Ρομποτοποίηση

Διάβαζα πρόσφατα πάλι στο βιβλίο του Al Gore ‘The Future’ για της συνέπειες της ρομποτοποίησης. ΟΚ, μπορεί να μην είναι ο προτιμότερος συγγραφέας όλων (εμένα πάντως μου αρέσει) όμως στο βιβλίο έχει τέτοιο όγκο ερευνών που είναι δύσκολο απλά να το απορρίψεις ασυζητητί. Ο Gore ισχυρίζεται ότι παλαιότερα η τεχνολογία εξαφάνιζε ένα μεγάλο αριθμό θέσεων μη εξειδικευμένης εργασίας, που όμως αντικαθιστούσε με έναν αρκετά μικρότερο αριθμό θέσεων εργασίας εξειδικευμένης στο χειρισμό μηχανημάτων. Τώρα όμως ισχυρίζεται έχουμε φτάσει σε σημείο καμπής όπου συγκεκριμένες τεχνολογικές εφαρμογές θα εξαφανίσουν οριστικά τεράστιο αριθμό θέσεων εργασίας που δε θα μπορέσουν να αντικατασταθούν και θα εξαφανίσουν ολόκληρους κλάδους και τομείς που αυτή τη στιγμή δε φανταζόμαστε καν. Επίσης λέει ότι σημαντική κριτική έχει (σωστά) διατυπωθεί εναντίον πολυεθνικών εταιριών που μετακινούσαν τις μονάδες παραγωγής σε χώρες με εξευτελιστικά φθηνό εργατικό δυναμικό (outsourcing) κάνοντάς το αδύνατο για τις εγχώριες εταιρίες να τις ανταγωνιστούν. Τώρα λέει το outsourcing δε θα είναι απαραίτητο, γιατί θα υπάρχει το robosourcing, όπου τις εργασίες θα τις εκτελούν απλά τα ρομπότ. Ακόμη κι αυτή η άθλια εργασία στις φτωχές χώρες σε συνθήκες σχεδόν δουλείας, δε θα είναι πλέον χρήσιμη στην αγορά.
Δεν ξέρω για εσάς, αλλά αυτό το σενάριο μου φαίνεται εφιαλτικό. Φαντάζομαι κάποια πράγματα είναι και θέμα προσωπικής φιλοσοφίας και προτίμησης. Για παράδειγμα, στην Αγγλία στα σουπερ-μάρκετ δεν έχουν πια υπαλλήλους στο ταμείο. Υπάρχει μόνο ένας υπάλληλος αν κολλήσεις και χρειαστείς βοήθεια. Αλλιώς πας στο ταμείο μόνος σου, χτυπάς τα ψώνια στο σκάνερ, σου βγάζει το ποσό, και πληρώνεις στο μηχάνημα συνήθως με κάρτα και φεύγεις με τα ψώνια σου, ενώ ακούς μουσική με τα ακουστικά σου. Άνετος, χωρίς να ακούσεις ή να βγάλεις λέξη. Εγώ πάντα πηγαίνω σον υπάλληλο. Αρνούμαι. Αρνούμαι να συναλλάσσομαι με ένα μηχάνημα, μου προκαλεί αλλεργία. Προτιμάω να το παίζω χαζή και να πηγαίνω στον υπάλληλο, να λέω ένα ‘Καλησπέρα’ κι ένα ‘Ευχαριστώ’ κι ένα ‘Αντίο’ . Έστω αυτές οι τρεις λέξεις. Έχεις μια αίσθηση αλληλεπίδρασης. Μια αίσθηση φροντίδας που σου βάζει ξεχωριστά τα τρόφιμα από τα απορρυπαντικά για να μην ανοίξει το μπουκάλι και λερωθούν τα φρούτα. Και βέβαια με τίποτα δε θέλω αυτή η κοπέλα να χάσε τη δουλειά της. Αρνούμαι. Ελπίζω να μην βιαστεί να έρθει αυτή η ‘εξέλιξη’ και στη χώρα μας, αν και είναι δυστυχώς θέμα χρόνου…
Άλλο παράδειγμα, παίρνεις τηλέφωνο την τράπεζα και βγαίνει αυτό το χαζορομπότ με τη γυναικεία φωνή και σου λέει ‘Π-Ω-Σ- Μ-Π-Ο-Ρ-Ω -Ν-Α- Σ-Α-Σ- Β-Ο-Η-Θ-Η-Σ-Ω’. Θα σου ’λεγα τώρα…. Το βρίσκω απίστευτα εκνευριστικό να πρέπει να μιλήσω σε ένα μηχάνημα, αλλά έλα που η τράπεζα δε σου δίνει άλλη επιλογή! Έστω να πατήσω ένα κουμπί, μη με βάζεις να μιλάω σε ένα μηχάνημα λες κι είμαι psycho! Τέλος πάντων, της λες δεκαπέντε φορές τι θες και δε καταλαβαίνει. Ό,τι και να της πεις, ακόμη και αν τη βρίσεις, σου λέει ‘Σ-Υ-Γ-Ν-Ω-Μ-Η- Δ-Ε-Σ-Α-Σ-Κ-Α-Τ-Α-Λ-Α-Β-Α’. Αφού φωνάξω συλλαβιστά- ακόμη πιο εκνευρισμένη που υποχρεώνομαι να το κάνω- σου λέει ‘Π-Ο-Λ-Υ-Κ-Α-Λ-Α’ .Κάθε φορά που ακούω αυτό το πολύ καλά με πιάνει μια παιδιάστικη απορία , δηλαδή τώρα επιβραβεύει εμένα που το είπα σωστά ή τον εαυτό της που επιτέλους κατάλαβε; Καταστάσεις, γκραν γκινιόλ…
Ο Gore ισχυρίζεται ακόμη και η δημοσιογραφία θα αντικατασταθεί από ρομπότ (να το δούμε και αυτό!!!!). Ίσως η δημοσιογραφία ακούγεται σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά δεν είναι τόσο επιστημονική φαντασία το άλλο σενάριο που άκουσα από καθηγητή, ότι σε λίγο καιρό δε θα χρειάζονται οι άνθρωποι να μαθαίνουν ξένες γλώσσες, γιατί θα έχει τελειοποιηθεί το google translate. Θα έχουν ένα ακουστικό συνδεδεμένο με μικρόφωνο και ηχειάκι σαν αυτό που έχουν οι τηλεπαρουσιαστές και θα γίνεται ακριβής διερμηνεία σε κλάσματα δευτερολέπτου (Goodbye συναδελφάκια ΠΕ05, ΠΕ06, ΠΕ07…)Αν σκεφτεί κανείς τους πυρετώδεις ρυθμούς που εξελίσσεται το google translate δεν είναι διόλου απίθανο να γίνει κάτι τέτοιο. Εγώ προσωπικά δε θέλω να τελειοποιηθεί το google translate. Ας λέει τα βασικά, αλλά θέλω να συνεχίσει να βγάζει τις μπαρούφες που βγάζει τώρα, και να σκάμε όλοι στα γέλια και να συνεχίσουν τα παιδιά κι οι ενήλικες να μαθαίνουν ξένες γλώσσες, γιατί το όφελος της εκμάθησης ξένης γλώσσας είναι ανεκτίμητο και στην καλλιέργεια του νου και της ψυχής και της ανθρώπινης επικοινωνίας. Θα ήθελα οι δομές των ανθρωπίνων γλωσσών να είναι τόσο βαθιά περίπλοκες και μοναδικές, ώστε να μη μπορούν να μπουν σε λογισμικά!
Ίσως είμαι παλιομοδίτισσα, ίσως έχω αντίσταση στην αλλαγή, αλλά πολλά πράγματα δε μου πάνε καλά… Ας μη ξεχνάμε ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας δεν είναι ένα μονοδρομικό, νομοτελειακό κι αναπόφευκτο φυσικό φαινόμενο, όπως το μπουμπούκι που γίνεται άνθος και μαραίνεται και ρίχνει το σπόρο στη γη και τέλος πάντων, έτσι είναι να γίνει και δεν μπορείς με τίποτα να επηρεάσεις τη ροή των πραγμάτων. Υπάρχουν συγκεκριμένα επιτελεία που σχεδιάζουν σε ποιους τομείς έρευνας θα δοθεί χρηματοδότηση, σε ποιες εφαρμογές, ποιες ανακαλύψεις θα δοθούν στην αγορά, με ποιο ρυθμό, με ποιο τρόπο, και σε ποιες χώρες. Όλα αυτά αποτελούν αντικείμενα λεπτομερούς σχεδιασμού και προγράμματος. Κι ενώ κάποιες τεχνολογικές εφαρμογές έχουν βοηθήσει απίστευτα την ανθρωπότητα (τι μπορεί να πει κανείς για το Διαδίκτυο), άλλες μπορεί να είναι περισσότερο ζημιογόνες…
Πρεκατέ Βικτωρία, www.brightplanet.blogspot.gr, 22/7/2018