λένε να είμαστε ευγνώμονες για τις στερήσεις γιατί φέρνουν ταπείνωση. Ταπείνωση. Μεγάλη κουβέντα. Στην αρχή μου είχε φανεί παράξενο που η Ορθοδοξία δίνει τόση έμφαση στην ταπείνωση, αλλά συνεχώς διαπιστώνω ότι πάρα πολλά από όσα συμβαίνουν στην ζωή είναι ακριβώς για αυτό το λόγο. Για να αποκτηθεί η ταπείνωση. Αν το δεις έτσι, η ζωή αρχίζει και βγάζει νόημα...
Πρεκατέ Βικτωρία, 22/7/22
